1 [Ma aram e ra be’ me sul nga tabinaw rok, machane me yan Jesus ko burey nu Olive. 2 Ri kakadbul u reb e rran riy me sul nga Tempel. Me mu’ulung fapi girdi’ ni aram urngirad nga to’oben, me par nga but’ nge tabab i machib nagrad. 3 Ma pi tamchib ko Motochiyel nge pi Farise e ra feked be’ ni bpin i yib nga Tempel ni kan kol ni yow be par be’ ni gathi mabgol rok, mi nib nsak’iynag nga p’eowcherad ni yad gubin. 4 Miyad yog ngak Jesus ni lungurad, “Tamchib, re pin ney e kan pir’eg ni kar pirew be’ ni gathi mabgol rok. 5 Ma rogon ni bay ko Motochiyel rodad e yog Moses nra ni pir’eg reb e bpin nike yodoroy, ma thingar ni malangnag ngem’. Uw rogon ni ga be finey?” 6 Rogned e re bugithin ney ni yad be guy rogon ni nge aw Jesus ko wup rodad, ya nge yag nrogned bbugithin ni nge togopluw ngak. Machane me lumel Jesus nga but’ nge yol nga daken e but’ ni bugul i pa’ e yol ngay. 7 Miyad par ni yad ba sak’iy ko gin’em ni yad be fith Jesus, me puw Jesus ngalang me ga’ar ngorad, “Aromed ndawori rin’ ta’reb e denen e ir e nge pag e bin som’on e malang ngak e re pin nir.” 8 Miki lumel nga but’ ngi i yol nga daken e but’. 9 Ma nap’an nrung’aged e re bugithin ney ni yog, ma yad gubin nranod ndaki aw ta’a bagayad, nranod ni bayi n’en me yan be’ me ta’aboch miki yan bagayad, ni pi’in pi’ilal u fithik’rad e yad bm’on. Mi ni pag Jesus, ma fare pin e ka yugu bay nib sak’iy u rom. 10 Me puw Jesus ngalang me ga’ar ngak fare pin, “Bpin, karanod ngan? Dariy be’ nike par ni nge gechig nigem?”

11 Me fulweg ni ga’ar, “Dariy.”

Me ga’ar Jesus, “Ere ku errogon gag ni dab gu gechig nigem. Mman, ma dab kum denen bayay.”]* Ba yo’or e babyor nge tin e babyor nni pilyeg e thin riy nga yug reb thin e dariy e yung ney riy (8:1–11); ma boch e bay u tomren Jhn 21:24; ma boch e bay u tomren e Luk 21:38; ma reb e bay u tomren e Jhn 7:36.

12 Me non Jesus bayay ngak e girdi’ ni ga’ar, “I gag e tamilang ko girdi’ nu fayleng. En nra i lekeg e ke yag e tamilang ko yafos ngak ma dabki yan u fithik’ e lumor bi’id.”

13 Me ga’ar e pi Farise ngak, “Aram e chiney e ga be non ni gur e ga be michegem; ma n’en ni kamog e dariy ban’en nike micheg.”

14 Me fulweg Jesus ni ga’ar, “Danga’, yugu ra gu be welthin ni fan ngog, machane n’en ni gu be yog e ba riyul’, ya gu manang ko uw e gub riy ara gin ni gu be yan ngay. Da mu nanged e gin’en ni gub riy ara gin’en ni bay gu wan ngay. 15 Gimed be turguy e kireb nga daken e girdi’ u rogon kanawo’en nma leam e girdi’; me gag e dab gu turguy e kireb nga daken be’. 16 Machane fa’anra nggu turguy e kireb nga daken be’, ma rib riyul’ ni aram rogon, ya gathi go’ gag ngay; ya en ni Chitamangiy ni ir e ke l’oegeg ku gub e bay rog. 17 Bay ni kan yoloy u lan e Motochiyel romed ni fa’anra ta’reb rogon e n’en ni yog l’agruw ni’, ni yow e ngar michegew ban’en, ma n’en ni karognew e ba riyul’. 18 Gu be welthin ni gu be michegeg, ma en ni Chitamangiy ni ir e ke l’oegeg ku gub e ku errogon ir ni be micheg murung’ageg.”

19 Miyad fith ngak ni lungurad, “Bu uw e Chitamam?”

Me fulweg Jesus ngorad ni ga’ar, “Da mu nanged gag ma ku errogon e Chitamag nda mu nanged. Fa’an mang e gimed manangeg ma kigimed manang e Chitamag.”

