5
Yesuŋe gimbâŋân miti makyeŋgiep.
1 Akto Yesuŋe luâk âmbâle kâmot humo are yekmâ âmâ gimbâŋe siân âgâep. Âgâ tato âmâ âi luâklupŋe ginŋân gambiâ 2 den hin dâm makyeŋgiep, 3 “Biwiyeŋande yeŋaet nâŋgâmbiâ gembo nen luâk yânŋe manden hain nâŋgâmai amâ Anutuŋe are yeŋgât nâŋgâm himbimgât pat emelâk yeŋgiepgât aregât biwiyeŋe heroŋe agâk. 4 Akto bâleŋaet nâŋgâmbiâ biwiyeŋe bâlimbo indem manmai are Anutuŋe hâmbâi mem sândukŋân katyekbiap aregât kambiamyeŋe heroŋe akto manbei. 5 Luâk lumbeŋe manmai yâk yeŋgât nâŋgâre âlepŋe akmap. Yâkŋe hân hârokgât ambo akbai aregât biwiyeŋe hinŋe heroŋe agâk. 6 Akto bikŋande sotgât tugât umburuk akmâ âmâ tu sot aregâlâk nâŋgâmbiâ humo akmap dop hainâk âlepŋe aknegât nâŋgâmbiâ humo akmap yâk âmâ tepyeŋe pikto sândugewiap aregât biwiyeŋe hinŋe heroŋe agâk. 7 Akto luâk âmbâleŋe yeŋgumbiâ hâuŋe bo memai amâ akbiâ âlepŋe akmap amâ Anutuŋe hainâk âlepŋe akyeŋgiwiap aregât biwiyeŋe heroŋe agâk. 8 Akto biwiyeŋe Anutu gâlânâk kinmâ kau kau akto ikiŋe denŋe lokom biwi lâuwâ bo akmâ manmai are âmâ Anutu dewunyeŋande ekbai aregât biwiyeŋe heroŋe agâk. 9 Akto biwiyeŋande gala konok manne dâmai are Anutuŋe meyekmâ, “Nune nanne baratne.” dâmap aregât biwiyeŋe heroŋe agâk. 10 Akto Anutugât den lokom manbaen dâmbiâ gasalupyeŋande kuk akyeŋgimai aregât hanâk denŋe lokom manmai are yeŋgât Anutuŋe damun nenŋe akmap aregât biwiyeŋe heroŋe agâk. 11 Akto nâŋgât akmâ manmai are hâk hilâlâm yeŋgim den bâleŋe makyeŋgim hâkyeŋe tunmai. 12 Hain akyeŋgimbiâ âmâ ainâk hin nâŋgâwai, “Ulikŋân Anutugât propetelupŋe are siânbaŋe hanâk bâleŋe akyeŋgiyi dop hainâk hinŋe hainâk bâleŋe aknengimai aregât siân hâuŋe âlepŋe manmâ himbimân membaen.” dâmai aregât biwiyeŋe heroŋe agâk.
Kâtembe aregât dop.
13 Akto aregât den ginŋe makyeŋgire nâŋgâŋet. Nen âmâ kâtembe mem sot kakŋân katenŋe ukenŋe akmap aregât dopŋe hainâk akmâ yeâmâ luâk âmbâle hut yeŋân manmai. Akto kâtembe are ukenŋe. Gârâmâ bo damunŋe akbiâ âmâ pâlâmŋe akto âmâ gain gain lâuwâŋe ketugumbiâ ukenŋe lâuwâŋe akbiap? Are bo agakŋe. Arekŋe hin me hain agakŋe bo tatâp amâ yân kâim panmâ keinenŋande tâlimaen.
Kemdâ pagaleŋe aregât dop.
14 Akto ye luâk âmbâle hânŋe hânŋe manmai are yeŋgât ululunŋe mandâi. Kepia humo siâ gimbâŋe tek tekŋân tatmap are heambukbiapgât dop bo tatâp. 15 Akto kemdâ are gauŋmâ katmâ âmâ bo mem heambukmaen are tek tekŋân katenŋe om pagalembo emet ambolupŋande pagaleŋe yeŋgimbo tatmâ manmai. 16 Aregât kemdâ pagaleŋe omap dop hainâk yeŋe Anutugât den lokom agak memeyeŋe âlepŋeâk akmâ manbiâ luâk âmbâle yânŋande yekbiâ ârândâŋ akto Eweyeŋe himbimân manmap aregât kotŋe nâŋgâmbiâ humo akbiap.
Yesuŋe Mosegât akto propete yâk yeŋgât den bo komberâm giep.
