Kadyanshi ka Shinga ka
Marku
Ukukpa̱ u kadyanshi
Marku, uza ɗa u korongi tagara̱da u na vi, u reve ta̱ asuki. U rongo ta̱ evu n Bituru cika, aꞌayin a ukpa̱ n uꞌya̱nga̱ u Yesu. Marku yansa ta̱ nwalu asu asu n Bara̱naba, uza roku uza ɗa u tsu tono n ama a asuvu a Atoni. A yansa ta̱ manyan kaɓolo a ꞌya̱nga̱sa̱i aꞌuwa a atoni a asu u ɗa dem a rongoi.
Marku dana ta̱ alabari a Yesu n u ucira. Yesu kotso baci uyan ukunosavu u tsu laza ta̱ ubana a asu u roku u ba u yain kpam u roku ɗe. Marku wenike ta̱ an Yesu yansai ili ushani tsa̱ra̱ u ɓa̱nga̱ ama. U wenike tsu ta̱ tyoku ɗa Yesu wa̱ri kagbashi. Aꞌayin a nala yi, ama a rongo ta̱ a uvana uza ɗa wa̱ri magono ma ucira a likimba uza ɗa a ka isa̱ Kawauwi. Shegai an Yesu tuwa̱i a wene yi tyoku ɗa a zuwai uma a ka wene Kawauwi wa, kpaci Yesu lya ta̱ tsugono tsu ne n ucira u zuba. Ama roku a kovo ta̱ Yesu, aku a foɓusoi tsa̱ra̱ a wuna yi. Marku wenike ta̱ tyoku ɗa na vi wa̱ri a kapashi ka manyan ma Yesu, nala u yain manyan ma ne ma uwauwa ama.
Tagara̱da u na wa tonuko ta̱ Atoni a gogo‑na u da tsu woko agbashi a atoku; wata, tsu ɓa̱nga̱mgba̱na̱i. U wenike ta̱ kpam Yesu pana ta̱ ikyamba adama a ɗa nala Kashila̱ ka ciga yi u gbashika ama. Nala Kashila̱ ka panai kayanyan n ili iꞌya Yesu yain, kpam gogo‑na wa̱ ta̱ a asu u tsupige a kukere ku ulyaki ku Kashila̱. Tsu pana baci ikyamba gogo‑na adama a uyan ili i shinga an tsa tono Kashila̱, Kashila̱ ka pana ta̱ dem kayanyan ka tsunu.
Ili iꞌya iꞌa̱ri a tagara̱da u na vi
Akani a Yahaya kalyuɓugi (1:1-8)
Ulyuɓugu n ukondo u Yesu (1:9-13)
Yesu a Galili (1:14–9:50)
Yesu banai a Galili n Urishelima (10:1-52)
Aꞌayin a shindere a makorishi a Yesu: Ukondo n ukpa̱ u ne (11:1–15:47)
Yesu wa̱ ta̱ n uma (16:1-8)
Yesu wenikei kaci ka ne a asu u atoni a ne (16:9-20)
1
Kuɓari ku Yahaya Kalyuɓugi
(Matiyu 3:1-12; Luka 3:1-18; Yahaya 1:19-28)
Ukuna u Kadyanshi ka Shinga ka Yesu Kirisiti Kawauwi Maku ma Kashila̱ u ɗa na.
U gita̱ ta̱ tyoku ɗa wa̱ri ukorongu a tagara̱da u Ishaya matsumate,
“Kashila̱ ka danai, ‘Ma suku ta̱ katsumate ka va̱ a kapala ka vunu, kotsu u lapuluka vu ure.’ Mal. 3:1.
Uza roku wa sala̱sa a kakamba,
‘Lapulai ure adama a Asheku, i shamkpa ure vi mai tsa̱ra̱ u wala.’ ” Isha. 40:3.
Katsumate ki Yahaya Kalyuɓugi ɗa uza ɗa wa lyuɓugusu ama n mini. Wa rongo a kakamba n u yanyi kuɓari, “Kpatalai i gono a asu u Kashila̱, i a̱sa̱ka̱ tsicingi tsu ɗe. A lyuɓugu ɗa̱, kotsu Kashila̱ ka cimbusa̱ unyushi u ɗe.” Kakuma̱ ka ama ushani ka uyamba u Yahuda n aza a Urishelima a wuta̱i a banai ara Yahaya a dansai unyushi u le, aku u lyuɓugusu le a mini ma Aga̱ta̱ a Urudu.
