7
Nikah munasiwitidin misal
I qérindashlar, men hazir Tewrat qanunini bilgenlerge sözlewatimen; siler qanunning peqet hayat waqtidila insan üstige hökümran bolidighanliqini bilmemsiler?
Mesilen, éri bar ayal, éri hayatla bolidiken, qanun boyiche érige baghlan’ghan; lékin éri ölüp ketse, özini érige baghlighan nikah qanunidin azad qilinidu. 1Kor. 7:2,10,39. Shuning üchün, bu ayal éri hayat waqtida bashqa bir erge baghlansa, zinaxor ayal dep atilidu. Lékin éri ölüp ketse, u nikah qanunidin erkin bolidu; shu chaghda bashqa bir erge tegse, zina qilghan bolmaydu. Mat. 5:32. Xuddi shuningdek, qérindashlar, siler Eysa Mesihning qurbanliq téni arqiliq Tewrat qanunigha nisbeten öldünglar. Buning meqsiti silerning bashqa birsige, yeni ölümdin Tirilgüchige baghlinishinglar we shuning bilen Xudagha méwe bérishinglardin ibarettur. «Buning meqsiti silerning bashqa birsige, yeni ölümdin Tirilgüchige baghlinishinglar we shuning bilen Xudagha méwe bérishinglardin ibarettur» — birdinbir «ölümdin Tirilgüchi» Mesihdur, elwette. «Xudagha méwe bérish»ning her tereplime menisi bar; «nikahning méwisi» adette balilar bolidu; Mesihke baghlinishning netijisi belkim bashqilarning biz arqiliq Xudagha étiqad baghlap Uninggha perzent bolushidin ibaret bolidu; bu, shübhisizki, rosul mushu yerde körsetken «méwe»ning bir qismi. «Gal.» 5:22nimu körüng.   Gal. 2:19; 1Pét. 4:1.
Chünki biz «et»ning ilkide waqtimizda, Tewrat qanuni gunahning arzu-heweslirini téximu qozghap, ténimizdiki ezalarda ölümge élip baridighan méwini chiqarghanidi; «Chünki biz «et»ning ilkide waqtimizda, Tewrat qanuni gunahning arzu-heweslirini téximu qozghap, ténimizdiki ezalarda ölümge élip baridighan méwini chiqarghanidi» — «et» dégen sözning mushu yerdiki menisi toghruluq «kirish söz»imizni körüng. «Tewrat qanuni gunahning arzu-heweslirini téximu qozghap» dégen sözler qanunning insanning tebiitide peyda qilghan tesirlirini körsitidu. Buning üch teripi bar: (1) insanning nurghun qilmishliri angsiz; (2) insanning tebiiti bek tetür bolup, Xuda buni qil dése, u bashqiche qilidu; (3) (eng muhimi) nurghun kishiler shu guwahliqni bériduki, özining Xudaning qanunlirigha emel qilishqa tirishqanséri öz gunahliri téximu ashkarilinidu, hetta köpiyip kétidu. Töwendiki 7-25-ayetlerde Pawlus özining bu toghruluq tejribisini biz üchün qisqiche bayan qilidu. lékin, hazir biz Tewrat qanunining ilkidin erkin bolduq. Chünki özimizni boghup turidighan bu qanun’gha nisbeten ölgen bolup, qanunning desturining kona yolida emes, belki Rohning yéngi yolida Xudaning qulluqida bolimiz. «lékin, hazir biz Tewrat qanunining ilkidin erkin bolduq. Chünki özimizni boghup turidighan bu qanun’gha nisbeten ölgen bolup, qanunning desturining kona yolida emes, belki Rohning yéngi yolida (Xudaning) qulluqida bolimiz» — oqurmen «Tewrat qanuni»gha emel qilay dése, uningda 613 maddiliq emr-belgilimining bar ikenlikini bilishi kérek. Ulargha emel qilish biryaqta tursun, ularni éside ching tutushla köp ademlerge qiyin kélishi mumkin.
«Roh» — Xudaning Muqeddes Rohi.
   Rim. 2:29; 2Kor. 3:6.
 
