3
Yashlargha semimiy agahlandurush
I oghlum, telimimni untuma,
Dégenlirimni hemishe könglüngde ching tut. «ching tut» — dégen söz ibraniy tilida: «qoghda, mudapie qil» dégen meninimu bildüridu.
Chünki u sanga beriketlik künler, uzun ömür we xatirjemlik qoshup béridu. «beriketlik künler» — ibraniy tilida «künlerning uzunluqi».   Qan. 8:1; 30:20
Méhriban we heq-semimiy bolushtin waz kechme,
Bularni boynunggha ésiwal,
Qelbingge pütiwal. «qelbingge pütiwal» — ibraniy tilida «qelbingdiki taxtaygha pütüwal» (Musa peyghemberge tapshurulghan muqeddes qanun ikki tash taxtaygha pütülgenidi).   Mis. 13:9; Qan. 6:8
Shundaq qilghanda Xuda we bendilerning neziride iltipatqa layiq bolisen, danishmen hésablinisen. «iltipatqa layiq bolisen» — mushu yerde ibraniy tilida «iltipat» dégen söz ikki bisliq bolup, ikkinchi menisi «güzellik»tur.
 
Öz eqlingge tayanmay, Perwerdigargha chin qelbing bilen tayan’ghin;
Qandaqla ish qilsang, Perwerdigarni tonushqa intil;
U sanga toghra yollarni körsitidu. «Qandaqla ish qilsang,...» — ibraniy tilida «Barliq yolliringda...».   1Tar. 28:9
Özüngni eqilliq sanima;
Perwerdigardin eyminip, yamanliqtin yiraq bol. Rim. 12:16
Shundaq qilghiningda, bu ishlar derdingge derman,
Ustixanliringgha yilik bolidu. «derdingge derman... bolidu» — ibraniy tilida «kindikingge salametlik... bolidu».
Perwerdigarning hörmitini qilip mal-dunyayingdin hediyelerni sun’ghin,
Étizingdin tunji chiqqan mehsulatliringdin Uninggha atighin; Mis. 23:19; 34:26; Qan. 26:2-11; Mal. 3:10; Luqa 14:13
10 Shundaq qilghiningda, ambarliring ashliqqa tolup tashidu,
Sharab kölchekliringde yéngi sharab éship-téship turidu. Qan. 28:8
11 I oghlum, Perwerdigarning terbiyisige biperwaliq qilma,
Uning tenbihidin bezme. Ayup 5:17; Ibr. 12:5
12 Chünki, ata eziz körgen oghligha tenbih-terbiye bergendek,
Perwerdigar kimni söygen bolsa uninggha tenbih-terbiye béridu. Weh. 3:19
13 Danaliqqa muyesser bolghan kishi,
Yoruqluqqa ige bolghan kishi némidégen bextlik-he!
14 Chünki danaliqning paydisi kümüshning paydisidin köptur,
Qimmiti sap altunningkidinmu ziyadidur. Ayup 28:15; Zeb. 19:10; Pend. 8:11,19; 16:16
15 U leel-yaqutlardin qimmetliktur,
Intizar bolghan herqandaq nersengdin héchbirimu uninggha teng kelmestur. Pend. 8:11
16 Danaliqning ong qolida uzun ömür,
Sol qolida bayliq we shöhret bardur.
17 Uning yolliri sanga xush puraq tuyulur,
Uning barliq teriqiliri séni aram tapquzur.
18 U özini tapqan ademge «hayatliq derixi»dur,
Uni ching tutqan kishi némidégen bextlik! «hayatliq derixi» — shübhisizki, «Éren baghchisi»diki Adem’atimiz we Hawa’animizning behrimen bolushigha teyyarlan’ghan «hayatliq derixi»ni körsitidu (Tewrat, «Yar.» 2:9).
19 Perwerdigar danaliq bilen yer-zéminni berpa qildi,
Hékmet bilen asmanni ornatti.
20 Uning bilimi bilen yerning chongqur qatlamliri yérildi,
Hemde bulutlardin shebnem chüshti. «yerning chongqur qatlamliri yérildi» — belkim Nuh peyghemberning waqtidiki «chong topan» bilen munasiwetlik bezi ishlarni körsitishi mumkin («Yar.» 7:11)   Yar. 1:9,10
21 I oghlum! Danaliq bilen bilimni közüngdin chiqarma,
Pishqan hékmet we pem-parasetni ching tut.
22 Shuning bilen ular jéninggha jan qoshidu,
Boynunggha ésilghan ésil marjandek sanga güzellik qoshidu.
23 Shu chaghda yolungda aman-ésen mangalaysen,
Yolda putlashmaysen. Zeb. 37:23-24; 91:9-12
24 Yatqanda héch némidin qorqmaysen,
Yétishing bilenla tatliq uxlaysen. Law. 6:19; Ayup 11:19; Zeb. 3:5; 4:8; 91:5, 6
25 Béshinggha dehshetlik wehime chüshkende qorqmighin,
Rezillerning weyranchiliqidin ghem qilmighin! «Rezillerning weyranchiliqidin ghem qilmighin!» — yaki «Rezillerning béshigha chüshken weyranchiliqtin ghem qilmighin!».   Ayup 5:21
26 Chünki Perwerdigar séning tayanchingdur,
U putungni qapqanlardin néri qilidu.
 
