9
Abimeleki yi findi mangan na
1 Yerubali a dii xɛmɛna Abimeleki yi siga Siken taani a nga xunyɛn nun a xabilan muxune birin fɛma, a yi a fala e xa, a naxa, 2 “N bata ɛ mafan, ɛ sa a fala Siken taan fonne birin xa, ɛ naxa, ‘Ɛ waxi nɛn Yerubali a dii tonge soloferene birin xa findi mangan na ɛ xunna ba, hanma muxu keden?’ Ɛ xa a kolon a ɛ xabilan muxuna nde nan n na.” 3 A nga xunyɛne yi a falane birin nali Siken fonne ma, e yi tin birɛ Abimeleki fɔxɔ ra, bayo e xabilan muxuna nde nan yi a ra. 4 E Baali-Beriti batu banxin gbeti gbanan tonge solofere so a yii. Abimeleki yi fuyantenne nun mafu tiine saran na gbetin na, e bira a fɔxɔ ra. 5 A yi siga a fafe a banxini Ofara taani, a yi a tadane nun a xunyɛne faxa, Yerubali a dii tonge soloferene birin gɛmɛ kedenna fari. Yerubali a dii dɔnxɛn Yotami nan tun lu, amasɔtɔ na bata yi a luxun. 6 Siken kaane nun Beti-Milo kaane birin yi e malan wudi gbeen dɛxɔn gɛmɛn dɛxɔn naxan dɔxi Siken yi. E yi sa Abimeleki dɔxɔ mangan na mɛnni.
Yotami a sandana
7 Yotami yi na mɛ. A yi sa ti Garisimi geyaan xuntagi, a gbelegbele, a naxa, “Siken fonne, ɛ tuli mati n na, xa ɛ waxi Ala xa ɛ ramɛ. 8 Lɔxɔna nde, wudine siga nɛn a e xa sa e mangan dɔxɔ. E yi a fala Oliwi bili gbeen xa, e naxa, ‘Findi nxɔ mangan na.’ 9 Koni, Oliwi bili gbeen yi e yabi, a naxa, ‘N xa n mɛ n turen na ba, naxan nafan Ala nun muxune ma, n sa dɔxɔ wudin bonne xun na?’ 10 Nayi, wudine yi a fala xɔdɛ binla xa, e naxa, ‘Fa, i fa dɔxɔ nxu xun na.’ 11 Koni, xɔdɛ binla yi e yabi, a naxa, ‘N xa n mɛ n ɲaxunna nun n bogi faɲin na, n sa dɔxɔ wudin bonne xun na?’ 12 Nayi, wudine yi a fala manpa binla xa,* Wudi binla nde na yi, mɛn kaane naxanye sima, e yi naxanye bogi yitɔnma alo manpana e gbee kiini. e naxa, ‘Fa, i fa dɔxɔ nxu xun na.’ 13 Koni, manpa binla yi e yabi, a naxa, ‘N xa n mɛ n igen na naxan findixi Ala nun muxune rasɛwa seen na, n sa dɔxɔ wudin bonne xun na?’ 14 Nayi, wudine birin yi a fala kɔɲɔn xa, e naxa, ‘Fa, i fa dɔxɔ nxu xun na.’ 15 Kɔɲɔn yi wudine yabi, a naxa, ‘Xa ɛ waxi n dɔxɔ feni mangan na ɛ xun na, ɛ fa girindin n nininna ra. Xanamu, tɛɛn minima nɛn kɔɲɔni a yi Liban warine gan.’ ”
16 “Nba, ɛ Abimeleki dɔxi mangan na lannayaan nun fɛtareyaan nin ba? Ɛ fan nɛn Yerubali nun a denbayaan na ba? Ɛ a wali faɲi kolonxi ba? 17 N fafe yɛngɛn so nɛn ɛ xa, a yi lu sayaan dɛ, a yi ɛ ba Midiyan kaane yii. 18 Ɛ tan bata keli n fafe a denbayaan xili ma to, ɛ yi a dii tonge soloferene faxa gɛmɛ kedenna fari, ɛ yi a konyi gilɛna dii xɛmɛna Abimeleki dɔxɔ mangan na Siken kaane xun na, bayo ɛ ngaxakedenna nan a ra. 19 Xa ɛ lannayaan nan ligan Yerubali nun a denbayaan na to fɛtareyani, Abimeleki xa findi ɛ sɛwan na, ɛ fan yi findi a sɛwan na. 20 Xanamu, tɛɛn xa mini Abimeleki yi, a yi Siken kaane gan e nun Beti-Milo kaane, tɛɛn yi mini Siken nun Beti-Milo kaane yi, a yi Abimeleki gan!” 21 Na xanbi ra, Yotami yi a gi, a siga Bɛri taani, a sa lu dɛnaxan yi, a yi a masiga a tada Abimeleki ra.
