2
Yiƣilinglar, ɵzünglarni yiƣinglar, i nomussiz «yat ǝl», «Yiƣilinglar, ɵzünglarni yiƣinglar, i nomussiz «yat ǝl»» — «yat ǝl» muxu yǝrdǝ Israil hǝlⱪi Hudaƣa nisbǝtǝn butpǝrǝs bir yat ǝlgǝ ohxaydu, degǝnlik. Ularning «yiƣilixi» bǝlkim jamaǝttǝ bolup dua-tilawǝt bilǝn Hudani izdǝx üqün bolsa kerǝk. Ibraniy tilidiki «yiƣilinglar» degǝn bu peil adǝttǝ pǝⱪǝt «pahal yiƣiwelix»ni kɵrsitidu, bu muxu yǝrdǝ intayin kinayilik gǝp bolup, Israil pahaldǝk bir hǝlⱪ, Hudaning otida tezla kɵydürülüx hǝtiridǝ turidu, degǝnlik (2-ayǝtni kɵrüng).
Yarliⱪ qiⱪⱪuqǝ,
Kün topandǝk tez ɵtüp kǝtküqǝ,
Pǝrwǝrdigarning aqqiⱪ ƣǝzipi üstünglǝrgǝ qüxküqǝ,
Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipini elip kelidiƣan kün üstünglǝrgǝ qüxküqǝ,
Pǝrwǝrdigarni izdǝnglar, i Uning ⱨɵkümlirini ada ⱪilƣan zemindiki kǝmtǝrlǝr;
Ⱨǝⱪⱪaniyliⱪni izdǝnglar, kǝmtǝrlikni izdǝnglar;
Eⱨtimal silǝr Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipi bolƣan künidǝ panaⱨ tapⱪan bolisilǝr. Zǝb. 27:5; 32:5-7
 
