32
Va Mataguti rina Tie Asiria sari pa Zerusalema
(2 Baṉara 18:13-37, 19:14-19,35-37; Aisea 36:1-22, 37:8-38)
1 Mudidi ri doduru ginugua leadi hire saripu evaṉi Hezikaea sa baṉara koasa nana rinaṉeraṉe koe Zihova, si mae se Senakeribi, sa baṉara pa Asiria, meke rapatia si pa Ziuda. Vari likohae ni sa sari na vasileana ta gobadi pa Ziuda. Na hiva huara nuquri sa sari na goba. 2 Totoso dogoria Hezikaea sapu hiva rapatia Senakeribi sa vasileana Zerusalema, 3-4 si vivinei si asa koari nana koimata pa butubutu pude va noso i sari kolo pa sadana sa vasileana Zerusalema pude lopu poni kolo sari tie Asiria pana kamo la sarini pa Zerusalema. Kobi tinoni si turaṉi rina koimata meke la tukui sari na bukaha kolo meke na tototolo, pude kaqu loke kolo si kaqu boka vagi arini. 5 Tuvaka pule ia sa baṉara sa gobana sa popoa pude hukati sari na kana, meke kuri sa sari na vetu ululu panaulu koasa goba asa. Meke tavete pule ia sa si keke goba pa sadana sa goba asa. Meke va ṉiṉira pulea sa si keke kalina sa goba pa Zerusalema sapu tava siṉie pepeso. Tavete va soku hopere na lave tugo si asa. 6 Vekoi sa sari doduru tie koasa popoa pa kinopu tadi na koimata varipera, meke tozi ni sa pude varigara pa varivarigarana koasa sasada pa Zerusalema. Zama si asa koa rini, 7 “Mi koa va ṉiṉira na varane. Lopu matagutu nia sa baṉara pa Asiria ba be sa qeto minate sapu turaṉa mae nia sa. Ura sa ṉiniraṉira sapu koa pa nada kalina si hola nia sapu koa pa nana kalina. 8 Na ṉiniraṉira tana tie si tago ia sa, ba Zihova sa nada Tamasa koa turaṉa gita, pude tokani gita meke varipera poni gita.” Sari tie si tava ṉiṉira koari na zinama te Hezikaea.
9 Hola kaiqa rane, sipu korapa koa se Senakeribi meke sa nana qeto minate pa Lakisi, si va paleke zinama si asa la koe Hezikaea meke koari na tie pa Ziuda saripu koa turaṉia si asa pa Zerusalema:
10 “Arau, Senakeribi, baṉara pa Asiria, si nanasa gamu sapu nasa si kalavarae ia gamu na tie ke koa hola mia tu pa korapa Zerusalema totoso koa vari likohaeni gamu ri na qeto minate taqarau. 11 Totoso tozini gamu e Hezikaea sapu se Zihova sa mia Tamasa kote harupu gamu pa mami ṉiniraṉira, gua, si na koha gamu sa meke kote va ovia meke memeha va mate gamu sa. 12 Asa sa tie sapu huari sari na hope te Zihova koari na toqere meke tozini sari na tie pa Ziuda meke Zerusalema pude vahesi pa keke hope mo meke va uququ oto huda humaṉa lea koasa.
13 Lopu gilania tu gamu gua sapu ele evaṉi ari na tiatamaqu meke arau koari na tie pa votiki popoa? Vegua, harupi tugo rina tamasa tadi popoa arini sari na dia tie koasa baṉara pa Asiria? 14 Esei koari doduru tamasa tadi popoa hire sapu ele huari ari na tamaqu si ele boka harupu i sari nana tinoni koa rau? Ke vea meke kote boka harupu gamu sa mia tamasa koasa limaqu rau? 15 Ego, lopu va malumia se Hezikaea pude koha gamu ba be turaṉa va sea gamu. Mi lopu va hinokaria! Ura, loke tamasa pa ninae popoa si ele boka harupi sari dia tie koasa limana sa baṉara pa Asiria, babe pa lima dia ri tamana sa. Ke hinokara lopu kaqu boka harupu gamu sa mia tamasa si gamu pa limana sa!”