Yahaya u ukai aminya a tsileme tsu karakuma, u sirai kagbawatsu ka ukpan a cuku tsu ne. Kpam ilikulya i ne iꞌya abaruma n ishigi. U tonusukoi ama u danai, “Vuma ɗa wa tuwa̱ a kucina̱ ku va̱ u la mu ta̱ cika. Mpa n ra̱tsa n bana n kuɗa̱ngu n surukpa isirikatsu i akpata i a aꞌene a ne wa. Mpa n mini ma n lyuɓugusu ɗa̱, shegai eyi n Kulu Keri ka wa lyuɓugu ɗa̱.”
Ulyuɓugu n ukondo u Yesu
(Matiyu 3:13-17; Luka 3:21-22)
Aꞌayin a nala yi, Yesu wuta̱i a Nazara u uyamba u Galili u tuwa̱i ara Yahaya. An u rawai a Aga̱ta̱ a Urudu, aku Yahaya lyuɓugu yi. 10 Yesu n u wuti a asuvu a mini mi, kute‑kute u wenei zuba u kukpa̱i, aku Kulu Keri ku cipa̱i ara ne yavu kaɗya. 11 Aku a panai kala̱ga̱tsu a zuba, ka danai, “Aɗa Maku ma va̱ ma n lai uciga, n avu ɗa ma pana kayanyan cika.”
12 Kute‑kute Kulu Keri ku tonoi n eyi ubana a kakamba, 13 asu u ɗa u rongoi aꞌayin a amangare, Kanangasi* Kanangasi; wata, “Shetan” kala ka dem ka Kala̱pa̱nsi. n ka kondusi yi. Nnama n mete n ɗa dem pini asu vi, shegai atsumate a zuba a bana ta̱ n a yanki yi aga̱nda̱.
Yesu gita̱i uꞌisa̱ atoni a kagita̱
(Matiyu 4:12-22; Luka 4:14-15; Luka 5:1-11)
14 An nala wurai, a ka̱na̱i Yahaya a ukai a kuwa ku aꞌali. Hiridu Antiba aya magono ma aza a Yahuda aꞌayin a ɗa a ka̱na̱i Yahaya a uka yi a kuwa ku aꞌali. Aya u zuwai a ka̱na̱ yi. Pini nala, Yesu tuwa̱i a Galili wa dansa Kadyanshi ka Shinga ka Kashila̱. 15 U danai, “Aꞌayin yi a shaɗangu ɗe, kpam tsugono tsu Kashila̱ tsu yan ɗe evu. Kpatalai i a̱sa̱ka̱ unyushi u ɗe, aku i wushuku n kadyanshi ka Kashila̱.”
16 Yesu n u wali a ikengi i Kushiva̱ ku Galili, aku u wenei aka̱ni a adan ama a re, Simo n Andurawu uza n uvangu, n a ka̱na̱si adan n ibilili. 17 Yesu tonuko le, “Tono numu, ma wenike ɗa̱ ta̱ tyoku ɗa ya tukuso ama.” 18 Kute‑kute a a̱sa̱ka̱i ibilili i le, a tono yi.
19 An u walai kenu, u wenei uza n u vangu; wata, Yakubu n Yahaya mmuku n Zabidi a kpatsu n a lapulusi ibilili i le. 20 Kute‑kute u isa̱ le, aku a a̱sa̱ka̱i tata u le n azamaninga, a tono yi.
Uza u ityoni i cingi
(Matiyu 7:28-29; Luka 4:31-37)
21 Yesu n atoni a ne a banai a ilyuci i Kafarnahum. Kain ka Ashibi, u uwai a kagata ka Kashila̱, aku u gita̱i uwenishike. 22 Ama a yan ta̱ majiyan, kpaci tyoku u uza u ucira u ɗa wa wenishike le, kpam tyoku u awenishiki a Mele ɗa wa̱ri wa.
23 Aꞌa̱ri pini asuvu a kagata ka Kashila̱ ka le ki, aku uza u ityoni i cingi u tuwa̱i wa sala̱sa n ucira, 24 “Ndya va ciga n a̱tsu, Yesu uza u Nazara? Tuwa̱ ɗa vu tuwa̱i vu wacinsa tsu? N reve ta̱ ko ya va̱ri, Uza u Uwulukpi u Kashila̱ u ɗa.”