27 Peqet qolungdin kelsila, hajetmenlerdin yaxshiliqni ayimighin.
28 Qolum-qoshniliring séningdin ötne sorap kirse, «Qaytip kétip, ete kelgin, ete bérey» — démigin.
29 Qoshnanggha ziyankeshlik niyitide bolma,
Chünki u sanga ishinip yéningda xatirjem yashaydu.
30 Birsi sanga ziyan yetküzmigen bolsa,
Uning bilen sewebsiz majiralashma. «sewebsiz majiralashma» — yaki «sewebsiz dewalashma».
31 Zulumxor kishige heset qilma,
Uning yol-tedbirliridin héchnémini tallima. Zeb. 37:1; 73:3; Pend. 23:17
32 Chünki qingghir yollarni mangidighanlar Perwerdigarning neziride yirginchliktur,
Lékin Uning sirdash dostluqi durus yashawatqan ademge teelluqtur. Ayup 29:4; Zeb. 25:9,12,14
33 Perwerdigarning leniti rezillik qilghuchining öyididur,
Lékin U heqqaniy ademning öyige bext ata qilur. Law. 26:14-45; Qan. 28:15-68; Mal. 2:2
34 Berheq, mesxire qilghuchilarni U mesxire qilidu,
Lékin kichik péil kishilerge shepqet körsitidu. Yaq. 4:6; 1Pét. 5:5
35 Danalar shöhretke warisliq qilidu,
Lékin hamaqetler reswa qilinidu. «Lékin hamaqetler reswa qilinidu» — yaki «Lékin U (Xuda) hamaqetlerni nomusqa qalduridu» (ibraniy tilida kinaye ishlitip, axirqi söz «kötürülidu» bolidu).
 
 

3:1 «ching tut» — dégen söz ibraniy tilida: «qoghda, mudapie qil» dégen meninimu bildüridu.

3:2 «beriketlik künler» — ibraniy tilida «künlerning uzunluqi».

3:2 Qan. 8:1; 30:20

3:3 «qelbingge pütiwal» — ibraniy tilida «qelbingdiki taxtaygha pütüwal» (Musa peyghemberge tapshurulghan muqeddes qanun ikki tash taxtaygha pütülgenidi).

3:3 Mis. 13:9; Qan. 6:8

3:4 «iltipatqa layiq bolisen» — mushu yerde ibraniy tilida «iltipat» dégen söz ikki bisliq bolup, ikkinchi menisi «güzellik»tur.

3:6 «Qandaqla ish qilsang,...» — ibraniy tilida «Barliq yolliringda...».

3:6 1Tar. 28:9

3:7 Rim. 12:16

3:8 «derdingge derman... bolidu» — ibraniy tilida «kindikingge salametlik... bolidu».

3:9 Mis. 23:19; 34:26; Qan. 26:2-11; Mal. 3:10; Luqa 14:13

3:10 Qan. 28:8

3:11 Ayup 5:17; Ibr. 12:5

3:12 Weh. 3:19

3:14 Ayup 28:15; Zeb. 19:10; Pend. 8:11,19; 16:16

3:15 Pend. 8:11

3:18 «hayatliq derixi» — shübhisizki, «Éren baghchisi»diki Adem’atimiz we Hawa’animizning behrimen bolushigha teyyarlan’ghan «hayatliq derixi»ni körsitidu (Tewrat, «Yar.» 2:9).

3:20 «yerning chongqur qatlamliri yérildi» — belkim Nuh peyghemberning waqtidiki «chong topan» bilen munasiwetlik bezi ishlarni körsitishi mumkin («Yar.» 7:11)

3:20 Yar. 1:9,10

3:23 Zeb. 37:23-24; 91:9-12

3:24 Law. 6:19; Ayup 11:19; Zeb. 3:5; 4:8; 91:5, 6

3:25 «Rezillerning weyranchiliqidin ghem qilmighin!» — yaki «Rezillerning béshigha chüshken weyranchiliqtin ghem qilmighin!».

3:25 Ayup 5:21

3:30 «sewebsiz majiralashma» — yaki «sewebsiz dewalashma».

3:31 Zeb. 37:1; 73:3; Pend. 23:17

3:32 Ayup 29:4; Zeb. 25:9,12,14

3:33 Law. 26:14-45; Qan. 28:15-68; Mal. 2:2

3:34 Yaq. 4:6; 1Pét. 5:5

3:35 «Lékin hamaqetler reswa qilinidu» — yaki «Lékin U (Xuda) hamaqetlerni nomusqa qalduridu» (ibraniy tilida kinaye ishlitip, axirqi söz «kötürülidu» bolidu).