9
Saulning Eysagha étiqad qilishi
Emma shu chaghlar Saul her nepiside Rebning muxlislirigha téxiche izchil qirghinchiliq tehditliri séliwatqan peyt idi. U Bash kahinning aldigha bérip, «Saul her nepiside Rebning muxlislirigha téxiche izchil qirghinchiliq tehditliri séliwatqan peyt idi» — grék tilida «Saulning her nepesliri Rebning muxlislirigha téxiche izchil qirghinchiliq tehditliri bolup,...».   Ros. 8:3; 22:4; 26:9; 1Kor. 15:9; Gal. 1:13; 1Tim. 1:13. Demeshq shehiridiki sinagoglargha tewsiye xéti yézip bérishni soridi. Shundaq bolghanda, u Demeshqte Mesih yolidikilerdin birersini, meyli er bolsun, ayal bolsun tépiwalsila, baghlap tutqun qilip, Yérusalémgha élip kélishke ruxset bolatti. «Mesih yolidikiler» — mushu yerde grék tilida peqet ««yol»dikiler» déyilidu (chünki étiqadning peqet birla yoli bardur). «Demeshq shehiridiki sinagoglargha tewsiye xéti yézip bérishni soridi. Shundaq bolghanda, u Demeshqte Mesih yolidikilerdin birersini... tépiwalsila, baghlap tutqun qilip, Yérusalémgha élip kélishke ruxset bolatti» — Saul tutmaqchi bolghanlar Mesihge étiqad qilghan Yehudiylarla idi (uning Yehudiy emeslerning Mesihke étiqad qilishidin héch xewiri bolmisa kérek).
Demeshqtiki sinagoglar Demeshq shehirini bashqurmighan, elwette. Lékin sheherde Yehudiylarning tesiri xéli küchlük bolghachqa (23-ayetni körüng) Saul Yehudiy ishen’güchilerni tutmaqchi bolsa, ularning yardimini yaki ruxsitini sorimisa bolmaytti.
Saul yolgha chiqip, Demeshq shehirige yéqinlashqanda, tuyuqsiz asmandin küchlük bir nur chüshüp, uning etrapini yorutuwetti. Ros. 22:6; 26:31; 1Kor. 15:8; 2Kor. 12:2. U yerge yiqildi we özige:
— Saul, Saul! Manga némishqa ziyankeshlik qilisen? — dégen bir awazni anglidi. «Saul, Saul!» — ademning ismini ikki qétim chaqirish bolsa rebning uninggha bolghan chongqur méhir-muhebbitini we özige tolimu eziz ikenlikini körsitidu.
— I Reb, sen kimsen? — dep soridi u.
Awaz: — Men sen ziyankeshlik qiliwatqan Eysadurmen. Ros. 5:39. Ornungdin tur, sheherge kir, néme qilishing kérekliki sanga éytip bérilidu» — dédi. Luqa 3:10; Ros. 2:37; 16:30.
Uning bilen bille mangghan ademler awazni anglisimu, héchkimni körelmigechke, shu yerde ün chiqiralmay turupla qaldi. Dan. 10:7. Saul yerdin turup, közlirini échip qaridi, lékin héch nersini körelmidi. Hemrahliri uni qolidin yétilep Demeshqqe élip kirdi. U üch kün’giche közi körmes bolup ne yémidi ne ichmidi.
10 Demeshqte Ananiyas isimlik melum bir muxlis bar idi. Reb uninggha bir ghayibane körünüshte körünüp uni:
— Ananiyas! — dep chaqirdi.
— Mana men, i Reb, — dep jawab berdi u.
11 Reb uninggha:
— Sen derhal «Tüz» dep atalghan kochigha bérip, Yehudaning öyidin Tarsusluq Saul isimlik birini sorap tap; chünki mana, u dua-tilawet qiliwatidu. Ros. 21:39; 22:3. 12 U dua qiliwatqinida, ghayibane körünüshte Ananiyas isimlik bir kishining kélip, közini köridighan qilish üchün üstige qolini tegküzgenlikini kördi, — dédi.
13 Ananiyas:
— I Reb, men bu ademning xewirini nurghun kishilerdin anglidim, u Yérusalémdiki muqeddes bendiliringge shunche köp ziyan-zexmet yetküzgen! «u Yérusalémdiki muqeddes bendiliringge shunche köp ziyan-zexmet yetküzgen!» — Injilda «muqeddes bendiler» dégen ibare köp yerlerde ishlitilgen. U grékchide «muqeddesler» dep ipadilinidu. «Tebirler»de éytqinimizdek, «muqeddes» dégen söz «Xudagha atalghan», «Xudagha xas», «Xudagha mexsus ayrilghan» dégen menini bildüridu.   Ros. 9:1; 1Kor. 15:9; Gal. 1:13; 1Tim. 1:13. 14 Hazir u mushu yerde naminggha nida qilghanlarning hemmisini tutup baghlash üchün bash kahinlardin hoquq aptu — dédi.
15 Lékin Reb uninggha:
— Bariwer! Chünki u namimni ellerning we ularning padishahlirining hem Israillarning aldida ayan qilish üchün özümge alahide tallighan bir eswabtur. «... u namimni ellerning we ularning padishahlirining hem Israillarning aldida ayan qilish üchün...» — grék tilida «... u namimni ellerning we ularning padishahlirining hem Israillarning aldida kötürüsh üchün...».
«Eller» — yat eller, Yehudiy emesler.
   Ros. 13:2; 22:21; Rim. 1:1; Gal. 1:15; 2:8; Ef. 3:8; 1Tim. 2:7; 2Tim. 1:1. 16 Chünki men uninggha namim üchün qanchilik azab-oqubetlerni tartishining muqerrer ikenlikini ayan qilimen, — dédi. Ros. 21:11; 2Kor. 11:23.
17 Buning bilen Ananiyas bérip, shu öyge kirdi; u qollirini Saulning üstige tegküzüp uninggha:
— Qérindash Saul, Reb, yeni bu yerge kéliwatqan yolungda sanga körün’gen Eysa, közliringni köreleydighan bolsun dep we séning Muqeddes Rohqa toldurulushung üchün méni shexsen özi ewetti, — déwidi, Ros. 22:12. 18 Saulning közliridin xuddi béliq qasiriqidek bolghan bir nersiler chüshüp, közliri échilip köreleydighan boldi. U ornidin turup, chömüldürüshni qobul qildi. 19 U ghizalan’ghandin kéyin, quwwetlinip maghdurgha kirdi.
 
