4
Elifazning sɵz ⱪilixi •••• «Adǝm Hudaning aldida ⱨǝⱪⱪaniy bolalmaydu»
Temanliⱪ Elifaz jawabǝn mundaⱪ dedi: —
«Birsi sǝn bilǝn sɵzlǝxmǝkqi bolsa, eƣir alamsǝn?
Biraⱪ kim aƣziƣa kǝlgǝn gǝpni yutuwatalaydu?
Ⱪara, sǝn kɵp adǝmlǝrgǝ tǝlim-tǝrbiyǝ bǝrgǝn adǝmsǝn,
Sǝn jansiz ⱪollarƣa küq bǝrgǝnsǝn,
Sɵzliring dǝldǝngxip aran mangidiƣanlarni riƣbǝtlǝndürgǝn,
Tizliri pükülgǝnlǝrni yɵligǝnsǝn.
Biraⱪ ⱨazir nɵwǝt sanga kǝldi,
Xuningliⱪ bilǝn ⱨalingdin kǝtting,
Balayi’apǝt sanga tegixi bilǝn,
Sǝn alaⱪzadǝ bolup kǝtting. «Balayi’apǝt sanga tegixi bilǝn, sǝn alaⱪzadǝ bolup kǝtting!» — demǝy turalmaymizki, Elifazning «Balayi’apǝt sanga tegixi bilǝn» degini Ayupning eqinixliⱪ ǝⱨwalini naⱨayiti yenik qaƣliƣan bir sɵzdur.
Ihlasmǝnliking tayanqing bolup kǝlmigǝnmu?
Yolliringdiki durusluⱪ ümidingning asasi ǝmǝsmidi?
Esinggǝ al, kim bigunaⱨ turup wǝyran bolup baⱪⱪan?
Duruslarning ⱨayati nǝdǝ üzülüp ⱪalƣan? «Esinggǝ al, kim bigunaⱨ turup wǝyran bolup baⱪⱪan? Duruslarning ⱨayati nǝdǝ üzülüp ⱪalƣan?» — Elifazning bayani, xübⱨisizki, ⱪiyamǝt künidǝ ǝmǝlgǝ axurulidu. Biraⱪ bundaⱪ sɵzlǝrning bu dunyada ⱨǝrdaim ǝmǝlgǝ axuruluxi natayin. Ayupning dostlirining ⱨǝmmisi: «Bu dunyada gunaⱨ sadir ⱪilƣan ⱨǝrⱪandaⱪ adǝmgǝ külpǝt kǝltürülidu; Ayupⱪa külpǝt kǝldi; xunga u qoⱪum mǝlum bir eƣir gunaⱨni ⱪilƣan» dǝp pǝrǝz ⱪilidu. Bu kɵzⱪaraxni Ayup ⱪobul ⱪilmisimu, lekin bundaⱪ gǝplǝr uni intayin azablaydu ⱨǝm uni Hudaning adalitidin gumanlinixⱪa türtkǝ bolidu. Ularning sɵzliridin ⱪariƣanda, Ayup wǝ uning dǝwridikilǝrning ⱪiyamǝt küni toƣrisida asasǝn hǝwiri yoⱪ idi.
Mǝn kɵrginimdǝk, gunaⱨ bilǝn yǝr aƣdurup awariqilik teriƣanlar,
Ohxaxla ⱨosul alidu. Ayup 15:35; Zǝb. 7:14-16; Pǝnd. 22:8; Yǝx. 59:4; Ⱨox. 10:13; Gal. 6:7, 8
Tǝngrining bir nǝpisi bilǝnla ular gumran bolidu,
Uning ƣǝzipining partlixi bilǝn ular yoⱪilip ketidu. «nǝpisi» — «nǝpsi» ǝmǝs.   Yǝx. 11:4
10  Xirning ⱨɵrkirǝxliri,
Ⱨǝm ǝxǝddiy xirning awazi bar bolsimu,
Xir arslanlirining qixliri sundurulidu; «Xirning ⱨɵrkirǝxliri, ⱨǝm ǝxǝddiy xirning awazi bar bolsimu,...» — baxⱪa bir hil tǝrjimisi: «Xirning ⱨɵrkirǝxliri ⱨǝm ǝxǝddiy xirning awazi jim bolidu...».
11  Batur xir bolsa ow tapalmay yoⱪilixⱪa yüzlinidu,
Qixi xirning küqükliri qeqilip ketidu.
12  — Mana, manga bir sɵz ƣayibanǝ kǝldi,
Ⱪuliⱪimƣa bir xiwirliƣan awaz kirdi,
13 Tün keqidiki ƣayibanǝ kɵrünüxlǝrdin qiⱪⱪan oylarda,
Adǝmlǝrni qongⱪur uyⱪu basⱪanda,
14  Ⱪorⱪunq wǝ titrǝkmu meni basti,
Sɵngǝk-sɵngǝklirimni titritiwǝtti;
15  Kɵz aldimdin bir roⱨ ɵtüp kǝtti;
