14
Qérindashlar üstidin höküm qilmanglar
Étiqadi ajizlarni qobul qilinglar, lékin ular bilen pikirde talash-tartish qilmanglar. «Étiqadi ajizlarni qobul qilinglar, lékin ular bilen pikirde talash-tartish qilmanglar» — eyni zamanda Eysa Mesihke étiqad qilghuchilar Yehudiylardin hem herxil gheyriy din’gha egeshkenlerdin chiqqan Yehudiy emesler idi. Ularning köp qisimlirida eslide «Xudani xursen qilish» üchün yémek-ichmeklik jehette küchlük qaidiler bar idi. Lékin, xush xewer bilen yetküzülgen wehiyler boyiche, Xuda dunyadiki barliq ozuqluq nersilerni yaratqandin kéyin, étiqadchilar ularni yéyishke bolidu (mesilen, «Mar.» 7:18-23ni körüng). Biraq bir qisim étiqadchilar bu yéngi erkinlikni toluq chüshenmigen yaki uninggha ishenmigen bolsa, kona adetliri boyiche yashashni dawam qilatti. Shuning bilen Pawlus ularni «étiqadi ajizlar» dep atidi. Qiziq bir yéri shuki, «étiqadi ajiz» ademning bezi intayin küchlük pikirliri bolushi mumkin!
Birsi herqandaq yémeklikni yéyishke bolidighinigha ishinidu; lékin yene étiqadi ajiz birsi peqet köktatlarnila yeydu. Pend. 15:7 Herqandaq yémekliklerni yeydighan kishi yémeydighan kishini kemsitmisun; hemde bezi nersini yémeydighan kishi herqandaq yémekliklerni yeydighan kishi üstidin höküm qilmisun. Chünki Xuda uni qobul qilghan. Bashqa birsining xizmetkari üstidin höküm qilghuchi sen kim iding? Xizmetkarning tik turushi yaki yiqilip kétishige peqetla öz xojayini mes’uldur. Hemde shu xizmetkarmu tik turidighan qilinidu — chünki xujayini Reb uni tik turghuzushqa qadirdur. Yaq. 4:12.
Melum birsi melum bir künni yene bir kündin üstün köridu, yene birsi hemme künni oxshash dep qaraydu. Herkim özining közqarishigha toluq ishenchi bolsun. «Melum birsi melum bir künni yene bir kündin üstün köridu, yene birsi hemme künni oxshash dep qaraydu. Herkim özining közqarishigha toluq ishenchi bolsun» — étiqadchilarning bir qismi Yehudiy bolup, ular yenila Tewratta belgilen’gen, Yehudiylar ötküzüp kelgen héyt-bayramlarni tutushqa, bolupmu «shabat küni» (dem élish küni, yeni shenbe küni)ni tutushqa adetlen’gen, shundaqla bularni burunqidek dawamlashturush kérek, deytti.   Gal. 4:10; Kol. 2:16. Melum künni qedirleydighan kishi buning bilen Rebbining hörmitide uni qedirleydu. Bir nersini yeydighan kishimu Rebbining hörmitide yeydu, chünki u öz rizqi üchün Xudagha teshekkür éytidu. Melum nersini yémeydighan kishi yémeydighanliqi bilen özining Rebbining hörmitide yémeydu, umu shundaqla Xudagha teshekkür éytidu. 1Kor. 10:31; 1Tim. 4:3. Chünki héchqaysimiz özimiz üchün yashimaymiz we héchqaysimiz özimiz üchün ölmeymiz; 2Kor. 5:15; Gal. 2:20; 1Tés. 5:10; 1Pét. 4:2. Belki eger yashisaq, Rebbimiz üchün yashaymiz; ölsek, Rebbimiz üchün ölimiz. Shuning üchün yashisaqmu, ölsekmu Rebbimizge mensupturmiz. Chünki Mesihning ölüshi we tirilishi del shu meqset bilen boldiki, Uning ölüklerning hem tiriklerning Rebbi bolushi üchündur.
10 Undaqta, sen néme üchün qérindishing üstidin höküm qilisen? Yaki néme üchün qérindishingni mensitmeysen? Chünki hemmimiz Xudaning soraq texti aldida turishimiz kérek bolidu. «Chünki hemmimiz Xudaning soraq texti aldida turishimiz kérek bolidu» — «soraq texti» adette Rim impériyeside herbir sheherning chong meydanida bolatti. Yerlik emeldarlar muhim hökümlerni yaki élanlarni chiqirish üchün uningda olturatti. Xudaning «soraq texti» yaki «höküm chiqirish texti» aldida bolidighan soraq belkim ishen’güchilerning emellirining üstidin höküm chiqirish üchünla bolidu («2Kor.» 5:10ni körüng).   Mat. 25:31; 2Kor. 5:10. 11 Chünki muqeddes yazmilarda éytilghinidek: —
«Perwerdigar deyduki: —
Öz hayatim bilen qesem ichimenki,
Manga barliq tizlar pükülidu,
Barliq tillar Méni étirap qilip medhiye oquydu». «Perwerdigar deyduki: — Öz hayatim bilen qesem ichimenki, Manga barliq tizlar pükülidu, barliq tillar Méni étirap qilip medhiye oquydu» — «Yesh.» 45:23.   Yesh. 45:23; 49:18; Fil. 2:10.
12 Shunga, herbirimiz Xuda aldida özimiz toghruluq hésab bérimiz. Zeb. 62:12; Yer. 17:10; 32:19; Mat. 16:27; Rim. 2:6; 1Kor. 3:8; 2Kor. 5:10; Gal. 6:5; Weh. 2:23; 22:12.
 