Saulning Demeshqte xush xewer jakarlishi
20  Saul Demeshqtiki muxlislarning yénida birnechche kün turdi we waqitni ötküzmey sinagoglargha kirip, «U kishi Xudaning Oghlidur» dep Eysani jakarlashqa bashlidi. 21 Uni anglighanlar sözliridin intayin heyran bolushup:
— Bu adem Yérusalémda bu namgha nida qilghuchilarni qattiq weyran qilghan héliqi adem emesmu? Bu yergimu mushundaqlarni baghlap bash kahinlargha tutup bérish meqsitide kelgenmidu? — déyishti.
22 Lékin Saulning qayil qilish küchi barghanséri éship, Eysaning Mesih ikenlikini ispatlap Demeshqtiki Yehudiylarni parakendichilikke chömdürdi. «Saulning qayil qilish küchi barghanséri éship,..» — yaki, «Saul barghanséri küchlendürülüp,...». «Demeshqtiki Yehudiylarni parakendichilikke chömdürdi» — yaki «Demeshqtiki Yehudiylarni buni ret qilishqa amalsiz qaldurdi».
23 Köp künlerdin kéyin, Yehudiylar Saulni yoqatmaqqa qest qilmaqchi boldi. 24 Lékin Saul ularning suyiqestidin xewer tapti; uni tutup öltürüsh üchün ular kéche-kündüz sheherning qowuqlirida paylap yürdi. 2Kor. 11:32. 25 Lékin muxlislar bir küni kéchide uni chong séwetke olturghuzup, sépil kamaridin chüshürdi. «uni ... sépil kamaridin chüshürdi» — yaki, «uni... kün’güridin chüshürdi». «2Kor.» 11:33nimu körüng.   Ye. 2:15; 1Sam. 19:12.
 
