8
Eysagha egeshken ayallar
Mat. 13:1-17; Mar. 4:1-12
1 Kéyin, Eysa shu yurtlarni kézip, shehermu-sheher, yézimu-yéza Xudaning padishahliqining xush xewirini élan qilip jakarlidi; on ikkiylenmu uning bilen birge bardi. 2 Uning bilen bille barghanlardin yene yaman rohlardin we aghriq-silaqlardin saqaytilghan bezi ayallarmu bar idi; ularning arisida özidin yette jin heydep chiqirilghan Meryem (Magdalliq dep atalghan),■ Mat. 27:55,56. 3 Hérod xanning saray ghojidari Xuzaning ayali Yoanna, Suzanna we bashqa nurghun ayallarmu bar idi. Bular öz mal-mülükliri bilen u we uning muxlislirining hajetliridin chiqatti.□ «u we uning muxlislirining» — bu ibare grék tilida bezi köchürülmilerde «uning» yaki bezi köchürülmilerde «ularning» bilen ipadilinidu. «Hérod xanning saray ghojidari Xuzaning ayali Yoanna, Suzanna we bashqa nurghun ayallarmu bar idi... uning... hajetliridin chiqatti» — «kirish söz»imizde déginimizdek, Luqa daim Eysaning qiz-ayallar bilen bolghan munasiwitini bayqap yüridu
Uruq chachquchi toghrisidiki temsil
4 Chong bir top ademler yighilghanda, shundaqla herqaysi sheherlerdin kishiler uning yénigha kelgende, u ulargha bir temsil sözlep berdi:■ Mat. 13:3; Mar. 4:2.
5 — «Uruq chachquchi uruq chachqili étizgha chiqiptu. Uruq chachqanda, uruqlardin beziliri chighir yol üstige chüshüp, dessilip kétiptu we asmandiki uchar-qanatlar kélip ularni yep kétiptu. 6 Bashqa beziliri tashliq yerge chüshüptu. Yerde nemlik bolmighachqa, ünüp chiqqini bilen qurup kétiptu. 7 Bashqa beziliri tikenlerning arisigha chüshüptu, tikenler maysilar bilen teng ösüp maysilarni boghuwaptu. 8 Bashqa beziliri bolsa yaxshi tupraqqa chüshüptu. Ün’gendin kéyin, yüz hesse hosul bériptu». Bularni dégendin kéyin u yuqiri awaz bilen:
— Anglighudek quliqi barlar buni anglisun! dep towlidi.
9 Kéyin uning muxlisliri uningdin: — Bu temsilning menisi néme? — dep soridi. ■ Mat. 13:10; Mar. 4:10. 10 U ulargha mundaq dédi:
— Xudaning padishahliqining sirlirini bilish silerge nésip qilindi. Biraq bu ishlar qalghan bashqilargha temsiller bilenla éytilidu. Meqsiti shuki, «Ular qarisimu körmeydu, anglisimu chüshenmeydu».□ «Xudaning padishahliqining sirlirini bilish silerge nésip qilindi» — «sirlar» Injilda eslide insanlargha ashkarilanmighan, hazir Mesih yaki rosulliri arqiliq ayan qilin’ghan ishlarni körsitidu. Uning üstige, Injildiki bezi «sirlar» intayin sirliq, elwette. «Ular qarisimu körmeydu, anglisimu chüshenmeydu» — bu sözler «Yesh.» 6:9din élin’ghan. ■ Zеb. 25:4, 9, 14; 78:1-2; Yesh. 6:9-10; Ez. 12:2; Mat. 11:25; 13:14; Mar. 4:12; Yuh. 12:40; Ros. 28:26; Rim. 11:8; 2Kor. 3:5,14.
11 Emdi temsilning menisi mundaq: — Uruq bolsa, Xudaning söz-kalamidur. ■ Mat. 13:18; Mar. 4:13. 12 Chighir yol boyidikiler bolsa mushular: Ular söz-kalamni anglaydu; lékin Iblis kélip, ularning ishinip qutquzulushining aldini élishi üchün ularning qelbidiki sözni élip kétidu. 13 Tashliq yerge chüshken uruqlar söz-kalamni anglighan haman xushalliq bilen qobul qilghanlargha temsil qilin’ghan. Ularda yiltiz bolmighachqa, peqet bir mehel ishinip, andin sinaq-müshküllük waqti kelgende, étiqadtin téyilip kétidu. ■ Mat. 13:20; Mar. 4:16. 14 Tikenlikke chüshken uruqlar bolsa shundaq ademlerni körsetkenki, sözni anglighan bolsimu, yolgha chiqqandin kéyin bu paniy hayattiki endishiler, bayliqlar we halawetlerning éziqturushliri bilen boghulup, uruq pishmay hosul bermeydu. ■ Mat. 19:23; Mar. 10:23; Luqa 18:24; 1Tim. 6:9. 15 Lékin yaxshi tupraqqa chéchilghan uruqlar bolsa — söz-kalamni anglap, semimiy we yaxshi qelbi bilen uni tutidighanlarni körsitidu; bundaq ademler sewrchanliq bilen hosul béridu.