Əllǝrning soraⱪⱪa tartilixi
Qünki Gaza taxlanƣan bolidu,
Axkelon wǝyranǝ bolidu;
Ular Axdodtikilǝrni qüx bolmayla ⱨǝydiwetidu;
Əkron yulup taxlinidu. «Qünki Gaza taxlanƣan bolidu, Axkelon wǝyranǝ bolidu; ular Axdodtikilǝrni qüx bolmayla ⱨǝydiwetidu; Əkron yulup taxlinidu» — bu xǝⱨǝrlǝr Filistiyǝdiki bǝx qong xǝⱨǝrning tɵti. Ularning tǝrtipi ximaldin jǝnubⱪa bolup, ⱨujum ximaliy tǝripidin kelidiƣan ohxaydu. «Axdodni qüx bolmayla ⱨǝydiwetidu» degǝn jümlǝ bǝlkim ⱨujum ǝtigǝndǝ baxlinip qüx bolƣuqǝ ƣǝlibilik tamamlinidiƣanliⱪini kɵrsitidu. Baxⱪa birhil qüxǝnqisi, ⱨujum qüx waⱪtida, yǝni adǝm uhliƣan waⱪitta ⱪilinidu, «Ular Axdodni qüxtǝ ⱨǝydiwetidu» degǝnlik.
Dengiz boyidikilǝr, yǝni Ⱪerǝt elidikilǝrgǝ way!
Pǝrwǝrdigarning sɵzi sanga ⱪarxidur, i Ⱪanaan, Filistiylǝrning zemini!
Aⱨalǝng ⱪalmiƣuqǝ Mǝn seni ⱨalak ⱪilimǝn. «dengiz boyidikilǝr, yǝni Ⱪerǝt elidikilǝrgǝ way!» — bu sɵzmu Filistiylǝrgǝ ⱪaritilƣan. «Ⱪerǝtlǝr» bǝlkim «Kret»dikilǝr degǝn mǝnidǝ. Ularning ǝsli yurti (Ottura Dengizdiki) Kret arili idi.
Dengiz boyi padiqilar üqün qimǝnzar,
Ⱪoy padiliri üqün ⱪotanlar bolidu;
Dengiz boyi Yǝⱨuda jǝmǝtining ⱪaldisi igidarqiliⱪida bolidu;
Axu yǝrdǝ ular ozuⱪlinidu;
Axkelonning ɵyliridǝ ular kǝq kirgǝndǝ yatidu,
Qünki Pǝrwǝrdigar Hudasi ularning yeniƣa berip ulardin hǝwǝr elip,
Ularni asarǝttin azadliⱪⱪa erixtüridu. «ularning yeniƣa berip ulardin hǝwǝr elip,...» — ibraniy tilida: «ularni yoⱪlap...» degǝn sɵzlǝr bilǝnla ipadilinidu.
Mǝn Moabning dǝxnimini, Ammoniylarning ⱨaⱪarǝtlirini anglidim;
Ular xundaⱪ ⱪilip Mening hǝlⱪimni mazaⱪ ⱪilip,
Ularning qegralirini paymal ⱪilip mahtinip kǝtti.
Xunga Mǝn Ɵz ⱨayatim bilǝn ⱪǝsǝm ⱪilimǝnki, — dǝydu samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar, Israilning Hudasi,
Moab jǝzmǝn huddi Sodomdǝk,
Ammoniylar huddi Gomorradǝk bolidu —
Yǝni qaⱪⱪaⱪlar wǝ xorluⱪlar ⱪaplanƣan jay, daim bir qɵl-jǝzirǝ bolidu;
Ⱨǝm hǝlⱪimning ⱪaldisi ulardin olja alidu,
Ⱪowmimning ⱪalƣanliri bularƣa igǝ bolidu. «Moab jǝzmǝn huddi Sodomdǝk, Ammoniylar huddi Gomorradǝk bolidu...» — oⱪurmǝnlǝrning esida boluxi mumkinki, Huda Sodom wǝ Gomorra xǝⱨǝrlirini rǝzillikliri tüpǝylidin asmandin ot qüxürüp wǝyran ⱪiliwǝtkǝn.
10 Ularning tǝkǝbburluⱪidin bu ix bexiƣa kelidu,
Qünki ular samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigarning hǝlⱪini mazaⱪ ⱪilip mahtinip kǝtti.
11 Pǝrwǝrdigar ularƣa dǝⱨxǝtlik bolidu;
Qünki U yǝr yüzidiki butlarning ⱨǝmmisini ⱪurutiwetidu;
Xuning bilǝn ǝllǝr, barliⱪ qǝt araldikilǝr ⱨǝrbiri ɵz jayida Uningƣa ibadǝt ⱪilidu.
12 I Efiopiylǝr, silǝrmu Mening ⱪiliqim bilǝn ɵltürülisilǝr. «I Efiopiylǝr, silǝrmu mening ⱪiliqim bilǝn ɵltürülisilǝr» — bu bexarǝttin tǝhminǝn 80 yildin keyin «Kambusis II» Efiopiyǝgǝ tajawuz ⱪildi (miladiyǝdin ilgiriki 525-yili). Bexarǝt bu wǝⱪǝni yaki bolmisa ahirⱪi zamandiki bir wǝⱪǝni kɵrsitixi kerǝk.
13 U ⱪolini sozup ximalƣa tǝgküzüp, Asuriyǝni ⱨalak ⱪilidu,
Ninǝwǝ xǝⱨirini wǝyranǝ, qɵl-bayawandǝk ⱪǝⱨǝtqilik jay ⱪilidu. «U ⱪolini sozup ximalƣa tǝgküzüp, Asuriyǝni ⱨalak ⱪilidu, Ninǝwǝ xǝⱨirini wǝyranǝ, qɵl-bayawandǝk ⱪǝⱨǝtqilik jay ⱪilidu» — bu bexarǝtlǝr (12-15-ayǝtlǝr) Zǝfaniyaning sɵzliridin pǝⱪǝt birnǝqqǝ yildin kiyim ǝmǝlgǝ axurulƣan. Miladiyǝdin ilgiriki 612-yili, büyük Asuriyǝ imperiyǝsi paytǝhti Ninǝwǝ bilǝn billǝ pütünlǝy bǝrbat ⱪilindi. Efiopiyǝ baxⱪa yurtlardin yiraⱪ bolsimu, ⱪattiⱪ ⱨujumƣa uqridi (12-ayǝt). Zǝfaniyaning bu sɵzining ǝmǝlgǝ axurulƣanliⱪini kɵrgǝn kixilǝr uning «Pǝrwǝrdigarning küni» toƣruluⱪ bolƣan bexarǝtliri ⱨǝm baxⱪa bexarǝtlirinimu bǝribir ahirida ǝmǝlgǝ axurulidu, dǝp bilgǝn boldi.
14 Uning otturisida qarwa padiliri,
Xundaⱪla ⱨaywanlarning ⱨǝrhilliri yatidu;
Qɵl ⱨuwⱪuxi, qirⱪiriƣuqi ⱨuwⱪuxlar uning tüwrük baxlirida ⱪonidu;
Deriziliridin sayraxlar anglinidu;
Bosuƣilirida wǝyraniliⱪ turidu;
Qünki U buning kedir yaƣaq nǝⱪixlirini oquⱪqiliⱪta ⱪalduridu;
15 Mana bu ǝndixisiz yaxap kǝlgüqi xad-huram xǝⱨǝr,
Kɵnglidǝ: «Mǝnla bardurmǝn, mǝndin baxⱪa biri yoⱪtur» degǝn xǝⱨǝr —
U xunqilik bir wǝyranǝ, ⱨaywanlarning bir ⱪonalƣusi bolup ⱪaldiƣu!
Uningdin ɵtüwatⱪanlarning ⱨǝmmisi üxⱪirtidu,
Ⱪolini silkiydu. «Uningdin ɵtüwatⱪanlarning ⱨǝmmisi üxⱪirtidu, ⱪolini silkiydu» — bu ⱨǝrikǝtlǝr bǝlkim ⱨǝyran bolƣanliⱪ yaki mazaⱪ ⱪilƣanliⱪni bildüridu.
 
