Jeremia
Propete Jeremia gêmoa nom gêmuŋ Apômtau Jesu amboac jala 600. Eŋ gêjam kôm propeteŋa jala taêsam ma gêjac biŋsu Anôtônê lau gebe sênam tauŋ ôkwi. Embe masi, go gêŋwapac kapôêŋ êtap êsêac sa êtu nêŋ sec to nêŋ sakiŋ gwamŋaŋa. Eŋ gêmoa nom e gêlic biŋ, taŋ kêsôm lasê naŋ ŋanô kêsa. Kiŋ Babilonŋa Nebukadnesar kêku Jerusalem tulu ma geseŋ malac to ŋalôm dabuŋ su ma gêwê kiŋ Judaŋa to nê lau taêsam jasêŋgôŋ kapoacwalô aŋga Babilon. Mago Jeremia geoc biŋ teŋ lasê gêwiŋ gebe êsêac sêmu sêmêŋ aŋga Babilon ma sêmboa nêŋ gôlôac sa êtiam.
Buku tau ŋasêbu aclê gebe
1. Môkêlatu 1–25 Anôtô kêkêŋ ŋawae gêdêŋ nê lau gêdêŋ taŋ kiŋ têlêac sêjam gôliŋ êsêac naŋ. Kiŋ têlêac nêŋ ŋaê gebe Josia agêc Joiakim ma Sedekia.
2. Môkêlatu 26–45 Jeremianê ŋac-keto-papiawaga Baruk gêjac miŋ nê biŋ ŋagêdô. Eŋ keto biŋ ŋagêdô Anôtô geoc lasê ma Jeremia tau nê lêŋ ŋamiŋ towae ŋagêdô kêsêp buku tonec gêwiŋ.
3. Môkêlatu 46–51 Anôtô geoc lau jaba nêŋ biŋ ŋagêdô lasê.
4. Môkêlatu 52 Biŋ ŋatêku teŋ, taŋ gêjac miŋ ŋacjo sêku Jerusalem tulu to seseŋ lôm dabuŋ su ma sêwê lau jasêŋgôŋ kapoacwalô aŋga Babilon.
Jeremia eŋ ŋac têtac malô. Eŋ têtac gêwiŋ nê lau ŋanôgeŋ ma gedec gebe êsôm biŋ mêtôcŋa lasê êndêŋ êsêac. Mago Anôtônê biŋ kêtuŋ ênê ŋalêlôm kêtôm ja, tec eŋ kêtôm gebe êŋgamiŋ biŋ tau atom, kêsôm lasêgeŋ.
Buku tau ŋalô towae ŋagêdô kêkanôŋ Jeremianê têm wapac atom, kêkanôŋ têm, taŋ gêc nêmŋa naŋ. Êndêŋ têm ônê Anôtô oc êmoatiŋ poac wakuc êndêŋ nê lau. Ma êsêac oc sejop poac tônê ŋapep. Kêdôŋwaga to biŋsu teŋ oc êlêŋ biŋ êsêac gebe sêliŋ poac siŋ atomŋa nec atom, gebe poac tau ŋabiŋ ênêc nêŋ ŋalêlôm (31:31-34).
1
Anôtô kêkalem Jeremia ma kêsakiŋ eŋ gebe ênam kôm
Jeremianê biŋ tonec. Jeremia eŋ Hilkia latu. Hilkia tau eŋ aŋga dabuŋwaga, taŋ sêmoa malac Anatot aŋga Benjaminnê gamêŋ naŋ, nêŋ ŋac teŋ. Gêdêŋ têm taŋ Amon latu Josia kêtu Judanêŋ kiŋ ma gêjam gôliŋ gamêŋ kêtôm jala 13 su naŋ, Apômtaunê biŋ gêdêŋ Jeremia tau. Biŋ tau gêdêŋ Jeremia amboac tonaŋgeŋ gêdêŋ Judanêŋ kiŋ Josia latu Jojakim nê bêc e gêdêŋ Judanêŋ kiŋ Josia latu Sedekia nê gôliŋ ŋajala kêtu 11 ŋa su ŋapaŋ e gêdêŋ jala, taŋ sêkêŋ lau Jerusalemŋa sêŋgôŋ kapoacwalô ŋaajôŋ kêtu lemeŋ teŋŋa.
Ma Apômtaunê biŋ gêdêŋ aê gebe
“Aê kajala aôm gêdêŋ taŋ kamasaŋ aôm aŋga tênam têtaclêlôm atomgeŋ naŋ,
tênam kêkôc aôm atomgeŋ ma gajam mec aôm su,
aê kajaliŋ aôm sa gebe ôtu tenteŋlatunêŋ propete.”
