୬
ନାଜରିତ୍ନି ଲକୁ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ମାନି କିୱାତାର୍
(ମାତିଉ ୧୩:୫୩-୫୮; ଲୁକ ୪:୧୬-୩୦)
୧ ହେ ବାହାତାଂ ଜିସୁ ଇମେତାକେ ଗାଜା ଆଜ଼ି ମାଚାନ୍ ଜାର୍ ଗାଡ଼୍ଦ ୱାତାନ୍ ଆରେ ତା ଚେଲାହିର୍ ତା ପାଚେ ପାଚେ ୱାତାର୍ । ୨ ଜମ୍ନିବାର୍, ହେୱାନ୍ କୁଟୁମ୍ ଇଞ୍ଜ ହିକାଇ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍ । ଆରେ, ବେସି ଲକୁ ହେୱାନ୍ କାତା ୱେନ୍ଞ୍ଜି କାବା ଆଜ଼ି ଇଚାର୍, “ଇୱାନ୍ ଇ ସବୁ ଇମେତାଂ ପୁଚାନ୍ନା ?” ପାଚେ, ଇୱାନ୍ ଇମ୍ଣି ବୁଦିହିୟା ଆତାତ୍ନ୍ନା ? “ଆରେ ଇମ୍ଣି ସାକ୍ତିନି କାମାୟ୍ ଇୱାନ୍ତି ତା କେଇ କାଜିଂ କାମାୟ୍ ଆନାତା, ଇ ସବୁ ଇନାକା ?” ୩ ଇୱାନ୍ ଜେ ହେ ବାଡାୟ୍ ଆକାୟ୍ । ଇୱାନ୍ ହେ ମରିୟମ୍ ମେହି, ଆରି ଜାକୁବ୍, ଜସି, ଜିହୁଦା ଆରେ ସିମନ୍ ଟଣ୍ଡେନ୍ ଆକାୟ୍ ପାଚେ, “ଇୱାର୍ ତଣ୍ଦେହିକ୍ ଇବେ ମା ଲାହାଙ୍ଗ୍ ରଚେ ହିଲ୍ୱିତିକ୍” ଆରେ ଇଦାଂ ଇଞ୍ଜି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ପାର୍ତି କିୱାତାର୍ ।
୪ ✡ ୬:୪ ଜହନ୍ ୪:୪୪.ହେବେତାଂ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ବିନେନିକାର୍ ରୱାନ୍ ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍ କିନାକାନିଂ ଗୱାରି କିତାର୍, ମାତର୍ ହେ ନିଜେ ଗାଡ଼୍ନି ମାନାୟାର୍, ହେ ଲକ୍ବାକ୍ ଆରି ନିଜେ ଇଞ୍ଜ୍ନି ଲକ୍ବାକ୍ ପିସ୍ତି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଗୱାରି କିଉର୍ ।”
୫ ପାଚେ, ଅଲପ୍ କେତେକ୍ ରଗିୟାରିଂ ଜପି କେଇ ଇଡ଼୍ଜି ହେୱାରିଂ ଉଜ୍ କିନାକା ପିସ୍ତି ଅଲ୍ଗା ଇମ୍ଣି ସାକ୍ତିତାଂ କାମାୟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଆଡ଼୍ୱା ତାନ୍ନ୍ଦେ । ୬ ଆରେ, ହେୱାର୍ତି ପାର୍ତି କିୱାକା କାଜିଂ କାବା ଆତାର୍ ।
ଜିସୁ ବାରଜାଣ୍ ଚେଲାରିଂ ପକ୍ତାନ୍