Bǝdinimdiki tüklirim ⱨürpiyip kǝtti. «bir roⱨ ɵtüp kǝtti» — andin bu roⱨ Elifazƣa gǝp ⱪilidu. «Ayup» 1-2-babtiki hǝwǝrdin ⱪariƣanda, roⱨning gepi yalƣan bolƣaqⱪa, bu roⱨ Xǝytandin kǝlgǝn yaman bir roⱨ ikǝnlikigǝ bizdǝ ⱪilqǝ guman yoⱪ. Tɵwǝndiki izaⱨatlarnimu kɵrüng.
16  U roⱨ ornida midirlimay turdi, biraⱪ turⱪini kɵrǝlmidim;
Kɵz aldimda bir gǝwdǝ turuptu;
Xiwirliƣan bir awaz anglandi: — «Xiwirliƣan bir awaz anglandi» — baxⱪa bir hil tǝrjimisi: «süküt iqidǝ bir awaz anglandi».
17  «Insan balisi Tǝngridin ⱨǝⱪⱪaniy bolalamdu?
Adǝm ɵz Yaratⱪuqisidin pak bolalamdu? «Insan balisi Tǝngridin ⱨǝⱪⱪaniy bolalamdu?» — baxⱪa bir hil tǝrjimisi: «Insan balisi Tǝngri aldida ⱨǝⱪⱪaniy bolalamdu?».
18  Mana, U Ɵz ⱪulliriƣa ixǝnmigǝn,
Ⱨǝtta pǝrixtilirinimu «Nadanliⱪ ⱪilƣan!» dǝp ǝyibligǝn yǝrdǝ, Ayup 15:15; 2Pet. 2:4
19  Uli topilardin bolƣan insanlar,
Laydin yasalƣan ɵylǝrdǝ turƣuqilar ⱪandaⱪ bolar!?
Ular pǝrwanidinmu asanla yanjilidu! «Laydin yasalƣan ɵylǝrdǝ turƣuqilar ⱪandaⱪ bolar!?» — roⱨ eytⱪan bu sɵzlǝr (17-21-ayǝtlǝr) pütünlǝy yalƣan xikayǝt sɵzliridur; qünki biz kitabning bexida Hudaning Ayupni «Mening ⱪulum Ayup» dǝp atap uningƣa bolƣan ixǝnqisi toƣrisidiki hatirilǝrni kɵrǝlǝymiz. Ⱨǝmmǝ roⱨlarning sɵzining toƣra boluxi natayin! Xuning üqün tǝkitlǝymizki, barliⱪ «roⱨlarning sɵzliri»ni, xundaⱪla insanlarning sɵzlirinimu muⱪǝddǝs yazmilar (Tǝwrat, Zǝbur, Injil)diki toluⱪ ⱨǝⱪiⱪǝtlǝrgǝ asasǝn tǝkxürüp ispatlax tolimu zɵrürdur. «Ular pǝrwanidinmu asanla yanjilidu!» — roⱨning muxu sɵzining kɵqmǝ mǝnisi: Insan balisi Hudaning aldida ⱨeqnemǝ ⱨesablanmaydu, xunga Hudaning ⱨǝⱪⱪaniyliⱪiƣa adǝmning ǝⱪli ⱪilqǝ yǝtmǝydu, degǝnliktur. Demǝk, insanlar Hudaning ⱨǝⱪⱪaniyliⱪini ⱪǝt’iy qüxinǝlmǝydu. Biraⱪ Ayupning ⱪarixi undaⱪ ǝmǝstur. Ayup: — Gǝrqǝ adǝm wǝ Hudaning arisida insanlarning gunaⱨi sǝwǝbidin zor ⱨang pǝyda bolƣan bolsimu, insanlarning bǝribir ɵz wijdanida ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ toƣrisidiki birhil ƣil-pal kɵrünidiƣan qüxǝnqisi bolidu, dǝp ⱪaraydu.
20  Ular tang bilǝn kǝq ariliⱪida kukum-talⱪan bolidu;
Ular ⱨeqkim nǝzirigǝ almiƣan ⱨalda mǝnggügǝ yoⱪilidu. «Ular ⱨeqkim nǝzirigǝ almiƣan ⱨalda mǝnggügǝ yoⱪilidu» — roⱨning bu sɵzi yǝnila bir aldamqiliⱪtur; Injilƣa asǝsǝn, Huda ⱨǝtta ⱪuqⱪaqning yǝrgǝ yiⱪilƣininimu nǝzirigǝ alidu.
21  Ularning qedir tanisi yulup taxlanƣanƣu?
Ular ⱨeq danaliⱪⱪa tehi erixmǝyla ɵlüp ketidu!». «Ular... ⱨeq danaliⱪⱪa tehi erixmǝyla ɵlüp ketidu!» — Elifaz adǝmning ⱨayatini qedirƣa ohxitidu; qedirning taniliri yulunƣada qedir dǝrⱨal ƣulap ketidu. Elifazning bu sɵzigǝ ⱪariƣanda, ⱨayatning bir mǝⱪsiti danaliⱪⱪa erixixtur. Mǝlum nuⱪtidin eytⱪanda bu sɵzning asasi bar.
 