20 I yog Jesus urngin e pin’ey ni be machib u lan e Tempel u lan fare senggil ni ir e bay fapi kahol riy ni yima yin’ e salpiy ngay ni aram e kan pi’. Ma dariy be’ ni yag rok ni nge kol Jesus nge fek ni bochan e dawori taw ko ngiyal’ nike duwgiliy Got ni ngan kol.

21 Me yog Jesus ngorad bayay ni ga’ar, “Bay gu wan, ma bay um gayed gag, machane bay mm’ad u fithik’ e denen romed. Dabiyag ni ngam marod ko gin ni nggu wan ngay.”

22 Ma aram me yog fa pi tolang ko Jew ni lungurad, “Ke ga’ar dabiyag ni ngam marod ko gin ni nggu wan ngay. Gur fan e ren’em e bay li’ ir ngem’?”

23 Me fulweg Jesus ni ga’ar, “Gimed e mbad u roy u but’, machane gag e gub u lang. Gimed e mbad u roy u fayleng. 24 Aram fan ni fa’an kugog ngomed ni bay mm’ad u fithik’ e denen romed. Bay mm’ad u fithik’ e denen romed ni fa’anra dabi mich u wun’med ni ‘Gag E En Ni Gag’.”

25 Miyad fith ni lungurad ngak, “Ere gur mini’?” Me fulweg Jesus ni ga’ar, “I ir faram e kugog ngomed ko som’on. 26 Bo’or ban’en nrayag ni gog u murung’agmed mu gu turguy e gechig romed. Machane en nike l’oegeg ku gub e ba riyul’, ma kemus ni tin kug rung’ag rok e gu be weliy ngak e girdi’ nu fayleng.”

27 Ma dar nanged fan ni aram e be weliy murung’agen e en ni Chitamangiy ngorad. 28 Ma aram me yog Jesus ngorad ni ga’ar, “Ngiyal’ ni bay mu tininged e en ni Fak e Girdi’ ngalang e bay mu nanged ni ‘Gag E En Ni Gag’; ma aram e bay mu nanged ndariy ban’en ni kug rin’ ni gag e leam rog, machane kemus ni gu be yog e tin nike yog e en ni Chitamangiy ngog ni nggog. 29 Ma en nike l’oegeg ku gub e bay rog; ya dawori pageg nggu par ni go’ gag, ya gubin ngiyal’ ma gu be rin’ e tin nib m’agan’ ngay.”

30 Pire’ e girdi’ ni rung’ag e pi thin ney ni yog Jesus me mich Jesus u wun’rad.

31 Ma aram me yog Jesus ngak fa picha’ nike mich Jesus u wun’rad ni ga’ar, “Fa’an gimed ra fol ko thin ni gu be machibnag ngomed ma aram e kari muduwgil ni kam manged pi gachalpeg; 32 ma bay mu nanged e tin riyul’, ma tin riyul’ e ir e bayi ayuwegmed nge dab kum pired ni gimed e sib.”

33 Miyad fulweg ni lungurad, “Gamad owchen Abraham, ma dawor gu manged sib rok be’ bi’id. Ere mangfan ni ga be yog ni be lungum, Bayi ayuwegmed nge dab kum pired ni gimed e sib?”

34 Me ga’ar Jesus ngorad, “Nggog e tin riyul’ ngomed: urngin e girdi’ ni yad be denen e ra bagayad ma kemang sib ko denen. 35 Be’ nib sib e gathi gubin ngiyal’ ni bay i par ni ir reb i girdi’en fare tabinaw; machane be’ ni fakay ko fare tabinaw e bay i par ni fakay ko fare tabinaw ndariy n’umngin nap’an. 36 Ere fa’anra ayuwegmed e en ni Fak ngam pired ni gathi kigimed e sib, ma aram e kari muduwgil ni kam pired ni gathi kigimed e sib. 37 Gu manang ni gimed owchen Abraham. Machane gimed be guy rogon ni ngam thanged e fan rog, ya dabumed ni ngam folgad ko tin ni gu be machibnag. 38 Gu be weliy murung’agen e n’en nike dag e Chitamag ngog, machane gimed be rin’ e tin ni chitamangimed e keyog ngomed.”

39 Miyad fulweg ngak ni lungurad, “I Abraham e chitamangimad.” Me fulweg Jesus ngorad ni ga’ar,

“Fa’an mang e riyul’ ni gimed pifak Abraham ma gimed ra rin’† Fa’an mang e riyul’ ni gimed . . . ma gimed ra rin; boch e babyor e bay riy ni Fa’an ra gimed . . . mu rin’ed. e tin ni i rin’. 40 Machane kemus ni n’en ni kug rin’ e kugog ngomed e tin riyul’ ni kug rung’ag rok Got. Machane kigimed be guy rogon ni ngam thanged e fan rog. I Abraham e de rin’ ban’en ni bod e tin ni kam rin’ed! 41 Ya gimed e gimed be rin’ e n’en ni i rin’ e chitamangimed.” Miyad fulweg ngak ni lungurad, “Gathi gamad pifak e muchugbil. Bay e Chitamangimad nri ta’reb, ni aram Got.”