(ମାତିଉ ୧୦:୫-୧୫; ଲୁକ ୯:୧-୬)
୭ ପାଚେ ହେୱାନ୍ ବାରଜାଣ୍ ଲାଗେ କୁକ୍ଚି ହେୱାରିଂ ରିୟାର୍ ରିୟାରିଂ କିଜ଼ି ପକ୍ତେତେଂ ଆରାମ୍ କିତାନ୍ ଆରି ପୁଦାଂ ଡୁୟାଆତି ମାନାୟ୍ତିଂ ପିହିକିଦେଂ ଇଞ୍ଜି ହେୱାରିଂ ଆଦିକାର୍ ହିତାନ୍; ୮ ଆରେ, “ଏପେଙ୍ଗ୍ ହାନିହିଂ ମାତର୍ ଜେ ବାଡ୍ଗା ପିସ୍ତି ରୁଟି କି ଡରି ମଣାତ ଡାବୁଙ୍ଗ୍ ଆମାଟ୍ ଇଞ୍ଜି ହେୱାରିଂ ବଲ୍ ହିତାନ୍; ୯ ମାତର୍ ହେୱାରିଂ କାଲ୍ଦ ପାଣ୍ଡାୟ୍ଙ୍ଗ୍ ତୁଜ଼ାଟ୍ ଇଚାନ୍, ରିଣ୍ଡାଂ ଆଙ୍ଗିଙ୍ଗ୍ ଆର୍ପେଦେଂ ମୁନା କିତାନ୍ ।” ୧୦ ଆରେ, ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇମ୍ଣି ଇଞ୍ଜ ହଣ୍ଗାନାଦେର୍, ହେ ବାହାତାଂ ପକ୍ତିୱି ପାତେକ୍ ହେବେ ମାନାଟ୍ । ୧୧ ✡ ୬:୧୧ ପକ୍ୟାତାକା ୧୩:୫୧.✡ ୬:୧୧ ଲୁକ ୧୦:୪-୧୧.ମାତର୍ ଇମ୍ଣି ନାସ୍ନି ମାନାୟ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ମାନ୍କିଦୁର୍, ଆରେ ମି ବେରଣ୍ ୱେନ୍ଞ୍ଜୁର୍, ହେ ବାହାତାଂ ହାନି ୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍ ହେୱାର୍ ତାକେ ସାକି ହିଦେଂ ମି କାଲ୍ ପାନାନି ଦୁଡ଼ି ଡ଼ାତାଟ୍ ।
୧୨ ହେବେ ହେୱାର୍ ବାର୍ତ ହାଲ୍ଜି ମାନ୍ବାଦ୍ଲାୟ୍ କିନାକା ଜେ ମାନାତ୍, ଇଦାଂ ସୁଣାୟ୍ କିତାର୍, ୧୩ ✡ ୬:୧୩ ଜାକ୍ବ ୫:୧୪.ଆରେ ଆଦେକ୍ ପୁଦାଂ ପିହିକିତାର୍ ଆରେ ବେସି ହେନି ରଗି ଲଗାଙ୍ଗ୍ ଚିକାଣ୍ କାଜିଂ ଉଜ୍ କିତାର୍ ।”
ବାପ୍ତିସିମ୍ ହିନି ଜହନ୍ତି ହାକି
(ମାତିଉ ୧୪:୧-୧୨; ଲୁକ ୯:୭-୯)
୧୪ ଜିସୁ ତର୍ ୱିଣ୍ତିଲେ ହେରଦ୍ ରାଜା* ୬:୧୪ ରାଜା ହେରଦ୍; ହେରଦ୍ ଆଣ୍ଟିପସ୍, ଗାଲିଲିନି ସାସନ୍ କାର୍ୟା । । ହେୱାନ୍ ବିସ୍ରେ ୱେଚାନ୍, ଆରେ ଲକୁ ଇଞ୍ଜି ମାଚାର୍, “ବାପ୍ତିସିମ୍ ଜହନ୍ ହାତି ତାକେଣ୍ଡାଂ ନିଙ୍ଗ୍ତାନ୍ନା ! ହେ ଇ ୱିଜ଼ୁ ସାକ୍ତି ହେୱାନ୍ ତାକେ କାମାୟ୍ କିନାତା ।”