Ajiz qérindishinglarni Xuda yolidin chetnitip qoymanglar
13 Shuning üchün, bir-birimizning üstidin höküm qilghuchi ikkinchi biri bolmayli. Buning ornigha shundaq höküm-qarargha kélinglarki, herqandaq qérindashqa gunahqa yiqitidighan bir nersini yaki tuzaqni qoymasliq kérek. 1Kor. 10:32; 2Kor. 6:3. 14 Rebbimiz Eysada bolghanliqimdin shuninggha qet’iy ishendürülüp bilimenki, herqandaq nerse özlikidin haram emestur; lékin bir nersini haram dep qarighan kishi üchün, u uninggha haramdur. Mat. 15:11; Ros. 10:15; 1Kor. 8:4; 1Tim. 4:4. 15 Eger yémekliking tüpeylidin qérindishingni azabqa qoyghan bolsang, méhir-muhebbet yolida mangmighan bolisen. Mesih uning üchün Öz jénini pida qilip ölgen, bu qérindishingni yémekliking bilen nabut qilma! 1Kor. 8:11.
16 Emdi siler yaxshi dep qarighan ishlarning yaman déyilishige sewebchi bolup qalmanglar. 17 Chünki Xudaning padishahliqi yémek-ichmekte emes, belki Muqeddes Rohta bolghan heqqaniyliq, inaqliq-xatirjemlik we shadliqtidur. 1Kor. 8:8. 18 Bularda yashap Mesihke xizmet qilghuchi kishi Xudani xursen qilidu we insanlarning teriplishige sazawer bolidu.
19 Shuning üchün özimizni inaqliqni ilgiri süridighan we bir-birimizning étiqadini qurup chiqidighan ishlargha atayli. «Shuning üchün özimizni inaqliqni ilgiri süridighan we bir-birimizning étiqadini qurup chiqidighan ishlargha atayli» — «bir-birimizning étiqadini qurup chiqidighan» eyni tékiste «bir-birimizni qurup chiqidighan» dégen sözler bilen ipadilinidu. Bu muhim ibarining menisi toghruluq «kirish söz»imizni körüng. 20 Yémeklikni dep Xudaning ejrini nabut qilmanglar. Hemme nerse derweqe halaldur; biraq birsi yégini bilen étiqadida putlashsa, u uninggha yaman hésablinidu. «biraq birsi yégini bilen étiqadida putlashsa, u uninggha yaman hésablinidu» — bashqa birxil terjimisi: «biraq birsi yése we shunglashqa bashqilarni (iman, wijdan teripide) putlashtursa, bu ish uninggha yaman bolidu».   Tit. 1:15. 21 Shuning üchün gösh yéyish, sharab ichish, shundaqla bashqa herqandaq ishlarni qilishing qérindishingni gunahqa téyilduridighan, azabqa qoyidighan yaki uni ajizlashturidighan bolsa, bularni qilmighining tüzük. «azabqa qoyidighan yaki uni ajizlashturidighan» — bezi kona köchürmilerde mushu sözler tépilmaydu.   1Kor. 8:13.
22 Séning melum bir ishni qilishqa ishenching barmu? Emdi bu ishench Xuda bilen séning arangdiki ishtur. Özi qiliwatqan ishni toghra dep qarighan, shuningdin wijdanimu eyibke buyrulmighan kishi némidégen bextlik-he! 23 Lékin yémekliktin gumanlinip turup yene shuni yégen kishi eyibke buyrulidu, chünki buni ishench bilen yémigen. Ishenchtin bolmighan herqandaq ish gunahtur. Tit. 1:15.
 