Hemme ish ashkarilinidu
Mar. 4:21-25
16 Héchkim chiraghni yéqip qoyup üstige idishni kömtürüp qoymas yaki kariwat astigha turghuzmas, belki chiraghdanning üstige qoyidu; buning bilen öyge kirgenler yoruqluqni köridu. ■ Mat. 5:15; Mar. 4:21; Luqa 11:33. 17 Chünki yoshurulghan héchqandaq ish ashkarilanmay qalmaydu, we héchqandaq mexpiy ish ayan bolmay, yoruqluqqa chiqmay qalmaydu. ■ Ayup 12:22; Mat. 10:26; Mar. 4:22; Luqa 12:2.
18 Shuning üchün, anglishinglarning qandaq ikenlikige köngül qoyunglar! Chünki kimde bar bolsa, uninggha téximu köp bérilidu; emma kimde yoq bolsa, hetta bar dep hasablighinimu uningdin mehrum qilinidu.□ «Chünki kimde bar bolsa, uninggha téximu köp bérilidu — «kimde bar bolsa... » — bu «bar bolsa» némini körsitidu? Shübhisizki, ebediy ehmiyetlik birer nerse bolsa kérek, bu iman-ishenchni öz ichige choqum alidu. Biz özimizge «ebediy ehmiyetlik» herbirnéme bolushi üchün peqet Mesihdinla tapalaymiz, elwette. ■ Mat. 13:12; 25:29; Mar. 4:25; Luqa 19:26.
Eysaning heqiqiy ailisi
Mat. 12:46-50; Mar. 3:31-35
19 Emdi uning anisi we iniliri uning bilen körüshkili keldi. Lékin adem nurghun bolghachqa, yénigha kélelmigenidi. ■ Mat. 12:46; 13:55; Mar. 3:31. 20 Shuning bilen birsi uninggha:
— Aningiz we iniliringiz siz bilen körüshimiz dep, sirtta turidu, — dédi.
21 Lékin u jawaben: — Méning anam we aka-uka qérindashlirim bolsa Xudaning sözini anglap, uninggha emel qilghuchilardur, dédi.■ Yuh. 15:14; 2Kor. 5:16.
Eysaning boranni tinchitishi
Mat. 8:23-27; Mar. 4:35-41
22 We shundaq boldiki, shu künlerdin biri, u muxlisliri bilen bir kémige chüshüp, ulargha:
— Kölning u qétigha barayli, — dédi. Shuning bilen ular yolgha chiqti. ■ Mat. 8:23; Mar. 4:35,36. 23 Kéme kétiwatqanda u uyqugha ketkenidi. Kölge tuyuqsiz qara boran kélip, kémige su toshup kétip, ular xewpte qaldi. 24 Muxlislar kélip uni oyghitip:
— Ustaz, ustaz, tügishidighan bolduq! — dédi.
Lékin u ornidin turup, boran’gha we dawalghughan dolqunlargha tenbih berdi; hemmisi toxtap, tinch boldi. 25 U muxlislirigha qarap:
— Ishenchinglar nege ketti? — dédi.
Ular hem qorqushup, hem bekmu heyran bolup, bir-birige:
— Bu adem zadi kimdu, buyruq qilsa, hetta shamallar we dolqunlarmu uninggha boysunidiken-he! — dep kétishti.■ Ayup 26:12; Zeb. 107:25.
Eysaning «qoshun» jinlar chaplashqan ademni azad qilishi
Mat. 8:28-34; Mar. 5:1-20
26 Shuning bilen ular Galiliyening udulidiki Gérasaliqlarning yurtigha yétip bardi. □ «Gérasaliqlar» — «Mat.» 8:28de ular «Gadaraliqlar»mu dep atilidu. ■ Mat. 8:28; Mar. 5:1. 27 U qirghaqqa chiqishi bilenla, uzundin béri jinlar chaplashqan, sheherdin kelgen melum adem uning aldigha keldi. Bu adem kiyim kiymey, héch öyde turmay, görler arisida yashaytti. □ «görler arisida» — yaki «görler ichide». Pelestinde köp görler öngkürlerdin yasilidu. 28 Lékin u Eysani körüpla warqirap, uning ayighigha yiqilip qattiq awaz bilen:
— Hemmidin Aliy Xudaning Oghli Eysa, séning men bilen néme karing! Sendin ötünimenki, méni qiynima! — dep towlap ketti. 29 Chünki Eysa napak rohning uningdin chiqishini buyruwatatti (chünki jin nurghun qétim uni tutuwalghanidi; u chaghlarda kishiler uning put-qollirini kishen-zenjirler bilen baghlap uni qamap qoyghan bolsimu, u zenjirlerni üzüp qéchip chiqqan we jin teripidin chöl-bayawanlargha heydiwétilgenidi).