16 Meke sari na koimata pa vinaripera te Senakeribi si zama va kaleana hola latu koe Zihova sa Tamasa meke koe Hezikaea, sa Nana nabulu. 17 Sa leta sapu kuberia sa baṉara pa Asiria si zama va goregore ia se Zihova, sa Tamasa pa Izireli. Zama guahe si asa, “Sa tamasa tadi votiki popoa si lopu harupi sari na dia tie koasa qua ṉiniraṉira, meke sa tamasa te Hezikaea ba lopu kaqu boka harupi tugo sari nana tie koa rau.” 18 Kukili nia ari na koimata varipera te Senakeribi si gua asa pa zinama Hiburu pude va holoqoru i sari na tie pa Zerusalema saripu korapa koa pa batu gobana sa vasileana, pude va malohoro i, meke boka vagia rini sa popoa lavata. 19 Zama nia rini sa Tamasa pa Zerusalema, gua sapu zama guni ni tugo arini sari na tamasa tadi votiki tie, sari beku sapu na lima tie mo na taveti.
20 Sa Baṉara Hezikaea meke sa poropita Aisea, tuna koreo e Emosi, si varavara la koe Tamasa meke kabo hata tinokae koa Sa. 21 Meke garunu la nia e Zihova si keke mateana meke la va mate i sa sari na tie varipera na koimata na palabatu varipera koari na ipi tanisa baṉara pa Asiria. Ke kurekure sa baṉara pa Asiria meke kekere pule la pa nana popoa soti. Totoso la si asa koasa zelepade tanisa nana tamasa, si la sari kaiqa ri na tuna koreo meke seke va mate nia vedara.
22 Koasa ginugua asa si harupia e Zihova se Hezikaea meke sari na tie pa Zerusalema koasa ṉiniraṉira te Senakeribi, sa baṉara pa Asiria, meke koari kaiqa dia kana tugo. Va koai e Zihova sari na tie pa binule, turaṉae koari doduru popoa pa vari kalina. 23 Soku tie si mae pa Zerusalema, paleke vinariponi la koe Zihova meke sari na vinariponi arilaedi koe Hezikaea. Podalae pa totoso asa si va lavatia ri doduru popoa se Hezikaea.
Sa Minoho meke sa Vinahesi Pule te Hezikaea
(2 Baṉara 20:1-3,12-19; Aisea 38:1-3, 39:1-8)
24 Koari na totoso tugo arini si moho se Hezikaea meke tata mate. Varavara la si asa koe Zihova meke olaṉia Sa meke ponia sa si keke vina gilagila variva magasa, sapu kote magogoso si asa, gua. 25 Ba vahesi pule nia sa baṉara Hezikaea meke lopu va dogoro nia sa koa rina tie sapu ta tokae si asa koe Zihova, ke sa tinaṉaziri te Zihova si raza koasa meke koari na tie pa Zerusalema meke Ziuda. 26 Meke helahelae se Hezikaea sapu ele sea si asa koasa vinahesi pule, meke gua tugo sari na tie pa Ziuda meke Zerusalema, ke lopu va kilasi e Zihova sari na tie koari na rane sapu toa nana se Hezikaea.
Sari na Tinagotago meke na Tinolava te Hezikaea
27 Tagotago hola se Hezikaea sa baṉara, ke va lavatia ri doduru tie si asa. Kaiqa vetu si taveti sa pude vekoi sari nana qolo, siliva, patu arilaedi, oto huda humaṉa lea, lave, meke kaiqa likakalae arilaedi pule. 28 Meke kaiqa vetu si pude kopu ni sari na huiti, vaeni, meke na oela olive, na vetu na bara tana sipi na bulumakao. 29 Kuri vasileana tugo si asa sina tago va soku bulumakao, sipi, meke kaiqa tinago pule, sina va tagotago ia sa Tamasa si asa. 30 Hezikaea si tukuna sa vasina totolo vura gua sa kolo pa Qihoni meke va ene kaurae ia pa goba meke va nuquru la nia pa korapa popoa Zerusalema. Koba gorevura sari doduru nana tinavete e Hezikaea, 31 meke kamo latu sapu totoso mae sari palabatu pa Babiloni pude nanasa nia sa ginugua vari va magasana pu ta evaṉa pa Ziuda, si va malumia Tamasa se Hezikaea pude lulia nana hiniva soti meke podekia Sa pude vata dogoro nia sapu na sa si koa pa bulona.
Sa Vinabetona sa Binaṉara te Hezikaea
(2 Baṉara 20:20-21)
32 Doduru tinavete pule sapu evaṉi Hezikaea meke sa nana vina lavatana e Zihova si ta kubere gore beto pa Dinogodogorae te Aisea sa Poropita sa tuna Emosi meke pa Buka Tinozi tadi na Baṉara pa Ziuda meke Izireli. 33 Mate se Hezikaea meke ta pomunae pa kali sage koasa popomunuana baṉara. Doduru tiena sa popoa Ziuda meke Zerusalema si va lavatia si asa koasa nana minate. Sa tuna koreo sapu se Manase, si hobena si asa koasa binaṉara.