Siken kaane yi murutɛ
22 Abimeleki yi lu mangayani Isirayila xun na ɲɛɛ saxan. 23 Nayi, Ala yi xaxili ɲaxin naso Abimeleki nun Siken kaane tagi, Siken kaane yi Abimeleki yanfa. 24 E fe ɲaxin naxan liga Yerubali a dii tonge soloferene ra, na yi xɛtɛ e ma, e faxa feen goronna yi lu e ngaxakedenna Abimeleki xun ma naxan e faxa, e nun Siken kaane, naxanye a mali a tadane nun a xunyɛne faxa. 25 Siken kaane yi muxune ti geyane fari a xili ma, na muxune yi sigatine goronne birin bama nɛn e yii kira yi. Abimeleki yi na mɛ.
26 Lɔxɔna nde, Ebedi a dii xɛmɛn Gaala nun a tadane yi fa Siken taani. Siken kaane yi e lannayaan sa a yi. 27 E yi siga e manpa bili nakɔne yi, e yi sa e manpa bogine bolon, e yi ɲaxaɲaxan naba. E yi so e gbee ala batu banxin kui, e yi donseen don, e yi e min, e yi lu Abimeleki dangɛ. 28 Ebedi a dii xɛmɛn Gaala yi a fala, a naxa, “Nde Abimeleki ra, nde Siken kaane ra naxan a ligɛ en xa wali Abimeleki xa? Yerubali a dii xɛmɛn xa mi a ra ba? A yamana kanna xa mi Sebulu ra ba? Ɛ bira Xamori xabilan muxune fɔxɔ ra, bayo Xamori nan Siken masɛgɛxi. En walima Abimeleki xa nanfera? 29 Xa n tan nan yi Siken kaane xun na nun, n yi Abimeleki kedima nɛn. N yi a falama nɛn Abimeleki xa, n naxa, ‘I ya ganla fari sa, en yɛngɛ.’ ”
30 Ebedi a dii xɛmɛn Gaala naxan falaxi, yamana kanna Sebulu yi na mɛ, a yi xɔlɔ. 31 A yi xɛrane rasiga wundoni Abimeleki ma a faladeni a xa, a naxa, “Ebedi a dii xɛmɛn Gaala nun a ngaxakedenne bata fa Siken yi, e taan muxune radinma i xili ma. 32 Nayi, keli kɔɛɛn na, e nun yamaan naxan i fɔxɔ ra, ɛ sa ɛ luxun burunna ra. 33 Xɔtɔnni, sogen na te, i fan yi keli, i yi taan yɛngɛ. Gaala nun a muxune na mini ɛ xili ma, naxan na i kɛnɛn, i na liga e ra.”
34 Abimeleki yi keli kɔɛɛn na e nun yamaan naxan birin yi a fɔxɔ ra, e sa e luxun Siken dɛxɔn, e yitaxunxi dɔxɔde naanin. 35 Ebedi a dii xɛmɛn Gaala yi mini, a ti taan so dɛɛn na. Nayi, Abimeleki nun a yamaan yi mini e luxundene yi. 36 Gaala to yamaan to, a yi a fala Sebulu xa, a naxa, “Yamaan godoma keli geyane ma.” Sebulu yi a yabi, a naxa, “Geyane nininne na a ra, muxune mi a ra.” 37 Gaala mɔn yi falan tongo, a naxa, “Yamana nde yati godomatɔɔn na a ra geyane ma, ganla bonna fama sa keli yiimato wudi gbeen kiraan binni.” 38 Sebulu yi a yabi, a naxa, “I ya fala ɲaxumɛne minɛn, i tan naxan yi a falama, i naxa, ‘Nde Abimeleki ra, alogo en xa wali a xa?’ I mi muxuni itoe xan naɲaxu ba? Nba, siga, i sa yɛngɛn so!” 39 Gaala yi ti Siken kaane yɛɛ ra, a siga Abimeleki yɛngɛdeni. 40 Abimeleki yi a kedi, muxu wuyaxi maxɔlɔxin yi lu taan so dɛɛn na. 41 Abimeleki yi sa ti Aruma taani. Sebulu yi Gaala nun a ngaxakedenne kedi Siken taani.