Saul Yérusalémda
26 Saul Yérusalémgha yétip bérip, u yerdiki muxlislargha qoshulmaqchi boldi, lékin ularning hemmisi uning muxlis ikenlikige ishenmey, uningdin qorqti. Ros. 22:17. 27 Biraq Barnabas uni élip bérip, rosullar bilen körüshtürdi. U ulargha Saulning Demeshqning yolida Rebni qandaq körgenlikini, Rebningmu uninggha gep qilghanliqini chüshendürdi we uning Demeshqte Eysaning namida qandaq jür’etlik bilen söz-kalam yetküzgenlikini uqturdi. Ros. 11:25. 28 Buning bilen, Saul Yérusalémda rosullar bilen bille ochuq-ashkare yürüp, yüreklik halda Rebning namida söz-kalam yetküzetti. «Saul Yérusalémda rosullar bilen bille ochuq-ashkare yürüp...» — grék tilida «Saul Yérusalémda rosullar bilen bille kirip-chiqip...». 29 U yene grékche sözlishidighan Yehudiylar bilenmu sözliship munazirilishetti; netijisi, ular uninggha qest qilmaqchi boldi. 30 Qérindashlar bu ishtin xewer tépip, uni Qeyseriye shehirige élip bérip, andin u yerdin Tarsus dégen sheherge yolgha saldi.
31 U chaghda, pütkül Yehudiye, Galiliye we Samariyediki jamaetler bir mezgil tinchliqqa ériship, étiqadta quruldi; Rebning qorqunchida méngip, Muqeddes Rohning righbet-tesellisi bilen ularning sanlirimu barghanséri köpeymekte idi. «u chaghda...» — bashqa birxil terjimisi: «shuning bilen...» yaki «shunga...».
 
Pétrus Lidda we Yoppa sheherliride yaratqan möjiziler
32 Shu waqitlarda shundaq boldiki, Pétrus herqaysi jaylarni arilap yürgende, Lidda shehiridiki muqeddes bendilernimu yoqlashqa chüshti. 33 U yerde u Enéyas isimlik bir ademni uchratti. Bu adem palech bolup, orun tutup yatqili sekkiz yil bolghaniken. «orun tutup...» — grék tilida «palas tutup...». 34 Pétrus uninggha:
— Enéyas, Eysa, yeni Mesih bolghuchi séni saqaytidu. Ornungdin turup, palisingni yighishtur! — dédi.
U derhal ornidin turdi. 35  Enéyasni körgen Lidda shehiridiki we Sharon rayonidikilerning hemmisi towa qilip Rebge baghlandi. «...Sharon rayonidikilerning hemmisi towa qilip Rebge baghlandi» — grék tilida «Sharon rayonidikilerning hemmisi (öz yolidin) burulup Rebge baghlandi».
36 Yoppa shehiride bolsa Tabita isimlik bir ayal muxlis bar idi (uning ismi grékchide «Dorkas» idi). U herdaim yaxshi emeller we xeyr-saxawetlik ishlargha bériletti. «Yoppa shehiri» — krék tilida ismi «Yoppa». Hazirqi ismi «Jaffa» yaki «Xayfa». «...Tabita....Dorkas...» — «Tabita» ibraniy tilida, «Dorkas» grék tilida «jeren» dégen menide. 37 Shu künlerde shundaq boldiki, u késel bolup, ölüp ketti. Kishiler jesetni yuyup, üstünki qewettiki bir öyge yatquzup qoydi. 38 Yoppa shehiri Lidda shehirige yéqin bolghachqa, Yoppadiki muxlislar Pétrusning Liddada ikenlikini anglap, uning aldigha ikki adem ewetti. Ular: «Hayal bolmay yénimizgha kelseng!» — dep yélindi. 39 Pétrus ornidin turup ular bilen bille Yoppagha bardi. Yoppagha yétip kélishi bilen ular uni üstünki qewettiki öyge bashlap chiqti. Barliq tul ayallar Pétrusning etrapigha oliship, yigha-zar qiliship uninggha Dorkasning ular bilen bille bolghan waqtida özlirige tikip bergen könglek-kiyimlirini körsitishti.
40 Lékin Pétrus hemmeylenni chiqiriwétip, tizlinip olturup dua qildi. Andin u jesetke qarap:
— Tabita, ornungdin tur! — dédi.
Tabita közini échip, Pétrusni körüp, ornida olturdi.
41 Pétrus uninggha qolini uzitip uni yölep turghuzdi we muqeddes bendiler bilen tul ayallarni chaqirip, Dorkasni ulargha tirik tapshurup berdi. 42 Bu xewer pütkül Yoppagha tarqilip, nurghun kishiler Rebge étiqad qildi. «Bu xewer pütkül Yoppagha tarqilip...» — mushu yerde «Yoppa» Yoppa (Jaffa) shehirining etrapidiki pütkül yerlerni körsetse kérek. (hazirqi ismi «Xayfa»). 43 Shundaq boldiki, Pétrus Yoppada Simon isimlik bir könchining öyide uzun künler turdi.
 
 

9:1 «Saul her nepiside Rebning muxlislirigha téxiche izchil qirghinchiliq tehditliri séliwatqan peyt idi» — grék tilida «Saulning her nepesliri Rebning muxlislirigha téxiche izchil qirghinchiliq tehditliri bolup,...».