Muqeddes qanun we gunah
Undaqta néme dégülük? Tewrat qanunining özi gunahmu? Hergiz undaq emes! Derweqe, qanunning körsetmiliri bolmisa, gunahning néme ikenlikini bilmeyttim. Qanun «nepsaniyetchilik qilma» démigen bolsa, nepsaniyetchilikning néme ikenlikini bilmigen bolattim. Mis. 20:17; Qan. 5:21; Rim. 3:20; Ibr. 7:18. Lékin gunah qanunning emri arqiliq purset tépip, ichimde herxil nepsaniyetchiliklerni qozghidi. Tewrat qanuni bolmisa, gunahmu ölüktek jansiz bolatti. Yuh. 15:22; Rim. 4:15; 5:20; Gal. 3:19. Bir chaghlarda qanunning sirtida yashighinimda hayat idim, lékin qanun emrini bilishim bilenla, gunahmu janlinip, méni ölümge élip bardi. «bir chaghlarda qanunning sirtida yashighinimda ...» — buning menisi belkim: «Tewrat qanunining mendin némini telep qilidighanliqini chüshenmeydighan waqtimda,....». «qanun emrini bilishim bilenla...» — grék tilida «qanun emri manga kelgendila,....». «....gunahmu janlinip, méni ölümge élip bardi» — mushu ayettiki «ölüm» shübhisizki, rohiy jehettiki ölümni körsitidu. 10 Eslide kishige hayatliq élip kelsun dep buyrulghan qanunning emri eksiche manga ölüm élip keldi. «Eslide kishige hayatliq élip kelsun dep buyrulghan qanunning emri ...» — mesilen, «Qan.» 4:1ni körüng. 11 Chünki gunah qanunning emri bilen hujum pursitini tépip, méni azdurdi we emr arqiliq méni öltürdi.
12 Buningdin qarighanda qanun heqiqeten pak-muqeddestur, uning emrimu muqeddes, toghra-adaletlik we yaxshidur. 1Tim. 1:8. 13 Undaqta, yaxshi bolghini manga ölüm boldimu? Hergiz undaq emes! Belki, gunahning qewetla qebih ikenliki emr arqiliq ochuq ashkarilinishi üchün, bu yaxshi emrning wasitisi bilen gunah mende ölüm peyda qildi.
 
Gunahning dehshetlik küchi
14 Tewrat qanunining «rohqa tewe» ikenlikini bilimiz. Biraq men bolsam «etke tewe»durmen, démek gunahqa quldek sétilghanmen. «biraq men bolsam «etke tewe»durmen, démek gunahqa quldek sétilghanmen» — «etke tewe» yaki «ette bolghan» toghruluq kirish sözni körüng.   Yesh. 52:3. 15 Chünki néme qiliwatqinimni özümmu bilmeymen. Chünki özüm niyet qilghan ishlarni qilmaymen; eksiche, nepretlinidighinimni qilimen. Gal. 5:17. 16 Lékin eger özüm xalimighan ishlarni qilsam, özüm qanunning yaxshi ikenlikini étirap qilghan bolimen. 17 Shundaq iken, bu ishlarni men emes, belki ichimde mewjut bolghan gunah qilduridu. 18 Ichimde, yeni méning etlirimde héch yaxshiliqning mewjut emeslikini bilimen; chünki yaxshiliq qilish niyitim bar bolsimu, uni qilalmaymen. Yar. 6:3,5; 8:21. 19 Shuning üchün özüm xalighan yaxshiliqni qilmay, eksiche xalimighan yamanliqni qilimen. 20 Özüm niyet qilmighan ishni qilsam, buni qilidighan men emes, belki ichimde makan qilghan gunahtur.
21 Buningdin özümdiki shundaq bir qanuniyetni bayqaymenki, yaxshiliqni qilmaqchi bolghinimda, yamanliq haman ichimde manga hemrah bolidu. «Buningdin özümdiki shundaq bir qanuniyetni bayqaymenki, yaxshiliqni qilmaqchi bolghinimda, yamanliq haman ichimde manga hemrah bolidu» — grék tilida «qanuniyet» we «qanun» birla söz bilen ipadilinidu. 22 Qelbimde Xudaning qanunidin söyünimen; Ef. 3:16. 23 biraq ténimdiki ezalirimda bashqa bir qanuniyetni sézimen. Bu qanuniyet qelbimdiki qanun bilen jeng qilip, méni ténimdiki ezalirimdiki gunah sadir qildurghuchi qanuniyetke esir qilidu. Gal. 5:17. 24 Némidégen derdmen ademmen-he! Ölümge élip baridighan bu ténimdin kimmu méni qutquzar? 25 Rebbimiz Eysa Mesih arqiliq Xudagha teshekkür bolsun! Shundaq qilip, qelbim bilen Xudaning qanunigha itaet qilimen, lékin etlirimde gunah sadir qildurghuchi qanuniyetke itaet qilimen. «Rebbimiz Eysa Mesih arqiliq Xudagha teshekkür bolsun!» — démek, u özi qilalmaydighan ishni Xuda Özi qilghan; bashqiche éytqanda, «Rebbimiz Eysa Mesih arqiliq ademni qutquzidighan Xudagha teshekkür!». «shundaq qilip, qelbim bilen Xudaning qanunigha itaet qilimen, lékin etlirimde gunah sadir qildurghuchi qanuniyetke itaet qilimen» — töwendiki 8-bab, 8-9-ayetni körüng.
 