17 Akto siâ makbe. Yeŋe âmâ nâŋgâ yâkgât hin dâmai me bo? “Moseŋe den kârikŋe kulemgoep are akto propete yâkŋe den kulemgoyi are komberâm aktâp.” Nâŋgât hain nâŋgâmai me? Nâŋe âmâ propete yeŋgât den are komberâm bo geân. Bo kârikŋe. Nâŋe are yeŋgât den lokore bunŋe agâkgât geân. 18 Nâ bundâk makyeŋgiwe. Hân himbim yembiandat dopŋânâk den kârikŋe yem âgâwiap. Ulikŋe siâ yem tik panbiapgât dopŋe bo. Are hârok bunŋe olowâk miawakmâ metewiap. 19 Aregât luâk siâŋe den kârikŋe konok pâŋe siâ are loŋgaim âmâ bikŋande hainâk akŋet dâm yâk yeŋgâlân arim hain dâm hâwât yekbiap yâkŋe âmâ himbimgât kâmolân dewatim luâk gegeŋe manbiap dâwaen. Hain gârâmâ luâk siâŋe den kârikŋe are lokom manmâ bikŋande hainâk akŋet dâm yâk yeŋgâlân arim hain dâm hâwât yekbiap yâkŋe âmâ himbimgât kâmolân dewatim âmâ luâk humo manbiap dâwaen. 20 Aregât makyeŋgire nâŋgâŋet. Yeŋe âmâ Anutugât den lokom manmâ Mosegât den kârikŋe makmâ kepikmai are akto Parisaioŋe wan me wan âlepŋe akmai are bo ewangim âmâ himbimgât kâmot bo akbai.
Kuk bo akbaen.
21 Bâgilupnenŋande den hin dâm kali, “Gâŋe luâk siâ bo komenâ mombiap. Dâ hain akbiat âmâ Anutuŋe denân katgekto dosa membiat.” hain dâm kali. 22 Hain gârâmâ nâŋe âmâ maktere nâŋgâŋet. Luâk me âmbâle siâŋe galaŋaet kuk nâŋgaŋbiap are Anutuŋe denân katbiap. Akto luâk siâŋe galaŋaet nâŋgâmbo gemap are humomolupyeŋande menduguyekmâ dâm makmâ hâreyeŋgiwai. Akto luâk me âmbâle siâŋe galaŋaet nâŋgâmbo gembo biwi bâle akmâ heŋgân nâŋgaŋmap are âmâ kâlâpgât pat akmâ dosa umatŋe membiap. 23 Aregât hin dâre nâŋgâŋet. Yeŋgâlân gâtŋe siâ me siâŋe Anutugât sumbe omberâm akmâ âmâ biwiŋe kepik akto hin nâŋgâwiap. Nâŋe galane umatŋe agaŋân aregât kuk akniŋdâp. 24 Hain dâm sumbe are hepundo tato galaŋaelân ariwiap. Arim den yetŋe are makmâ ârândâŋ ketugumbela bo akto ainâk purik katmâ arim sumbe are Anutugât pat ketugum onmenâ âlepŋe ombiap. 25 Akto gasagande meŋgekmâ kiapgâlân arim denân kat gekmâ dâm hâregiŋdo tembe lokolupŋande meŋgekmâ kala busiân katgekbâi aregât dâwân arim galage makmâ miawagaŋmenâ yetŋeak nâŋgâm gala agaŋgiwiandat. 26 Borâm hâre aŋgiwiandat akto âmâ kala busiân katgekbiâ tatmâ âmâ yân bo gewiat. Hâu hârok puligom kutigitbialân âlepŋe ain gewiat.
Gala siâgât âmbâle ekmâ bo egâliaŋbaen.
27 Akto siâ makbe. Moseŋe den kârikŋe kulemgoep are hin dâmbiâ nâŋgâmai. Yeŋgâlân gâtŋe siâŋe galaŋaet âmbenŋe ekmâ kakŋe kom bo membiap. Hain dâmai. 28 Aregât nâŋe âmâ hin dâre nâŋgâŋet. Yeŋgâlân gâtŋe siâŋe âmbâle siâ ekmâ memberâm nâŋgâm âmâ ikiŋe biwiŋande emelâk miep aregât dosa talaŋdâp. Aregât den memeŋe hin dâwe. 29 Gâ hememgât pat akbâtgât dewunge bungenŋe bâleŋe membom dâm nâŋgâm âmâ dewunge are ewum limbâpkowen. Hain akmâ dewunge bikŋe siâ are âlepŋe akto manmenâ ârândâŋ akbiap. 30 Akto hememgât pat akbâtgât hainâk bâtge bungenŋe bâleŋe akberâm akto âmâ hârem panben. Hain akmenâ bâtge bikŋe are âlepŋe akto manmenâ ârândâŋ akbiap.
Âmbenlupnenŋe hanâk hepun yekbaengât dop bo tatâp.
31 Bikŋande amâ hin dâmai, “Luâk siâŋe âmbenŋaet hâkâŋ akmâ hepunbe dâm aregât kulem esenŋe siâ mem âmbâi hepun hepungât kulemgom waŋmâ huŋgun aŋdo yân ariwiap.” hain dâmai. 32 Aregât nâŋe âmâ hin dâm makyeŋgiwe. Luâk siâŋe âmbenŋe kondarâ bo akbiap are yân hâkâŋ akmâ hepundo âmâ âmbâle arekŋe luâk siâ mendo âmâ luâk âmbâle lâuwâ lâuwâ dosa membiandat. Akto luâk aŋgâŋe âmbâle hepun hepunŋe mem âmâ yâkâ hainâk dosa membiap.” hain dâep.
