1 Meke sipu varigara la koa Sa sari soku tina tie pu vari zukuri na vari neti kalukaluti, si zama kenu la koari Nana disaepeli se Zisu, “Mi balau nia gamu sa isiti d tadi na Parese, sapu sa dia sinekesekei si gunia Rau.* Mt 16:6; Mk 8:15 2 Ura doduru sapu tava paere si kaqu tava vura beto, meke sari doduru ginugua tomedi si kaqu ta gilana pa tie.* Mk 4:22; Lk 8:17 3 Gua asa, ke saripu zama tome ni gamu pa hupohuporona, si kaqu ta avoso pa korapa kalalasa, gua sapu manamanasa ni gamu pa vasina tomena, si kaqu ta velavela vurae pa kobi tie.

4 Kasa Qua baere, maqu tozini gamu, mi lopu matagutu va sogo ni saripu va matea sa tini, ba beto asa, si lopu boka evaṉa hola la ia pule rini si keketoṉa. 5 Ba maqu va gilanani gamu si Asa pu kaqu matagutu nia gamu. Mi matagutu nia sa Tamasa, sapu pana beto va matea Sa sa tini, si ari Nana ṉiniraṉira, pude gona lani gamu pa Heli. Uve, mi matagutu nia si Asa.

6 Dotu sa laedi ri ka lima pitikole, si karurua seniti mo! Ba lopu hite keke arini si muliṉi ni sa Tamasa. 7 Ba sapu gamu, kamo tu koari na kalu pa batumia, ba ele gilana betoi tu Tamasa ninaedi. Ke mi lopu matagutu. Gamu si arilaemia hola ni sari soku ṉavulu pitikole!

8 Maqu tozi hinokara ni gamu, sapu asa pu tozi helahelae Nau pa kenudi rina tie, sapu asa si keke tie Taqarau, gua, si kaqu tozi helahelae gunia tugo sa Tuna na Tie si asa pa kenudi rina mateana te Tamasa. 9 Ba asa sapu oso Nau pa kenudi rina tie, si kaqu oso nia tugo sa Tuna na Tie si asa, pa kenudi rina mateana te Tamasa.

10 Asa sapu zama va kaleana la koasa Tuna na Tie, si kote taleosae koe Tamasa, ba asa sapu paraṉia sa Maqomaqo Hope, si namu lopu hite kaqu taleosae hokara.* Mt 12:32; Mk 3:29

11 Pana ta turaṉa la si gamu pa vinaripitui koari na sinaqoqi, pa kenudi ri na baṉara, ba be na qavuna, si mi lopu balabala mamata na neneke nia sapu na sa si kote zama nia gamu pude lavelave puleni gamu.* Mt 10:19-20; Mk 13:11; Lk 21:14-15 12 Ura sa Maqomaqo Hope tu si kote va gilanani gamu pa totoso asa, saripu gua kote zama ni gamu,” gua si Asa.

13 Meke keke tie pa korapana sa vinarigara si zama la koe Zisu, “Titisa, tozi nia sa tasiqu koreo pude varipaqaha ni koa gami kara sari na tinago pu luara veko poni gami sa tamamami,” gua si asa.

14 Meke olaṉa se Zisu, “Tio, esei va turu Au si Arau pude na tie vilavilasa babe na tie va hihia tinago pa varikorapa mia gamu kara?” gua si Asa. 15 Meke zama pule la koari doduru si Asa, “Mi kopu puleni gamu koari doduru inoko'okoro seadi, sina sa tinoa hinokara tana tie, si lopu koa koari soku likakalae pu tagoi sa,” gua se Zisu.

16 Meke tozi ni Sa sa parabolo hie: “Koa nana si keke tie tagotago, sapu sa nana inuma si vua valeana hola. 17 Meke balabala telena si asa, ‘Koi, loke vasina pude vekoi rau sari vua pa qua inuma. Na sa beka si kote tavetia rau,’ gua si asa. 18 Meke zama si asa, ‘Leana, guahe si kote tavetia rau. Kote huari rau sari na qua vetu vekovekoana ginani, meke kote tavete va nomai, pude vasina kote veko ni rau sari doduru ginani pa qua inuma, meke sari kaiqa qua likakalae pule. 19 Meke kote zama si arau telequ: Ego, soku hola sari na qua likakalae kamahire, padana pa soku vuaheni. Maqu koa valeana, maqu hena, na napo, na koa qetuqetu,’ gua si asa.

20 Ba zama ia Tamasa si asa, ‘Na tie duviduvili si goi! Pa boṉi tugo hie si kaqu ta vagi palae sa mua tinoa, meke esei si kote tagoi sari doduru mua likakalae?’ gua.”