30 Eysa bu ademdin:
— Isming néme? — dep soriwidi, u: — Ismim «Qoshun», — dédi. Chünki nurghun jinlar uning ichige kirip chaplishiwalghanidi. 31 Emdi ular Eysadin özlirini tégi yoq hanggha ketküzmeslikni ötünüp yalwurdi.
32 Shu yerde tagh baghrida chong bir top tongguz padisi ozuqliniwatatti. Jinlar Eysagha yalwurup, tongguzlarning ténige kirishke ijazet bérishini ötündi. U ulargha ijazet berdi. 33 Jinlar shu ademdin chiqip, tongguzlarning ténige kiriwaldi; shuning bilen pütkül tongguz padisi tik yardin étilip chüshüp, kölge gherq boldi.
34 Tongguzlarni baqquchilarmu bu weqeni körüp u yerdin qéchip, sheher-yézilarda bu xewerni tarqatti. 35 Xalayiq zadi néme ish bolghanliqini körgili chiqti; Eysaning aldigha kelgende, shu yerde özidin jinlar chiqqan héliqi ademning kiyim-kéchekni kiyip, es-hoshi jayida halda Eysaning ayighi aldida olturghinini kördi; ular qorqup kétishti. 36 Bu weqeni körgenlermu jinlar chaplashqan ademning qandaq saqaytilghinini köpchilikke teswirlep berdi. 37 Andin Gérasaliqlarning yurtidikiler we etrapidiki barliq kishiler uning ularning arisidin kétishini ötünüshti. Chünki dehshetlik qorqunch ularni basqanidi. Shunga u kémige chüshüp, qaytishqa yol aldi. □ «Gérasaliqlar» — yaki «Gadariyliqlar» yaki «Gérgesenliqlar» ■ Ros. 16:39. 38 Emma jinlar özidin chiqip ketken héliqi adem uninggha, Men sen bilen bille kétey, — dep yalwurdi.
Lékin u uni yolgha sélip:■ Mar. 5:18.
39 — Öyüngge qaytip bérip, Xudaning sanga shunche chong ishlarni qilip bergenlikini yetküzgin, — dédi.
U adem qaytip bérip, pütkül sheherni arilap, Eysaning özige shunche chong ishlarni qilip bergenlikini élan qildi.
Tirildürülgen qiz, saqaytilghan ayal
Mat. 9:18-26; Mar. 5:21-43
40 Eysa qaytip kelginide, shundaq boldiki, xalayiq uni xushalliq bilen qarshi élishti; chünki hemmeylen uning qaytip kélishini kütüp turatti. □ «Eysa qaytip kelginide» — belkim kölning udulidiki qashqa qaytqanda. 41 We mana, bir kishi, sinagogning chongi bolghan Yairus isimlik kishimu Eysaning aldigha kélip ayighigha özini étip, uning öyige bérishini ötündi. ■ Mat. 9:18; Mar. 5:22. 42 Chünki uning on ikki yashliq yalghuz qizi sekratta idi.
Eysa u yerge barghinida, top-top kishiler uning etrapigha zich oliship uni qistishatti. 43 Arisida xun tewresh késilige giriptar bolghinigha on ikki yil bolghan bir ayal bar idi; u bar-yoqini téwiplargha xejlep tügetken bolsimu, héchqaysisidin shipa tapmighaniken. ■ Law. 15:25; Mat. 9:20; Mar. 5:25. 44 U Eysaning arqisidin kélip, uning tonining péshini siliwidi, shuan xun toxtidi.
45 Eysa: — Manga qol tegküzgen kim? — dep soridi.
Hemmeylen inkar qilghanda, Pétrusmu we uning bilen bolghanlarmu:
— Ustaz, xalayiq top-top bolup töt etrapingni oliship, séni qistishiwatqan yerde, sen «Manga tegken kim?», dep soraysen’ghu? — dédi.
46 Lékin Eysa:
— Yaq! Birsi manga tegdi; chünki wujudumdin qudretning chiqip kétiwatqinini sezdim, — dédi.
47 Héliqi ayal özining yoshurup qalalmaydighanliqini bilip, titrigen halda uning aldigha yiqildi we köpchilik aldida özining néme sewebtin Eysagha qol tegküzgenlikini, shundaqla shuan qandaq saqayghanlikini éytti.