25 Yesu ɓaranai ityoni i cingi yi, u danai, “Paɗa! Vu wuta̱ asuvu a ne.” 26 Ityoni i cingi yi i gba̱ɗa̱ yi n ucira, aku i wura̱ngi yi n ucira i wuta̱i asuvu a vuma vi. 27 Gba̱ ama a yan ta̱ majiyan, hal a ka̱na̱i uwecemgbenishe, “Ndya naha? Uwenishike u savu u ɗa? U ucira? Hal u tsu ɓarana ityoni i cingi kpam i pana̱ka yi!” 28 Kute‑kute kadyanshi ka ne ka tamburai gba̱ uyamba u Galili.
Yesu ta̱na̱sa̱i ama ushani
(Matiyu 8:14-17; Luka 4:38-41)
29 Yesu kaɓolo n Yakubu n Yahaya n atoni a ɗa a buwai, a a̱sa̱ka̱i kagata ka Kashila̱ ki a lazai karara she a kuwa ku an Simo n Andurawu. 30 Mma u uka u Simo wa̱ri nvain n usuɗugbi u ikyamba, an Yesu rawai, kute‑kute a laza a tonuko yi ukuna u ne. 31 U banai ara ne u ka̱na̱ yi kukere u ꞌya̱nga̱sa̱ yi, aku mɓa̱la̱ mi n a̱sa̱ka̱ yi. U gita̱ le upecishike ilikulya.
32 N kuvuli, an kaara ka rukpa̱i, ama a tukoi Yesu gba̱ aza a mɓa̱la̱ n aza a ityoni i cingi. 33 Gba̱ ama a ilyuci yi a ɓolomgbonoi a utsutsu u kuwa vi. 34 Yesu ta̱na̱sa̱i aza a mɓa̱la̱ icun kau‑kau ushani, kpam u lokoi ityoni i cingi ushani. U a̱sa̱ka̱ ityoni i cingi yi i dana ukuna wa, an a revei uza ɗa wa̱ri.
Yesu yain kuɓari a Galili
(Luka 4:42-44)
35 N kpasani, Yesu ꞌya̱nga̱i u a̱sa̱ka̱i kuwa ki u wuta̱i a ilyuci yi u banai asu u ɗa bawu ama aꞌa̱ri, u yain pini kavasu. 36 Simo n aza ɗa aꞌa̱ri n eyi a wuta̱ yi ubolo. 37 An a wene yi a tonuko yi, “Gba̱ ama ɗa pini a ka bolo vu.”
38 U wushuki, “A̱sa̱ka̱ tsu banai ilyuci ilyuci i roku iꞌya iꞌa̱ri evu evu, kotsu dem n yanka le kuɓari ki, kpaci ili iꞌya i zuwai n tuwa̱i iꞌya la vi.” 39 U tambai a Galili gba̱ n u yanki le kuɓari a agata a Kashila̱ a le n u wutukpusi ityoni i cingi.
Yesu ta̱na̱sa̱i makutu
(Matiyu 8:1-4; Luka 5:12-16)
40 Makutu ma roku ma tuwa̱i ara Yesu. U kuɗa̱ngi u folo yi, u danai, “Vu wushuku baci, va fuɗa ta̱ vu ta̱na̱sa̱ mu.” 41 U pana yi asuvayali, aku u ba̱ra̱kpa̱i kukere ku ne u sawa yi. U danai, “N wushuku ta̱. Ta̱na̱!” 42 Kute‑kute tsukutu tsi tsu a̱sa̱ka̱ yi, aku u ta̱na̱i.
43-44 Yesu rono yi atsuvu cika, “Kotsu vu tonuko uza wa, shegai wala ba vu wenike kaci ka vunu a asu u kaɗara̱kpi. Vu na̱ka̱ kune ku Musa danai a na̱ka̱ adama a ɗa vu ta̱na̱i, kpam kotsu a reve n u ɗa.” Aɗkp. 14:1-32. Aku u a̱sa̱ka̱ yi u lazai. 45 Shegai vuma vi u gita̱i uyan kadyanshi ki, hal u rawai asu u ɗa Yesu kpa̱ɗa̱i u uwa asuvu a ilyuci a kateshe. U ba wa rongo a asu u ɗa bawu uza wa̱ri, shegai ko n nala ama a ka wutusa̱ ta̱ a asu kau‑kau n a bansi ara ne.

1:2 Mal. 3:1.

1:3 Isha. 40:3.

*1:13 Kanangasi; wata, “Shetan” kala ka dem ka Kala̱pa̱nsi.

1:14 Hiridu Antiba aya magono ma aza a Yahuda aꞌayin a ɗa a ka̱na̱i Yahaya a uka yi a kuwa ku aꞌali. Aya u zuwai a ka̱na̱ yi.

1:43-44 Aɗkp. 14:1-32.