21 Kote gua asa si ta evaṉa koasa tie pu hata va omuni sari na likakalae pa pepeso pude nana telena, gua, ba loke nana tinagotago pa Maṉauru.

22 Meke zama la koari Nana disaepeli se Zisu, “Gua asa ke tozini gamu Rau, pude mi lopu talotaṉa nia sa ginani pude toa nia, meke sa poko sapu ta hivae pa tinimia. 23 Ura sa tinoa si arilaena hola nia sa ginani, meke sa tini si arilaena hola nia sa poko. 24 Mi doṉo la koari na kurukuru tapuru, lopu lelete na qireqire si arini, meke loke dia vetu vekovekoana ginani tugo, ba poni mo Tamasa! Ba gamu si ari laemia hola ni sari na kurukuru tapuru! 25 Esei koa gamu boka hoda va gele ia sa nana tinoa* Hoda va gelea sa tinimu babe sa mua tinoa. pa tinalotaṉana sa. 26 Be lopu boka evaṉia goi sa tiṉitoṉa hitekena sapu gua asa, si vegua ke talotaṉa ni goi sari doduru pule?

27 Mamu doṉo la ia sa tinoqolo tadi na havoro. Lopu tavetavete na pitipiti si arini. Ba tozi hinokarani gamu Rau, sapu koari doduru poko tolavaedi te Solomone sa baṉara, ba loketoṉa poko tanisa si tolavaena kekeṉoṉo gugua keke rina havoro hire.* 1 Baṉ 10:4-7; 2 Koron 9:3-6 28 Sari na havoro si lopu hoke koa seunae meke ta oki la pa nika, ba hoke va pokopokoi mo Tamasa. Ba gamu si arilaemia hola ni sari na havoro, ke hinokara hola sapu kaqu va pokopoko gamu Sa. Kei, hiteke hola sa mia rinaṉeraṉe!

29 Ke mi lopu talotaṉa nia, sapu na sa si kaqu hena ia na napoa gamu. 30 Ura sari na tie huporo pa kasia popoa hie si hoke talotaṉa ni sari doduru hire, ba sa Tamamia pa Maṉauru si ele gilani Nana gua saripu ehaka ni gamu. 31 Ke mi lopu talotaṉa ni saripu gua hire, ba mi hata ia sa Binaṉara te Tamasa, meke kaqu ponini gamu Sa sari doduru pu gua hire.

32 Mi lopu matagutu, gamu na Qua puku tinoni hite. Ura qetuqetu nia sa Tamamia pa Maṉauru pude vatua koa gamu sa Nana Binaṉara. 33 Mi holuholu ni sari na mia tinagotago, mamu poni sari na poatadi koari na habahuala. Mi vagi sari na mia huneke Maṉauru, pu lopu boka popozu na rikata, pude kopu ni sari na mia tinagotago. Vasina lopu boka murimuri taloa si arini, meke loke tie si boka hikoi, meke loke kikiti boka ṉovali. 34 Ura vasina koa sari na mia tinagotago, si koa tugo vasina sari na bulomia.

35-36 Mi koa va namanama doduru totoso, gua rina nabulu pu va katui sari na dia zuke, meke va sagei sari na dia poko tavetavete, meke aqa nia sa dia baṉara pa nana pinule mae pa inevaṉa varihaba. Totoso pule mae sa meke kikia pa sasada, si hinoqa la tukele vala rini sa sasada koasa.* Mt 25:1-13; Mk 13:34-36 37 Kote gulea hola dia sari na nabulu sara pana mae dogori sa dia Baṉara, sapu korapa vaṉunu va namanamadi totoso kamo pule maei Sa! Tozi va hinokarani gamu Rau, sapu kote poko nia Sa sa poko nabulu, meke va haboti Sa sari kasa nabulu hire, meke va tana poni ginani sa. 38 Kote gulea hola dia si arini, be guana dogori sa dia palabatu va namanamadi, be guana korapa boṉi tu, babe hola korapa boṉi si pule mae ia Sa. 39 Ba mi tumae nia si hie: Be ele tumae va kenue nia sa tie tago vetu sa totoso sapu kote mae ia sa tie hikohiko, si kaqu vaṉunu aqa si asa, meke kote toketoke nia sa sa nana vetu, pude lopu mae kakele nuquru sa tie hikohiko.* Mt 24:43-44 40 Ke gamu ba kaqu koa va namanama doduru totoso, sina kaqu pule mae sa Tuna na Tie pa totoso sapu lopu hite rovea gamu,” gua se Zisu.

41 Meke nanasa se Pita, “Baṉara, koa gami na mua disaepeli si zama mae nia Goi sa parabolo hie? Ba koa gami doduru tie sia?” gua si asa.