Go aê kasôm gebe “O Apômtau Anôtô, ôlic acgom, aê ŋapalê kwalam ma kajala jasôm biŋŋa atom.” Mago Apômtau kêsôm gêdêŋ aê gebe
“Ôsôm gebe’ Aê ŋapalê kwalam’ nec atom
gebe aôm oc ôndêŋ lau, taŋ jasakiŋ aôm naŋ ôna
ma ôsôm biŋ, taŋ aê jajatu aôm naŋ.
Ôtêc êsêac atom
gebe aê gamoa gawiŋ aôm gebe janam aôm sa.
Apômtaunê biŋ tau tonec.”
Go Apômtau kêmêtôc lêma mêŋkêmoasac aê aocsuŋ ma kêsôm gêdêŋ aê gebe
“Ôlic acgom, aê kakêŋ ŋoc biŋ kêsêp aôm awamsuŋ.
10 Gôlicgac me, ocsalô tonec aê kakêŋ aôm kôtu tenteŋlatu to gamêŋ kiŋŋa samob ŋatau
gebe ômbuc sa ma ôtuc popoc gebe onseŋ su ma ôku tulu
gebe ôkwê sa ma ôsê.”
11 Go Apômtaunê biŋ gêdêŋ aê gebe “Jeremia, aôm gôlic asageŋ.” Ma aê kasôm gebe “Aê galic tali ŋalaka teŋ.” 12 Go Apômtau kêsôm gêdêŋ aê gebe “Aôm gôlic jagêdêŋ gebe aê gajam jali ŋoc biŋ gebe ŋanô êsa.”
13 Apômtaunê biŋ gêdêŋ aê kêtu dim luagêcŋa gebe “Aôm gôlic asageŋ.” Ma aê kasôm gebe “Aê galic ku teŋ keletoc ma kêku sa aŋga gamêŋ nodoŋa gêmêŋ.” 14 Go Apômtau kêsôm gêdêŋ aê gebe “Aŋga gamêŋ nodoŋa ŋaclai sec enseŋ gêŋŋa oc mêŋêpi lau samob, taŋ sêŋgôŋ gamêŋ tonec naŋ. 15 Ôlic acgom, aê oc jamôêc gamêŋ kiŋŋa samob, taŋ gêc nodoŋa naŋ, ŋalau totoŋ-totoŋ. Apômtaunê biŋ tau tonec. Ma êsêac oc sêmêŋ ma tetoc nêŋ lêpôŋ kiŋŋa êkô êkanôŋ Jerusalem ŋasacgêdô samob êtômgeŋ ma sêndênaŋ lêpôŋ kiŋŋa êŋgi Jerusalem ŋatuŋbôm auc ma tetoc lêpôŋ êkô êkanôŋ malac Judaŋa samob. 16 Ma aê oc jasôm ŋoc mêtôc lasê êpi êsêac êtu nêŋ sec samobŋa gebe êsêac sêwi aê siŋ ma sêkêŋ da ŋamalu gêdêŋ anôtôi jaba ma teteŋ mec gêdêŋ gêŋ, taŋ êsêac tauŋ lemeŋ sêmasaŋ naŋ.
17 “Mago aôm ôjandiŋ nêm ômbiŋkap tôŋ ma ôsôm biŋ samob, taŋ oc jajatu aôm naŋ, êndêŋ êsêac. Ôtakê êtu êsêacŋa atom, embe ôtakê, go aê jatakê aôm aŋga êsêac laŋôŋnêmŋa amboac tonaŋgeŋ. 18 Ôlic acgom, ocsalô tonec aê jakêŋ aôm ôtu malac ŋajaŋa teŋ ma ôtu alê ki teŋ to ôtu tuŋbôm ki gebe ôkô ŋajaŋa e Judanêŋ kiŋ to kasêga ma dabuŋwaga to lau gamêŋ tonecŋa tau sêku aôm tulu atom. 19 Êsêac oc sênac siŋ êndêŋ aôm, mago êsêac oc sêku aôm tulu atom gebe aê gamoa gawiŋ aôm gebe janam aôm sa. Apômtaunê biŋ tau tonec.” * Têm tonaŋ kêsêp jala 608 to 587 gêmuŋ Kilisi. Aŋga Ebolai aweŋ “tali” ma ŋalô “tanam jali” kêtaŋ kêtôm tau. Jeremia gejo Apômtau awa gebe “Aê galic tali... “Ma Apômtau kêsôm gebe “Biŋŋanô

*1:19: Têm tonaŋ kêsêp jala 608 to 587 gêmuŋ Kilisi.

1:19: Aŋga Ebolai aweŋ “tali” ma ŋalô “tanam jali” kêtaŋ