«Mesihtin eyminip, bir-biringlargha boysununglar» — «Mesihtin eyminish» birinchi orunda bolush kérek; jamaettiki melum bir qérindishigha boysunush Mesihning emrlirige uyghun kelmise u chaghda u qérindishigha boysunmasliq kérektur.
■5:1-2 Yuh. 13:34; 15:12; Gal. 2:20; 1Tés. 4:9; Tit. 2:14; 1Pét. 3:18; Ibr. 8:3; 9:14; 1Yuh. 3:23; 4:21
■5:3 Mar. 7:21; Ef. 4:29; Kol. 3:5.
■5:5 1Kor. 6:10; Gal. 5:19; Kol. 3:5; Weh. 22:15.
■5:6 Yer. 29:8; Mat. 24:4; Mar. 13:5; Luqa 21:8; Kol. 2:4,18; 2Tés. 2:3; 1Yuh. 4:1.
■5:11 Mat. 18:17; 1Kor. 5:8; 10:20; 2Kor. 6:14; 2Tés. 3:14.
□5:14 «Oyghan, ey uyquchi! Tiril ölükler arisidin! We Mesih séni parlap yoritidu» — bu sözler Tewrattiki bésharet emes, belki Tewrattiki birnechche bésharetlerning birxil yeküni yaki Injil dewridiki namelum peyghemberning küy-medhiye sözliridin élin’ghan sözler bolushi mumkin.
□5:16 «waqit-pursetni gheniymet bilip tutuwélinglar...» — grék tilida «mushu künlerni gheniymet bilip tutuwélinglar...».
□5:18 «haraq-sharab ichip mest bolmanglar; shundaq qiliq ademni shallaqlashturidu; buning ornigha Rohqa toldurulghuchi bolunglar..» — «Roh» — Xudaning Rohi, Muqeddes Roh.
■5:18 Pend. 23:29; Yesh. 5:11,22; Luqa 21:34; Ros.2:4
□5:19 «bir-biringlargha zebur-neghmiler, medhiye küyliri we rohiy naxshilar éytiship, qelbinglarda naxsha-neghmiler yangritip rebni medhiyilenglar» — «zebur-neghmiler» belkim sazgha tengkesh qilinip éytilidighan naxshilar; «medhiye küyliri» belkim sazsiz naxshilar; «rohiy naxshilar» belkim stixiyiliktin, özlikidin, Muqeddes Rohning ilhami bilen éytilghan naxshilarni körsitishi mumkin («1Kor.» 14:15ni we izahatlarnimu körüng).
□5:21 «Mesihtin eyminip, bir-biringlargha boysununglar» — bu ishlar we qalghan jékileshler asasen hemmisi «Muqeddes Rohqa toldurulush»ning netijisidur. «Mesihtin eyminip, bir-biringlargha boysununglar» — «Mesihtin eyminish» birinchi orunda bolush kérek; jamaettiki melum bir qérindishigha boysunush Mesihning emrlirige uyghun kelmise u chaghda u qérindishigha boysunmasliq kérektur.
■5:22 Yar. 3:16; 1Kor. 14:34; Kol. 3:18; Tit. 2:5; 1Pét. 3:1.
□5:23 «chünki Mesih jamaetning béshi bolghandek, er ayalning béshidur; Mesih yene ten’ge qutquzghuchidur» — «ten» mushu yerde «jamaet»ni körsitidu. Yene bir tereptin rosul Pawlus mushu yerde «Mesih ten’ge qutquzghuchidur» dégen sözi bilen, erning öz ayalini qutquzush we ayalining ténini asrash mes’uliyiti bar, dégenni puritidu.
■5:23 Rim. 12:5; 1Kor. 11:3; 12:27; Ef. 1:22,23; 4:12,15; Kol. 1:18,24.
■5:25 Gal. 1:4; Ef. 5:2; Kol. 3:19.
□5:26 «(Mesihning jamaet üchün) shundaq qilishi jamaetni muqeddes qilip, «dasning süyi» bolghan söz-kalam bilen yuyup paklandurush üchündur» — «jamaetni» grék tilida «uni». Bu ayettiki «u» jamaetni körsetkende, grék tilidiki «ayalche rod»ta ipadilinidu. Ayettiki oxshitish del shuki, yigitning toyda özige yatliq bolidighan söyümlük qizni özige hazir qilghinidek, Mesih jamaetni Özige hazir qilidu. Toy bolsa jennette bolidu («Weh.» 19:7-9, 21:9-10ni körüng). «... «dasning süyi» bolghan söz-kalam bilen yuyup paklandurush üchündur» — «dasning süyi» Tewrat dewridiki zamanlarda kahinlar ibadetxanida Xudagha herqétim yéqinlashqanda, pütkül tenlirini chong das («déngiz») ichide yuyushi kérek. Shuninggha oxshash yolda Xudagha yéqinlashqinimizda, bizde nalayiq birer ishlar bolsa, Uning söz-kalami bizge paklandurush yolini (démek, gunahni iqrar qilip, towa qilish, Eysaning qéni arqiliq kechürüm qilinip paklandurulush yolini) körsitish rolini oynaydu.
□5:30 «Chünki biz Uning ténining ezaliridurmiz: —» — bezi kona köchürülmilerde: «Chünki biz Uning ténining ezaliridurmiz; biz Uning etliridin, Uning söngekliridin bolghanmiz» déyilidu («Yar.» 2:23ni körüng).
□5:31 «Shu sewebtin er ata-anisining yénidin ayrlip, öz ayaligha baghlinidu; ikkisi bir ten bolidu» — «Yar.» 2:23.
■5:31 Yar. 2:24; Mat. 19:5; Mar. 10:7; 1Kor. 6:16.
□5:32 «bu sir intayin chongqurdur; emma men hazir Mesih we jamaet toghruluq sözlewatimen» — er-ayalning bir-birige baghlinip bir ten bolushi derheqiqet chongqur bir sir; Mesihning jamaetke baghlinip uning bilen bir ten bolushi téximu chongqur bir sirdur.