BALUWA YA PAOLO KWA
WAFILIPI
ULONGOZI
Paolo awandikaga ibaluwa kwa wantu wamzumile Kulisito uko Filipi mwe chipindi cha 61AD kuno akatenda mwe chifungo (1:13), vyadahika uko Lumi. Baluwa yawandikagwa kwa bunga dya wantu wamzumile Kulisito ko mzi wa Filipi. Chadaha kuhina vijeche vikulanga Filipi kulaila mwe chitabu che ntendwa. Filipi nandile ni mzi mkulu wo mkowa wa Makedoniya. Naho ni bunga dya nkongo dya wantu wamzumile Kulisito dikigwe Makedoniya. Paolo na sila wakonga bunga dya wantu wamzumile Kulisito hamwenga kuno wakatenda mwe chifungo cha chilo. (Ntend 16).
Paolo nana misuhi ilozize umo akawandika ibaluwa. Kajesesa luhenyo lwa kutogola bunga dya wantu wamzumile Kulisito kwa jeleko wegale umo akeva ayo nendile emwe chifungo (4:1-19). Naho kawadamanya wose kuno emwe chifungo na kumlagiza Timoseo na Epadotazi mwe bunga dya wantu wamzumile Kulisito (2:19-30) chani awagoneke wose na kuwatunya vilongozi.
Vimndani
Paolo akonga ibaluwa yakwe kwa kudilamsa bunga dya wantu wamzumile Kulisito uko Filipi (1:1-2).
Ukajika awagambila mbuli ikulanga viya eli (1:3-2:30).
Ukajika awenka malagiso masiku yakulanga viya Mkulisito akungigwa ekale (3:1-4:9).
Paolo akomeleza kwa kuhoge bunga dya wantu wamzumile Kulisito wa Filipi kwa jeleko na kwawigala ndamsa (4:10-23).
1
1 Miye Paolo hamwenga na mlukolo ywetu Timoseo, suwe wandima wa Kulisito Yesu, chawawandikilani nyuwe wantu wa Chohile uko Filipi wadya mlungane na Kulisito Yesu, hamwenga na vilongozi na wambizi wa bunga dya wamzumile Kulisito. 2 Chawaungilani mbazi na utondowazi vikulaila kwa Chohile Tati yetu na kwa Zumbe dyetu Yesu Kulisito.
Malombezo ya Paulo kwa Wafilipi
3 Namhongeza Chohile ywangu chila hawakumbukani, 4 na nkanana zose hawalombezezani nyuwe nyose, nalombeza kwa chinyemi, 5 kwaviya mnambize mwe ndima ya kulonga mbuli yedi kukongela nkongo kubula haluse. 6 Simanya kugamba Chohile akongile ndima ino yedi mndani mwe myoyo yenyu, naijendeleze aibuze ko uhelo mwe dizuwa akuwiya Kulisito Yesu. 7 Naungwa nifanyanye yano, mwa nyuwe nyose, kwaviya nawafanyanya mo moyo wangu mazuwa yose. Mwo kufungwa kwangu naho hatenda silekeilwa, nyuwe nyose mwehanga hamwenga na miye mwe wedi wa Chohile mwe ndima ya kuigombela mbuli yedi ya Kulisito na kuilavyanya. 8 Kwaviya Chohile ni mukuzi ywangu mweviya huwawonelani ungi nyuwe nyose mo moyo wakwe Kulisito Yesu.
9 Lombezo dyangu kwa Chohile nikugamba, ungi wenyu wongezekele mwe umanyi wa chindedi na kwivisa, 10 chani mdahe kumanya mbuli zitendese ntana. Aho namtende watana hamwine lema dyodyose mwe dizuwa akwizila Kulisito. 11 Wikazi wenyu naumemezwe ntendwa za wikazi ukumwelela Chohile, ziya Yesu Kulisito mwenye akuwenkani, kwa chausa cha ukulu na ntogozi za Chohile.
Wikazi wa kumsankanila Kulisito
12 Walukolo weyangu, naunga mmanye kugamba mbuli zinibwile zinambiza vitendese kulonga mbuli yedi ya Kulisito. 13 Kulawana nayo, wamizi wose wa nyumba nkulu ya zumbe hamwenga na watuhu wose wamanya kugamba ni mwe chifungo kwaviya namsankanila Kulisito. 14 Kwachausa che chifungo changu walukolo walozize wamzumila Zumbe, na kuhikiliza vitendese mo kulonga ulosi wa Chohile hewene nkama.
15 Ni chindedi kugamba, walozize mgati mwawo walonga mbuli ya Kulisito kwa finju na nkumbizi, mna awatuhu walonga mbuli za Kulisito kwa kunga kwambiza watuhu. 16 Wano wakumlonga vyedi wamlonga Kulisito kwa kunga, kwaviya wavimanya kugamba Chohile kaninka ndima ya kugombela mbuli yedi. 17 Mna wadya watuhu walonga mbuli za Kulisito kwa finju naho siyo kwa moyo uchumile, wakafanyanya kugamba nawanongezeze masulumizo mwe chifungo changu.
18 Havinani! Hegu kunga kwawo kwiha hegu ni kwedi mbuli za Kulisito zalongwa kwa sila zilozize, mweivyo nelelwa. Naho nanijendeleze kwelelwa. 19 Kwaviya simanya kugamba kwa malombezo yenyu na kwa wambizi wa Muye Ukukile wa Yesu Kulisito nanihonywe. 20 Saviya nabesaga hatenda na msuhi utendese kugamba saningile soni hata hadodo. Mna kukongela haluse na mazuwa yose, nanimtogole Kulisito sina woga wowose mwe wikazi wo mwili wangu, ni mjima hegu sibanika. 21 Kwangu, ujima ni kumsankanila Kulisito, naho habanika najenyeza. 22 Mna hegu kwa ujima wo mwili nanidahe kujendeleza kudamanya ndima ikujenyezesa simanyize nisagule dihi! 23 Naungwa ni mbuli mbili. Najelejeza nite hekale hamwenga na Kulisito, kwaviya nicho chintu chitana chitendese. 24 Mna ni chintu chitana kwenyu uneva na nijendeleze kutenda na ujima wo mwili. 25 Nina chindedi cha ino, simanya kugamba na nijendeleze kwikala hamwenga na nyuwe wose, chani mjendeleze chinyemi chenyu mo uzumizi. 26 Ivyo umo hauya naho kwenyu, namweduvye vitendese mweviya Kulisito Yesu anidamanyize.
27 Lujendo lwenyu lwaungwa lutimilane na vikulonga Mbuli Yedi ya Kulisito, chani uneva hadaha kwiza kwenyu hegu sinadahile, vinaleke naho kugamba mwachimala vitogile mkatenda wamwenga, na kugamba mwagomba nkondo hamwenga mo muye umwe moyo umwenga wo uzumizi wa Mbuli Yedi ya Kulisito. 28 Msekuwogoha wahiganyi wenyu, chino nachitende ni chilajiso kwawo walavyanye kugamba waga mna kwenyu ni kugamba mwambulwa ni Chohile mwenye. 29 Kwaviya nyuwe Chohile kawenkani chise cha kumsankanila Kulisito naho sukodu kumzumila mna naho kwa kusulumizwa kwachausa chakwe. 30 Haluse chambizana na miye mwe kugomba nkondo. Nkondo ino nidya muwone hagomba hadya nkongo naho nichei kugomba saviya mkwiva.