□16:1 «Шабат күни өтүши биләнла» — шабат күни шәнбә күни кәчтә күн петиши билән башлинатти. «... Әйсаниң җәситигә сүрүш үчүн хушпурақлиқ буюмларни сетивалди» — яки «Әйсаниң җәситигә сүрүш үчүн хушпурақлиқ буюмларни сетивалған еди». Бу ишқа қариғанда, аяллар униң өлүмдин тирилидиғанлиғини һеч ойлап бақмиған еди!
■16:1 Мат. 28:1; Луқа 24:1; Юһ. 20:1.
□16:2 «һәптиниң биринчи күни» — йәни йәкшәнбә күни.
□16:7 «..бериңлар, униң мухлислириға вә Петрусқа: «У Галилийәгә силәрдин авал баридикән; у силәргә ейтқинидәк, силәр уни шу йәрдә көридикәнсиләр» дәңлар» — Маркус беваситә демигини билән һәммимиз бу сөзлигүчи «яш адәм»ни пәриштә дәп билимиз (5-айәтни көрүң).
■16:7 Мат. 26:32; 28:10; Мар. 14:28; Рос. 1:3; 13:31; 1Кор. 15:5.
□16:8 «һеч кимгә һеч немини ейтмиди» — мәнаси, бәлким мухлислиридин башқа һеч кимгә ейтмиди (мәсилән, «Мат.» 28:8, 10ни көрүң).
■16:8 Мат. 28:8; Луқа 24:9; Юһ. 20:18.
□16:9 «Әйса һәптиниң биринчи күни таң сәһәрдә тирилгәндин кейин, авал магдаллиқ Мәрйәмгә көрүнди. У әслидә униңдин йәттә җинни һайдивәткән еди...» — 9-20-айәтләр икки қедимий көчүрмидин башқа, һәммә көчүрмиләрдин тепилиду. Биз уларниң «Маркус»ниң һәқиқий бир қисми екәнлигигә һеч гуманимиз йоқ; бирақ мошу йәрдә сәһипә чәклимисидин толуқ испат кәлтүрәлмәймиз. Инглизчә билидиған оқурмәнләрниң «Ден Бургон»ниң ««Маркус»ниң ахирқи он икки айәтлири» дегән китавини Интернеттин тапалайдиғанлиғиға ишинимиз.
■16:14 Луқа 24:36; Юһ. 20:19; 1Кор. 15:5.
□16:17 «йеңи тиллар» — демәк өзи үгәнмигән тиллар. «Рос.» 2:4-11ни, «1Кор.» 12-, 14-бапни вә мунасивәтлик изаһатларни көрүң.
■16:17 Луқа 10:17; Рос. 2:4; 5:16; 8:7; 10:46; 16:18; 19:6,12.
□16:18 «улар иланларни қоллирида тутиду...» — мәсилән, «Рос.» 28:3-6ни көрүң. «Етиқат қилғанларниң излириға мошундақ мөҗизилик аламәтләр әгишип һәмраһ болиду... , ... қоллирини бемарларға тәккүзүп қойса, кесәллири сақийип кетиду» — ениқки, етиқат қилғучилар үчүн «мөҗизилик аламәтләр» Мәсиһкә иман-ишәш кәлтүргәндин кейинла келиду («мошундақ мөҗизилик аламәтләр әгишип һәмраһ болиду» (17-айәт)). «Аламәтләрни көрсәм, андин ишинимән» дегүчиләр һәрдайим көп, әлвәттә.
■16:18 Луқа 10:19; Рос. 28:5, 8.
□16:19 «Шуңа Рәб уларға бу сөзләрни қилип болғандин кейин, асманға көтирилди, Худаниң оң йенида олтарди» — «шуңа» — Рәб вәдә қилған «мөҗизилик аламәтләр» пәқәт Муқәддәс Роһ арқилиқ болатти; у әршкә көтирилмигән болса, Муқәддәс Роһ келәлмәйтти. Шуңа (Өз сөз-каламини исшпатлайдиған мөҗизилик аламәтләрни мүмкин қилиш үчүн) у әршкә көтирилмисә болмайтти.
■16:19 Луқа 24:50,51; Рос. 1:9.
□16:20 «Рәб улар билән тәң ишләп...» — бәзи кона көчүрмиләрдә «Рәб Әйса улар билән тәң ишләп...» дейилиду.
■16:20 Рос. 1:2; 14:3; 1Тим. 3:16; Ибр. 2:4.