42 Meke olaṉa se Zisu, “Esei sa nabulu ta ronuna meke tumatumaena? Asa tugo sapu kaqu va palabatua sa Baṉara, pude kopu nia sa Nana vetu, pude va hia poni ginani sari kaiqa Nana nabulu pa totoso garona. 43 Kote gulea hola nana sa nabulu sana, be korapa tavetavete valeana gua sana si asa, totoso pule mae dogoria sa nana Palabatu. 44 Maqu tozi va hinokarani gamu, sapu kote va turu va hinokaria sa nana Palabatu si asa pude kopu ni sari doduru nana tinagotago. 45 Ba be sa nabulu sana, si kote balabala sapu lopu kote turei pule mae sa nana Palabatu, gua. Ke podalae komiti sa sari na nabulu turaṉana, sari na barikaleqe na palabatu, meke podalae henahena na napo va viviri si asa. 46 Kote pule mae gana sa Palabatu tanisa nabulu sana, koasa rane, na totoso sapu lopu hite rovea, na gilania sa. Kaqu va kilasa va leleania sa Palabatu si asa, meke kote veko turaṉa nia Sa koari na tie va guguedi pa tinahuara koa holana.

47 Sa nabulu sapu gilania nana mo gua sapu hiva nia sa nana Palabatu koa sa, ba lopu va namanama meke evaṉia, si kaqu ta seke soku ṉavulu totoso. 48 Ba sa nabulu sapu lopu gilania sa sapu gua hiva nia sa nana Palabatu, meke evaṉa hobori mo sa gua sapu pada tava kilasa sisigiti ni sa, si kaqu visavisa mo sari na sineke. Ba asa sapu ta poni va soku koe Tamasa pude kopu ni, si kaqu soku tugo si ta hivae pule koa sa. Meke asa sapu ta garunu ni soku hola pule, si kaqu soku hola la tu si kote ta hivae koa sa.”

49 “Ele mae si Rau pude va mae ia sa nika pa pepeso, meke leana hola koa Rau si be ele tava katu si asa!* 2 Pit 3:7,10,11 50 Keke pinapitaiso* Sa pinapitaiso hie ginuana si sari na tinasuna na tinasisigiti te Zisu. si kaqu ta papitaiso nia Rau, meke asa si korapa talotaṉa nia Rau, osolae kaqu hola si asa.* Mk 10:38 51 Mi lopu balabala ia sapu na binule si paleke mae nia Rau pa popoa pepeso. Lopu na binule ba na vinaripaqahi tu. 52 Podalae kamahire, si ari ka lima pu koa pa keke tatamana, si kaqu vari kanai. Ari ka ṉeta si kaqu kanai sari karua, meke ari karua si kaqu kanai sari ka ṉeta. 53 Kote varipaqahi si arini, sari na tamadia si kote kanai sari na tudia koreo, meke sari tudia koreo kote kanai sari tamadia. Sari tinadia kote kanai sari tudia vineki, meke tudia vineki koari na tinadia. Sari tinadia kote kanai sari na dia roroto barikaleqe, meke sari na roroto barikaleqe si kote kanai sari na roadia barikaleqe,” gua si Asa.* Mka 7:6

54 Meke zama la koari na tie se Zisu, “Totoso dogoria gamu sa lei sapu sage mae pa kali lodu rimata, si lopu sana kote zama si gamu, ‘Ai, kote ruku sa popoa,’ gua; meke ruku tugo. 55 Meke totoso turu tia la gamu pa kali gasa rimata, meke va gilagila ia sa givusu sapu raza mae gua pa kali mataomia* Kali mataomia be tia la pa kali gasa rimata., si zama si gamu sapu kote maṉini sa popoa, gua; meke maṉini tugo si asa. 56 Tie sekesekei mia si gamu! Tumae tiro ia mo gamu sa dinoṉona sa popoa pepeso meke sa galegalearane, ba vegua ke lopu boka doṉo gilania tu gamu sa ginuana sa totoso hie?

57 Vegua ke lopu boka vizatia tu gamu telemia gua sapu toṉoto? 58 Be keke tie si hiva turaṉa la nigo pa vinaripitui, si mu va toṉoto pakia sa mua vinaritokei totoso lopu ele la pa vinaripitui si goi. Sina be kamoa goi sa vasina varipitui, si kote vala nigo sa koa sa tie varipitui, meke sa tie varipitui si kote vala nigo koasa tie kopu vetu varipusi, meke kote ta veko pa vetu varipusi si goi. 59 Ke tozi nigo Rau si guahe: Lopu kaqu vura si agoi osolae tabara betoi goi sari doduru vasi poata,” gua si Asa.