 

7:2 1Kor. 7:2,10,39.

7:3 Mat. 5:32.

7:4 «Buning meqsiti silerning bashqa birsige, yeni ölümdin Tirilgüchige baghlinishinglar we shuning bilen Xudagha méwe bérishinglardin ibarettur» — birdinbir «ölümdin Tirilgüchi» Mesihdur, elwette. «Xudagha méwe bérish»ning her tereplime menisi bar; «nikahning méwisi» adette balilar bolidu; Mesihke baghlinishning netijisi belkim bashqilarning biz arqiliq Xudagha étiqad baghlap Uninggha perzent bolushidin ibaret bolidu; bu, shübhisizki, rosul mushu yerde körsetken «méwe»ning bir qismi. «Gal.» 5:22nimu körüng.

7:4 Gal. 2:19; 1Pét. 4:1.

7:5 «Chünki biz «et»ning ilkide waqtimizda, Tewrat qanuni gunahning arzu-heweslirini téximu qozghap, ténimizdiki ezalarda ölümge élip baridighan méwini chiqarghanidi» — «et» dégen sözning mushu yerdiki menisi toghruluq «kirish söz»imizni körüng. «Tewrat qanuni gunahning arzu-heweslirini téximu qozghap» dégen sözler qanunning insanning tebiitide peyda qilghan tesirlirini körsitidu. Buning üch teripi bar: (1) insanning nurghun qilmishliri angsiz; (2) insanning tebiiti bek tetür bolup, Xuda buni qil dése, u bashqiche qilidu; (3) (eng muhimi) nurghun kishiler shu guwahliqni bériduki, özining Xudaning qanunlirigha emel qilishqa tirishqanséri öz gunahliri téximu ashkarilinidu, hetta köpiyip kétidu. Töwendiki 7-25-ayetlerde Pawlus özining bu toghruluq tejribisini biz üchün qisqiche bayan qilidu.

7:6 «lékin, hazir biz Tewrat qanunining ilkidin erkin bolduq. Chünki özimizni boghup turidighan bu qanun’gha nisbeten ölgen bolup, qanunning desturining kona yolida emes, belki Rohning yéngi yolida (Xudaning) qulluqida bolimiz» — oqurmen «Tewrat qanuni»gha emel qilay dése, uningda 613 maddiliq emr-belgilimining bar ikenlikini bilishi kérek. Ulargha emel qilish biryaqta tursun, ularni éside ching tutushla köp ademlerge qiyin kélishi mumkin. «Roh» — Xudaning Muqeddes Rohi.

7:6 Rim. 2:29; 2Kor. 3:6.

7:7 Mis. 20:17; Qan. 5:21; Rim. 3:20; Ibr. 7:18.

7:8 Yuh. 15:22; Rim. 4:15; 5:20; Gal. 3:19.

7:9 «bir chaghlarda qanunning sirtida yashighinimda ...» — buning menisi belkim: «Tewrat qanunining mendin némini telep qilidighanliqini chüshenmeydighan waqtimda,....». «qanun emrini bilishim bilenla...» — grék tilida «qanun emri manga kelgendila,....». «....gunahmu janlinip, méni ölümge élip bardi» — mushu ayettiki «ölüm» shübhisizki, rohiy jehettiki ölümni körsitidu.

7:10 «Eslide kishige hayatliq élip kelsun dep buyrulghan qanunning emri ...» — mesilen, «Qan.» 4:1ni körüng.

7:12 1Tim. 1:8.

7:14 «biraq men bolsam «etke tewe»durmen, démek gunahqa quldek sétilghanmen» — «etke tewe» yaki «ette bolghan» toghruluq kirish sözni körüng.

7:14 Yesh. 52:3.

7:15 Gal. 5:17.

7:18 Yar. 6:3,5; 8:21.

7:21 «Buningdin özümdiki shundaq bir qanuniyetni bayqaymenki, yaxshiliqni qilmaqchi bolghinimda, yamanliq haman ichimde manga hemrah bolidu» — grék tilida «qanuniyet» we «qanun» birla söz bilen ipadilinidu.

7:22 Ef. 3:16.

7:23 Gal. 5:17.

7:25 «Rebbimiz Eysa Mesih arqiliq Xudagha teshekkür bolsun!» — démek, u özi qilalmaydighan ishni Xuda Özi qilghan; bashqiche éytqanda, «Rebbimiz Eysa Mesih arqiliq ademni qutquzidighan Xudagha teshekkür!». «shundaq qilip, qelbim bilen Xudaning qanunigha itaet qilimen, lékin etlirimde gunah sadir qildurghuchi qanuniyetke itaet qilimen» — töwendiki 8-bab, 8-9-ayetni körüng.