 

4:5 «Balayi’apǝt sanga tegixi bilǝn, sǝn alaⱪzadǝ bolup kǝtting!» — demǝy turalmaymizki, Elifazning «Balayi’apǝt sanga tegixi bilǝn» degini Ayupning eqinixliⱪ ǝⱨwalini naⱨayiti yenik qaƣliƣan bir sɵzdur.

4:7 «Esinggǝ al, kim bigunaⱨ turup wǝyran bolup baⱪⱪan? Duruslarning ⱨayati nǝdǝ üzülüp ⱪalƣan?» — Elifazning bayani, xübⱨisizki, ⱪiyamǝt künidǝ ǝmǝlgǝ axurulidu. Biraⱪ bundaⱪ sɵzlǝrning bu dunyada ⱨǝrdaim ǝmǝlgǝ axuruluxi natayin. Ayupning dostlirining ⱨǝmmisi: «Bu dunyada gunaⱨ sadir ⱪilƣan ⱨǝrⱪandaⱪ adǝmgǝ külpǝt kǝltürülidu; Ayupⱪa külpǝt kǝldi; xunga u qoⱪum mǝlum bir eƣir gunaⱨni ⱪilƣan» dǝp pǝrǝz ⱪilidu. Bu kɵzⱪaraxni Ayup ⱪobul ⱪilmisimu, lekin bundaⱪ gǝplǝr uni intayin azablaydu ⱨǝm uni Hudaning adalitidin gumanlinixⱪa türtkǝ bolidu. Ularning sɵzliridin ⱪariƣanda, Ayup wǝ uning dǝwridikilǝrning ⱪiyamǝt küni toƣrisida asasǝn hǝwiri yoⱪ idi.

4:8 Ayup 15:35; Zǝb. 7:14-16; Pǝnd. 22:8; Yǝx. 59:4; Ⱨox. 10:13; Gal. 6:7, 8

4:9 «nǝpisi» — «nǝpsi» ǝmǝs.