42 Me yog Jesus ngorad ni ga’ar, “Fa’an mang e ri Got e chitamangimed, ma gu ra t’uf romed; ya gub rok Got ma chiney e gu bay u roy. Ni gathi gub ni gag e leam rog, ya ir e ke l’oegeg ku gub. 43 Ere mangfan ndamur nanged fan e tin ni gu be yog? Bochan e dabiyag ni gimed ra k’adan’med ngam motoyilgad ko thin nike pi’ Got ngog ni nggub gog ngomed. 44 Gimed e pifak e chitamangimed, ni fare mo’onyan’, ma gimed ba’adag ni ngam folgad ko tin nib m’agan’ e chitamangimed ngay. Ka nap’an ko tabolngin ni i par ni ir be’ nma thang e fan rok e girdi’; dariy ba ngiyal’ nike yib nga ba’ rok e tin riyul’, ya dariy e tin riyul’ rok. Ya ngiyal’ nra lifith l’ugun riy e aram e be rin’ ban’en nib mecham ngak, ya ir be’ nma lifith l’ugun me ir e chitamngin urngin e malulifith. 45 Gu be weliy e tin riyul’, aram fan nde riyul’ u wun’med e tin ni gu be yog. 46 Mini’ e aromed nrayag ni nge micheg nib kireb e rog ni bochan reb e denen ni gomanga kug rin’? Fa’anra kug weliy e tin riyul’, me ere mangfan nder riyul’ u wun’med e tin kug weliy ngomed? 47 En ni yib rok Got e ma motoyil ko thin rok Got. Machane gimed e gathi mbad rok Got, aram fan ndab mmotoyilgad ko thin rok Got.”

48 Me ga’ar fapi cha’ nu Israel ngak Jesus, “Gathi ba riyul’ ni ku gogned ni gur be’ u Samaria ni keb i ying ba mo’onyan’ ngom?”

49 Me fulweg Jesus ni ga’ar, “Dawori ying ba mo’onyan’ ngog. I gag e gu be tayfan e Chitamag, machane gimed e gimed be n’ag fag. 50 Gathi gu be gay rogon ni ngan tayfag, ya bay be’ ni ir e be gayiy rogon ni ngan tayfag, ma ba fol ngog. 51 Nggog e tin riyul’ ngomed: en nra fol ko thin ni pi’ Got ngog ni ir e gu be yog ngomed e dabki yim’ bi’id.”

52 Me ga’ar fa pi’in nu Israel ngak, “Ke muturug u wun’mad nike ying ba mo’onyan’ ngom! Ke yim’ Abraham, ma ku errogon e pi profet ni karm’ad, machane ke lungum, En nra fol ko thin ni gu be yog ni pi’ Got ngog e dabki yim’ bi’id. 53 Chitamangimad i Abraham e ke yim’; ma damur finey ni ga ba ga’ ngak Abraham fa? Ma ku errogon fapi profet nra m’ad; ere ga be finey me gur mini’?”

54 Me fulweg Jesus ni ga’ar, “Fa’an mang e gag e nggu tayfag, mra gu wan gu aw ndariy fag. En ni be tayfag e en ni Chitamag — nri ir fa’anem ni kamogned ni ir e Got romed. 55 Ri dawor mu nanged ko ir mini’, machane gag e gu manang ko ir mini’. Fa’anra lungug e da gu nang ko ir mini’, ma aram e gu be lifith l’ugunag ni bod gimed. Machane i gag e gu manang ko ir mini’, ma gu be fol ko thin rok. 56 Chitamangimad i Abraham e i felfelan’ ni bayi guy e birog e rran, me guy me felfelan’.”

57 Me ga’ar fapi cha’ ngak, “Ku dawori gaman wugem e duw yangrem — ere ka’a mu guy Abraham?”‡ kamguy Abraham?; boch e babyor e bay riy ni ke guyem Abraham?

58 Me fulweg Jesus ngorad ni ga’ar, “Nggog e tin riyul’ ngomed. Dawor ni gargeleg Abraham ma ‘Gu Bay.’ ”

59 Miyad fek e malang ni ngar paged ngak; machane me mithag Jesus ir nge chuw u lan fare Tempel.