33 Akto Yesuŋe den siâ hin dâm dewatiep, “Bâgi hakulupyeŋande hin dâm makyeŋgiyi, “Anutugât meteŋân hin me hain dâm makbai amâ hainâk akbei.” hain dâyi. 34 Dâ nâmâ hin makyeŋgire nâŋgâŋet. Hinŋe âmâ Anutugât meteŋân dâm bo makbei. Akto areâk bo. Himbimân âmâ Anutuŋe ain tatmap aregât himbimân bo horatmâ makbei. 35 Akto hângâlân horatmâ bo makbei. Amâ wangât? Hingât. Anutuŋe keiŋande tâlim tatmap aregât. Akto Yerusalemgât meteŋân bo makmâ horatbei. Amâ wangât? Hingât. Yerusalem amâ Anutu Humoyeŋe yâkgât kepia kautŋe aregât. 36 Aregât ire maktere nâŋgâŋet. Dumutyeŋe bândup are makbiâ heleŋ bo akbiap. Akto heleŋ are makbiâ bândup bo akbiap. Aregât kautyeŋân horatmâ bo makbei. 37 Akto siân me siân bo ewum makbai. Are bo agakŋe. Aregât denyeŋe are bunŋe akto âmâ are dâmbiâ bunŋe akbiap. Akto bo dâmbiâ bo hainâk akbiap. Aregât kakŋân makmâ dewatiwai amâ Hiaŋgi Amboŋande hâwâtyekto miawakbai.
38 Akto den siâ hin kulemgoyi are makbiâ nâŋgâmai, “Gasagande dewunge ewum hogombo bokto âmâ gâkâ hainâk dewunŋe ewum hogomenâ bokbiap. Akto gasagande dâtge kom bererek kombo âmâ gâkâ hainâk dâtŋe are kom bererek kowen.” hain dâyi. 39 Aregât âmâ hin dâre nâŋgâŋet. Luâk bâleŋe gala agaŋben. Ondopge biken hogombo âmâ ondopge bikŋe waŋben. 40 Akto luâk siâŋe gâ olop ewangiak ewangiak bâleŋe dâm kiapgâlân meŋgekmâ ari denân katgekmâ gâŋgât hâk pekege timoŋân oloŋmâ meŋgiŋdo âmâ kakŋân olowâk are hainâk mem waŋmenâ lâuwâ lâuwâ membiap. 41 Akto luâk siâŋe, “Nâŋgât wan me wan dewunŋe siâ siâ lokom kepia indâgen ari.” dâm makgiŋdo âmâ gâŋe kepia magep ain lokom tângom ewangim indâŋân ari katben. 42 Akto luâk siâŋe wan me wan siâ siâgât ulit giŋdo âmâ are waŋben. Akto wan me wan are yân yogan mem manbe dâm makgiŋdo âmâ âlepŋe nâŋgaŋben. Ye hârok hain akmâ manbei.
Gasa me gala are gala konok agaŋgiwaen.
43 Akto ye bikŋande den siâ hin dâmbiâ are nâŋgâmai, “Gâŋe galage âlepŋe biwi heroŋe agaŋben. Dâ gasage are âmâ gasa agaŋben.” Hain dâmai. 44 Dâ nâmâ aregât hin dâre nâŋgâŋet. Yeŋe gasalupyeŋe yekmâ âmâ gala akyeŋgiwai. Akto ye yeŋgum watyekmâ manmai yâk yeŋgât tânyeŋgum Anutu ulilaŋmâ heroŋe nâŋgâ yeŋgiwai. 45 Hain akmâ himbim Eweyeŋaet nanŋe baratŋe bunŋe akmâ manbai. Yâkŋe âmâ makto yanep pagaleŋande luâk âlepŋe me bâleŋe hârok pagaleyekmap. Akto tânâkgât makto luâk âlepŋe me bâleŋe hanâk hologoyeŋgimap. 46 Akto luâk siâŋe ye olop gala konok manne dâm aregât akyeŋgimai yâk konok yeŋe gala akyeŋgimbiâ âmâ Anutuŋe wan hâuŋe yeŋgiwiap? Luâk bikŋande gawamangât puli meyeŋgimaiŋe hain akmai aregât yeŋe luâk bikŋe gasa akyeŋgim are gala bo akyeŋgimbiâ âmâ aregât hâuŋe hâmbâi Anutuŋe ye yeŋgiwiap. 47 Akto galalupyeŋe yâk konok yekmâ gala katyekmai arekŋe ârândâŋ bo akmap. Luâk âmbâle Anutu bo nâŋgaŋmaiŋe hain akmai. Aregât yâkâ hainâk akbai aregât hâuŋe âlepŋe Anutuŋe bo yeŋgiwiap. 48 Aregât himbimân Eweyeŋande wan me wan akmâ mendo huragumap yekâ hainâk akmâ manbei.” dâep.