 

2:1 «Yiƣilinglar, ɵzünglarni yiƣinglar, i nomussiz «yat ǝl»» — «yat ǝl» muxu yǝrdǝ Israil hǝlⱪi Hudaƣa nisbǝtǝn butpǝrǝs bir yat ǝlgǝ ohxaydu, degǝnlik. Ularning «yiƣilixi» bǝlkim jamaǝttǝ bolup dua-tilawǝt bilǝn Hudani izdǝx üqün bolsa kerǝk. Ibraniy tilidiki «yiƣilinglar» degǝn bu peil adǝttǝ pǝⱪǝt «pahal yiƣiwelix»ni kɵrsitidu, bu muxu yǝrdǝ intayin kinayilik gǝp bolup, Israil pahaldǝk bir hǝlⱪ, Hudaning otida tezla kɵydürülüx hǝtiridǝ turidu, degǝnlik (2-ayǝtni kɵrüng).

2:3 Zǝb. 27:5; 32:5-7

2:4 «Qünki Gaza taxlanƣan bolidu, Axkelon wǝyranǝ bolidu; ular Axdodtikilǝrni qüx bolmayla ⱨǝydiwetidu; Əkron yulup taxlinidu» — bu xǝⱨǝrlǝr Filistiyǝdiki bǝx qong xǝⱨǝrning tɵti. Ularning tǝrtipi ximaldin jǝnubⱪa bolup, ⱨujum ximaliy tǝripidin kelidiƣan ohxaydu. «Axdodni qüx bolmayla ⱨǝydiwetidu» degǝn jümlǝ bǝlkim ⱨujum ǝtigǝndǝ baxlinip qüx bolƣuqǝ ƣǝlibilik tamamlinidiƣanliⱪini kɵrsitidu. Baxⱪa birhil qüxǝnqisi, ⱨujum qüx waⱪtida, yǝni adǝm uhliƣan waⱪitta ⱪilinidu, «Ular Axdodni qüxtǝ ⱨǝydiwetidu» degǝnlik.

2:5 «dengiz boyidikilǝr, yǝni Ⱪerǝt elidikilǝrgǝ way!» — bu sɵzmu Filistiylǝrgǝ ⱪaritilƣan. «Ⱪerǝtlǝr» bǝlkim «Kret»dikilǝr degǝn mǝnidǝ. Ularning ǝsli yurti (Ottura Dengizdiki) Kret arili idi.

2:7 «ularning yeniƣa berip ulardin hǝwǝr elip,...» — ibraniy tilida: «ularni yoⱪlap...» degǝn sɵzlǝr bilǝnla ipadilinidu.

2:9 «Moab jǝzmǝn huddi Sodomdǝk, Ammoniylar huddi Gomorradǝk bolidu...» — oⱪurmǝnlǝrning esida boluxi mumkinki, Huda Sodom wǝ Gomorra xǝⱨǝrlirini rǝzillikliri tüpǝylidin asmandin ot qüxürüp wǝyran ⱪiliwǝtkǝn.

2:12 «I Efiopiylǝr, silǝrmu mening ⱪiliqim bilǝn ɵltürülisilǝr» — bu bexarǝttin tǝhminǝn 80 yildin keyin «Kambusis II» Efiopiyǝgǝ tajawuz ⱪildi (miladiyǝdin ilgiriki 525-yili). Bexarǝt bu wǝⱪǝni yaki bolmisa ahirⱪi zamandiki bir wǝⱪǝni kɵrsitixi kerǝk.

2:13 «U ⱪolini sozup ximalƣa tǝgküzüp, Asuriyǝni ⱨalak ⱪilidu, Ninǝwǝ xǝⱨirini wǝyranǝ, qɵl-bayawandǝk ⱪǝⱨǝtqilik jay ⱪilidu» — bu bexarǝtlǝr (12-15-ayǝtlǝr) Zǝfaniyaning sɵzliridin pǝⱪǝt birnǝqqǝ yildin kiyim ǝmǝlgǝ axurulƣan. Miladiyǝdin ilgiriki 612-yili, büyük Asuriyǝ imperiyǝsi paytǝhti Ninǝwǝ bilǝn billǝ pütünlǝy bǝrbat ⱪilindi. Efiopiyǝ baxⱪa yurtlardin yiraⱪ bolsimu, ⱪattiⱪ ⱨujumƣa uqridi (12-ayǝt). Zǝfaniyaning bu sɵzining ǝmǝlgǝ axurulƣanliⱪini kɵrgǝn kixilǝr uning «Pǝrwǝrdigarning küni» toƣruluⱪ bolƣan bexarǝtliri ⱨǝm baxⱪa bexarǝtlirinimu bǝribir ahirida ǝmǝlgǝ axurulidu, dǝp bilgǝn boldi.

2:15 «Uningdin ɵtüwatⱪanlarning ⱨǝmmisi üxⱪirtidu, ⱪolini silkiydu» — bu ⱨǝrikǝtlǝr bǝlkim ⱨǝyran bolƣanliⱪ yaki mazaⱪ ⱪilƣanliⱪni bildüridu.