 

14:1 «Étiqadi ajizlarni qobul qilinglar, lékin ular bilen pikirde talash-tartish qilmanglar» — eyni zamanda Eysa Mesihke étiqad qilghuchilar Yehudiylardin hem herxil gheyriy din’gha egeshkenlerdin chiqqan Yehudiy emesler idi. Ularning köp qisimlirida eslide «Xudani xursen qilish» üchün yémek-ichmeklik jehette küchlük qaidiler bar idi. Lékin, xush xewer bilen yetküzülgen wehiyler boyiche, Xuda dunyadiki barliq ozuqluq nersilerni yaratqandin kéyin, étiqadchilar ularni yéyishke bolidu (mesilen, «Mar.» 7:18-23ni körüng). Biraq bir qisim étiqadchilar bu yéngi erkinlikni toluq chüshenmigen yaki uninggha ishenmigen bolsa, kona adetliri boyiche yashashni dawam qilatti. Shuning bilen Pawlus ularni «étiqadi ajizlar» dep atidi. Qiziq bir yéri shuki, «étiqadi ajiz» ademning bezi intayin küchlük pikirliri bolushi mumkin!

14:2 Pend. 15:7

14:4 Yaq. 4:12.

14:5 «Melum birsi melum bir künni yene bir kündin üstün köridu, yene birsi hemme künni oxshash dep qaraydu. Herkim özining közqarishigha toluq ishenchi bolsun» — étiqadchilarning bir qismi Yehudiy bolup, ular yenila Tewratta belgilen’gen, Yehudiylar ötküzüp kelgen héyt-bayramlarni tutushqa, bolupmu «shabat küni» (dem élish küni, yeni shenbe küni)ni tutushqa adetlen’gen, shundaqla bularni burunqidek dawamlashturush kérek, deytti.

14:5 Gal. 4:10; Kol. 2:16.

14:6 1Kor. 10:31; 1Tim. 4:3.

14:7 2Kor. 5:15; Gal. 2:20; 1Tés. 5:10; 1Pét. 4:2.

14:10 «Chünki hemmimiz Xudaning soraq texti aldida turishimiz kérek bolidu» — «soraq texti» adette Rim impériyeside herbir sheherning chong meydanida bolatti. Yerlik emeldarlar muhim hökümlerni yaki élanlarni chiqirish üchün uningda olturatti. Xudaning «soraq texti» yaki «höküm chiqirish texti» aldida bolidighan soraq belkim ishen’güchilerning emellirining üstidin höküm chiqirish üchünla bolidu («2Kor.» 5:10ni körüng).

14:10 Mat. 25:31; 2Kor. 5:10.

14:11 «Perwerdigar deyduki: — Öz hayatim bilen qesem ichimenki, Manga barliq tizlar pükülidu, barliq tillar Méni étirap qilip medhiye oquydu» — «Yesh.» 45:23.

14:11 Yesh. 45:23; 49:18; Fil. 2:10.

14:12 Zeb. 62:12; Yer. 17:10; 32:19; Mat. 16:27; Rim. 2:6; 1Kor. 3:8; 2Kor. 5:10; Gal. 6:5; Weh. 2:23; 22:12.

14:13 1Kor. 10:32; 2Kor. 6:3.

14:14 Mat. 15:11; Ros. 10:15; 1Kor. 8:4; 1Tim. 4:4.

14:15 1Kor. 8:11.

14:17 1Kor. 8:8.

14:19 «Shuning üchün özimizni inaqliqni ilgiri süridighan we bir-birimizning étiqadini qurup chiqidighan ishlargha atayli» — «bir-birimizning étiqadini qurup chiqidighan» eyni tékiste «bir-birimizni qurup chiqidighan» dégen sözler bilen ipadilinidu. Bu muhim ibarining menisi toghruluq «kirish söz»imizni körüng.

14:20 «biraq birsi yégini bilen étiqadida putlashsa, u uninggha yaman hésablinidu» — bashqa birxil terjimisi: «biraq birsi yése we shunglashqa bashqilarni (iman, wijdan teripide) putlashtursa, bu ish uninggha yaman bolidu».

14:20 Tit. 1:15.

14:21 «azabqa qoyidighan yaki uni ajizlashturidighan» — bezi kona köchürmilerde mushu sözler tépilmaydu.

14:21 1Kor. 8:13.

14:23 Tit. 1:15.