48 Eysa uninggha: — Yüreklik bol, qizim, ishenching séni saqaytti! Aman-xatirjemlik bilen mangghin! — dédi. □ «Yüreklik bol, qizim, ishenching séni saqaytti!» — bu ayal némishqa shundaq qorqti? «Mat.» 9:22diki izahatni körüng.
49 U söz qiliwatqanda, sinagog chongining öyidin chiqqan bireylen kélip sinagog chongigha:
— Qizingiz jan üzdi. Emdi ustazni kayitmighin, — dédi.■ Mar. 5:35.
50 Lékin Eysa buni anglap uninggha:
— Qorqmighin! Peqet ishenchte bol, u saqiyip kétidu, — dédi.
51 U öyge barghanda Pétrus, Yuhanna, Yaqup we qizning ata-anisidin bashqa héchkimning özi bilen bille öyge kirishige ruxset qilmidi. 52 U yerdikiler xemmisi qizgha matem tutup yigha-zar kötürüwatatti. Lékin u:
— Boldi, yighlimanglar! Chünki qiz ölmidi, peqet uxlap qaptu! — dédi.■ Yuh. 11:11.
53 Ular bolsa qizning alliqachan jan üzdi dep bilgechke, uni mesxire qildi. 54 Lékin u ularni chiqiriwétip, qizning qolidin tartip:
— Balam, ornungdin tur, — dep chaqirdi. 55 Qizning rohi qaytip kélip, u derhal ornidin turdi. U qizgha yégüdek birnéme bérishni éytti. 56 Qizning ata-anisi intayin heyran qélishti. Lékin u ulargha bu ishni héchkimge éytmasliqni tapilidi.
□8:3 «u we uning muxlislirining» — bu ibare grék tilida bezi köchürülmilerde «uning» yaki bezi köchürülmilerde «ularning» bilen ipadilinidu. «Hérod xanning saray ghojidari Xuzaning ayali Yoanna, Suzanna we bashqa nurghun ayallarmu bar idi... uning... hajetliridin chiqatti» — «kirish söz»imizde déginimizdek, Luqa daim Eysaning qiz-ayallar bilen bolghan munasiwitini bayqap yüridu
□8:10 «Xudaning padishahliqining sirlirini bilish silerge nésip qilindi» — «sirlar» Injilda eslide insanlargha ashkarilanmighan, hazir Mesih yaki rosulliri arqiliq ayan qilin’ghan ishlarni körsitidu. Uning üstige, Injildiki bezi «sirlar» intayin sirliq, elwette. «Ular qarisimu körmeydu, anglisimu chüshenmeydu» — bu sözler «Yesh.» 6:9din élin’ghan.
■8:10 Zеb. 25:4, 9, 14; 78:1-2; Yesh. 6:9-10; Ez. 12:2; Mat. 11:25; 13:14; Mar. 4:12; Yuh. 12:40; Ros. 28:26; Rim. 11:8; 2Kor. 3:5,14.
■8:14 Mat. 19:23; Mar. 10:23; Luqa 18:24; 1Tim. 6:9.
■8:16 Mat. 5:15; Mar. 4:21; Luqa 11:33.
■8:17 Ayup 12:22; Mat. 10:26; Mar. 4:22; Luqa 12:2.
□8:18 «Chünki kimde bar bolsa, uninggha téximu köp bérilidu — «kimde bar bolsa... » — bu «bar bolsa» némini körsitidu? Shübhisizki, ebediy ehmiyetlik birer nerse bolsa kérek, bu iman-ishenchni öz ichige choqum alidu. Biz özimizge «ebediy ehmiyetlik» herbirnéme bolushi üchün peqet Mesihdinla tapalaymiz, elwette.
■8:18 Mat. 13:12; 25:29; Mar. 4:25; Luqa 19:26.
■8:19 Mat. 12:46; 13:55; Mar. 3:31.
■8:22 Mat. 8:23; Mar. 4:35,36.
■8:25 Ayup 26:12; Zeb. 107:25.
□8:26 «Gérasaliqlar» — «Mat.» 8:28de ular «Gadaraliqlar»mu dep atilidu.
□8:27 «görler arisida» — yaki «görler ichide». Pelestinde köp görler öngkürlerdin yasilidu.
□8:37 «Gérasaliqlar» — yaki «Gadariyliqlar» yaki «Gérgesenliqlar»
□8:40 «Eysa qaytip kelginide» — belkim kölning udulidiki qashqa qaytqanda.
■8:43 Law. 15:25; Mat. 9:20; Mar. 5:25.
□8:48 «Yüreklik bol, qizim, ishenching séni saqaytti!» — bu ayal némishqa shundaq qorqti? «Mat.» 9:22diki izahatni körüng.