42 Na xɔtɔn bode, Siken kaane yi mini, e siga e xɛɛne ma. Abimeleki yi na mɛ. 43 Nayi, a yi a ganla tongo, a yi a yitaxun dɔxɔde saxanna ra, e yi e luxun burunna ra. A to muxune to minɛ taani, a yi e yɛngɛ. 44 Abimeleki nun ganla dɔxɔde keden yi keli e yi e malan taan so dɛɛn na, ganla dɔxɔde firin yi xɛɛ ma kaane yɛngɛ, e yi e birin faxa. 45 Yanyin birin na, Abimeleki taan yɛngɛma han a yi a nɔ, a yi taan muxune faxa. A yi taan kala, a yi fɔxɔn xuya na yiren birin yi. 46 Na xibarun to sa Siken sanganso makantanxin muxune li, e yi sa e malan Beriti ala batu banxin yire makantanxini. 47 Abimeleki to na mɛ a ne birin bata e malan, 48 a yi te Salamɔn geyaan fari, e nun yamaan naxan birin yi a fɔxɔ ra. Abimeleki yi bunbin tongo, a yi wudi yiina nde sɛgɛ, a yi a sa a kɔɛɛn ma. Na xanbi ra, yamaan naxan yi a fɔxɔ ra, a yi a fala ne xa, a naxa, “N naxan ligaxi ɛ bata na to, ɛ fan xa na liga mafurɛn!” 49 Yamaan birin yi wudi yiine sɛgɛ, e bira Abimeleki fɔxɔ ra. E sa wudi yiine malan yire makantanxin xɔn, e yi a gan, e nun seen naxanye birin yi a kui. E yi Siken sanganso makantanxin muxune birin faxa, muxu wuli keden, xɛmɛne nun ɲaxanle.
Abimeleki faxa fena
50 Abimeleki yi siga Tebesi taan xili ma. A yi Tebesi kaane yɛngɛ, a yi e nɔ. 51 Sanganso makantanxina nde yi taa tagini, xɛmɛne nun ɲaxanle e gi, e sa e malan dɛnaxan yi, e nun taan muxune birin, e yi na balan e xun ma, e te a xuntagi. 52 Abimeleki yi fa na yire makantanxin yɛngɛdeni, a yi a maso dɛɛn na, alogo a xa tɛɛn so banxin na. 53 Nayi, ɲaxanla nde yi se din gɛmɛ gbeen sin Abimeleki xunni, a yi a xunni bɔ. 54 Banxulanna naxan yi a yɛngɛ so seene maxalima, Abimeleki yi a fala na xa mafurɛn, a naxa, “I ya silanfanna botin, i yi n faxa, alogo muxune nama a fala, e naxa, ‘Ɲaxanla nan a faxaxi.’ ” Banxulanna yi a sɔxɔn, a yi faxa. 55 Isirayila kaane to a to a Abimeleki bata faxa, e birin yi xɛtɛ e konne yi.
56 Nayi, Ala yi Abimeleki saran a fe ɲaxine ra, a naxan liga a fafe ra, a yi a dii tonge soloferene faxa. 57 Ala yi Siken kaane saran e fe xɔsixine birin na. Yerubali a dii xɛmɛn Yotami a dangan yi e suxu.
*9:12: Wudi binla nde na yi, mɛn kaane naxanye sima, e yi naxanye bogi yitɔnma alo manpana e gbee kiini.