9:1 Ros. 8:3; 22:4; 26:9; 1Kor. 15:9; Gal. 1:13; 1Tim. 1:13.

9:2 «Mesih yolidikiler» — mushu yerde grék tilida peqet ««yol»dikiler» déyilidu (chünki étiqadning peqet birla yoli bardur). «Demeshq shehiridiki sinagoglargha tewsiye xéti yézip bérishni soridi. Shundaq bolghanda, u Demeshqte Mesih yolidikilerdin birersini... tépiwalsila, baghlap tutqun qilip, Yérusalémgha élip kélishke ruxset bolatti» — Saul tutmaqchi bolghanlar Mesihge étiqad qilghan Yehudiylarla idi (uning Yehudiy emeslerning Mesihke étiqad qilishidin héch xewiri bolmisa kérek). Demeshqtiki sinagoglar Demeshq shehirini bashqurmighan, elwette. Lékin sheherde Yehudiylarning tesiri xéli küchlük bolghachqa (23-ayetni körüng) Saul Yehudiy ishen’güchilerni tutmaqchi bolsa, ularning yardimini yaki ruxsitini sorimisa bolmaytti.

9:3 Ros. 22:6; 26:31; 1Kor. 15:8; 2Kor. 12:2.

9:4 «Saul, Saul!» — ademning ismini ikki qétim chaqirish bolsa rebning uninggha bolghan chongqur méhir-muhebbitini we özige tolimu eziz ikenlikini körsitidu.

9:5 Ros. 5:39.

9:6 Luqa 3:10; Ros. 2:37; 16:30.

9:7 Dan. 10:7.

9:11 Ros. 21:39; 22:3.

9:13 «u Yérusalémdiki muqeddes bendiliringge shunche köp ziyan-zexmet yetküzgen!» — Injilda «muqeddes bendiler» dégen ibare köp yerlerde ishlitilgen. U grékchide «muqeddesler» dep ipadilinidu. «Tebirler»de éytqinimizdek, «muqeddes» dégen söz «Xudagha atalghan», «Xudagha xas», «Xudagha mexsus ayrilghan» dégen menini bildüridu.

9:13 Ros. 9:1; 1Kor. 15:9; Gal. 1:13; 1Tim. 1:13.

9:15 «... u namimni ellerning we ularning padishahlirining hem Israillarning aldida ayan qilish üchün...» — grék tilida «... u namimni ellerning we ularning padishahlirining hem Israillarning aldida kötürüsh üchün...». «Eller» — yat eller, Yehudiy emesler.

9:15 Ros. 13:2; 22:21; Rim. 1:1; Gal. 1:15; 2:8; Ef. 3:8; 1Tim. 2:7; 2Tim. 1:1.

9:16 Ros. 21:11; 2Kor. 11:23.

9:17 Ros. 22:12.

9:22 «Saulning qayil qilish küchi barghanséri éship,..» — yaki, «Saul barghanséri küchlendürülüp,...». «Demeshqtiki Yehudiylarni parakendichilikke chömdürdi» — yaki «Demeshqtiki Yehudiylarni buni ret qilishqa amalsiz qaldurdi».

9:24 2Kor. 11:32.

9:25 «uni ... sépil kamaridin chüshürdi» — yaki, «uni... kün’güridin chüshürdi». «2Kor.» 11:33nimu körüng.

9:25 Ye. 2:15; 1Sam. 19:12.

9:26 Ros. 22:17.

9:27 Ros. 11:25.

9:28 «Saul Yérusalémda rosullar bilen bille ochuq-ashkare yürüp...» — grék tilida «Saul Yérusalémda rosullar bilen bille kirip-chiqip...».

9:31 «u chaghda...» — bashqa birxil terjimisi: «shuning bilen...» yaki «shunga...».

9:33 «orun tutup...» — grék tilida «palas tutup...».

9:35 «...Sharon rayonidikilerning hemmisi towa qilip Rebge baghlandi» — grék tilida «Sharon rayonidikilerning hemmisi (öz yolidin) burulup Rebge baghlandi».

9:36 «Yoppa shehiri» — krék tilida ismi «Yoppa». Hazirqi ismi «Jaffa» yaki «Xayfa». «...Tabita....Dorkas...» — «Tabita» ibraniy tilida, «Dorkas» grék tilida «jeren» dégen menide.

9:42 «Bu xewer pütkül Yoppagha tarqilip...» — mushu yerde «Yoppa» Yoppa (Jaffa) shehirining etrapidiki pütkül yerlerni körsetse kérek. (hazirqi ismi «Xayfa»).