4:9 Yǝx. 11:4

4:10 «Xirning ⱨɵrkirǝxliri, ⱨǝm ǝxǝddiy xirning awazi bar bolsimu,...» — baxⱪa bir hil tǝrjimisi: «Xirning ⱨɵrkirǝxliri ⱨǝm ǝxǝddiy xirning awazi jim bolidu...».

4:15 «bir roⱨ ɵtüp kǝtti» — andin bu roⱨ Elifazƣa gǝp ⱪilidu. «Ayup» 1-2-babtiki hǝwǝrdin ⱪariƣanda, roⱨning gepi yalƣan bolƣaqⱪa, bu roⱨ Xǝytandin kǝlgǝn yaman bir roⱨ ikǝnlikigǝ bizdǝ ⱪilqǝ guman yoⱪ. Tɵwǝndiki izaⱨatlarnimu kɵrüng.

4:16 «Xiwirliƣan bir awaz anglandi» — baxⱪa bir hil tǝrjimisi: «süküt iqidǝ bir awaz anglandi».

4:17 «Insan balisi Tǝngridin ⱨǝⱪⱪaniy bolalamdu?» — baxⱪa bir hil tǝrjimisi: «Insan balisi Tǝngri aldida ⱨǝⱪⱪaniy bolalamdu?».

4:18 Ayup 15:15; 2Pet. 2:4

4:19 «Laydin yasalƣan ɵylǝrdǝ turƣuqilar ⱪandaⱪ bolar!?» — roⱨ eytⱪan bu sɵzlǝr (17-21-ayǝtlǝr) pütünlǝy yalƣan xikayǝt sɵzliridur; qünki biz kitabning bexida Hudaning Ayupni «Mening ⱪulum Ayup» dǝp atap uningƣa bolƣan ixǝnqisi toƣrisidiki hatirilǝrni kɵrǝlǝymiz. Ⱨǝmmǝ roⱨlarning sɵzining toƣra boluxi natayin! Xuning üqün tǝkitlǝymizki, barliⱪ «roⱨlarning sɵzliri»ni, xundaⱪla insanlarning sɵzlirinimu muⱪǝddǝs yazmilar (Tǝwrat, Zǝbur, Injil)diki toluⱪ ⱨǝⱪiⱪǝtlǝrgǝ asasǝn tǝkxürüp ispatlax tolimu zɵrürdur. «Ular pǝrwanidinmu asanla yanjilidu!» — roⱨning muxu sɵzining kɵqmǝ mǝnisi: Insan balisi Hudaning aldida ⱨeqnemǝ ⱨesablanmaydu, xunga Hudaning ⱨǝⱪⱪaniyliⱪiƣa adǝmning ǝⱪli ⱪilqǝ yǝtmǝydu, degǝnliktur. Demǝk, insanlar Hudaning ⱨǝⱪⱪaniyliⱪini ⱪǝt’iy qüxinǝlmǝydu. Biraⱪ Ayupning ⱪarixi undaⱪ ǝmǝstur. Ayup: — Gǝrqǝ adǝm wǝ Hudaning arisida insanlarning gunaⱨi sǝwǝbidin zor ⱨang pǝyda bolƣan bolsimu, insanlarning bǝribir ɵz wijdanida ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ toƣrisidiki birhil ƣil-pal kɵrünidiƣan qüxǝnqisi bolidu, dǝp ⱪaraydu.

4:20 «Ular ⱨeqkim nǝzirigǝ almiƣan ⱨalda mǝnggügǝ yoⱪilidu» — roⱨning bu sɵzi yǝnila bir aldamqiliⱪtur; Injilƣa asǝsǝn, Huda ⱨǝtta ⱪuqⱪaqning yǝrgǝ yiⱪilƣininimu nǝzirigǝ alidu.

4:21 «Ular... ⱨeq danaliⱪⱪa tehi erixmǝyla ɵlüp ketidu!» — Elifaz adǝmning ⱨayatini qedirƣa ohxitidu; qedirning taniliri yulunƣada qedir dǝrⱨal ƣulap ketidu. Elifazning bu sɵzigǝ ⱪariƣanda, ⱨayatning bir mǝⱪsiti danaliⱪⱪa erixixtur. Mǝlum nuⱪtidin eytⱪanda bu sɵzning asasi bar.