୧୫ ମାତର୍ ବିନେନିକାର୍ ଇଞ୍ଜି ମାଚାର୍, “ଆଗେଦିନି ରୱାନ୍ ଏଲିୟ,” ପାଚେ ଆରେ ଇନେ ଇନେର୍ ଇଞ୍ଜି ମାଚାର୍, “ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍କିନାକାନ୍ ତାଙ୍ଗ୍ ଇନାକାନ୍ ଲାକେପା ଇୱାନ୍ ରକାନ୍ ବେରଣ୍ ବାକ୍ଣାୟ୍ କିନାକାନ୍ ।”
୧୬ ମାତର୍ ହେରଦ୍ ଇଦାଂ ୱେନ୍ଞ୍ଜି ଇଚାନ୍, “ଇମ୍ଣି ଜହନ୍ତିଂ ଆପେଂ କାପ୍ଡ଼ା ରାସ୍ତାପ୍ନା, ହେୱାନ୍ ନିଙ୍ଗ୍ତାନ୍ନା ।” ୧୭ ଲାଗିଂ ହେରଦ୍ ତା ଟଣ୍ଡାହି ପିଲିପ୍ ୱାଣିଙ୍ଗ୍ ହେରଦିଆଙ୍ଗ୍ ବିବା କିତିଲେ ହେଦାଂ କାଜିଂ ନିଜେ ମାନାୟ୍ ପକ୍ଚି ଜହନ୍ତିଂ ଆସ୍ତି ଆରେ ଗାଚ୍ଚି ଜେଲ୍ ଇଞ୍ଜ ତୁଇଜ଼ି ମାଚାର୍ । ୧୮ ହେଦାଂ କାଜିଂ ଜହନ୍ ହେରଦ୍ତିଂ ଇଞ୍ଜି ମାଚାନ୍, “ନି ଟଣ୍ଡେନ୍ ୱାଣିଙ୍ଗ୍ ଡକ୍ରି କିନାକା ନି ବିଦି ହିଲୁତ୍ !”
୧୯ ହେବେତାଂ ହେରଦିୟା ଆକାର୍ ଆଜ଼ି ଜହନ୍ତିଂ ଅସ୍ତେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜି ମାନ୍ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍, ମାତର୍ ଆଡ୍ୱାଦାଂ ମାଚାନ୍; ୨୦ ଇନାକିଦେଂକି ହେରଦ୍ ଜହନ୍ତିଂ ରୱାନ୍ ଦାର୍ମି ନିକାନ୍ ଆରି ପୁଇପୁୟା ପୁଞ୍ଜି ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ମାଚାନ୍, ଆରେ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ରାକ୍ୟା କିଦେଙ୍ଗ୍ ସେସ୍ଟା କିଜ଼ି ମାଚାନ୍, ଆରେ ହେ କାତା ୱେନ୍ଞ୍ଜି ବେସି ରିସା ଆତିସ୍ପା ୱାରିତାଂ ହେଦାଂ ୱେନ୍ଞ୍ଜି ମାଚାନ୍ ।
୨୧ ପାଚେ ହେରଦିୟାତି ପାଗ୍ ଦିନ୍ ଏକା ୱାତାତ୍ । ହେରଦ୍ତି ଜଲମ୍ ଦିନ୍ ନାଜିଂ ପାଟ୍ ମତ୍ରି, ମୁଡ଼୍ମେଲ୍ୟା ଆରି ଗାଲିଲିନି ମୁଣିକାର୍ କାଜିଂ ମିକାଲିଂ ବଜି ଜାଲ୍ଦି କିତାନ୍ । ୨୨ ଆରେ, ହେରଦିୟା† ୬:୨୨ ହରଦିଆତି ଗାଡ଼୍ହି; କେତେକ୍ ପତିତ ତା ଗାଡ଼୍ହି ହେରଦିୟା । ତା ଗାଡ଼୍ହି ବିତ୍ରେ ୱାଜ଼ି ଏନ୍ନ୍ଦିପା, ହେରଦ୍ ଆରି ହେୱାନ୍ ହୁକେ ବଜିତ କୁଚ୍ଚି ଲଗାଙ୍ଗ୍ ଗୱାରି କିତାତ୍ । ହେବେ ହେରଦ୍ ରାଜା ଗାଡ଼୍ଚେଂ ଇଚାନ୍, “ଇନାକା ମାନ୍ କିନାୟା, ଏନ୍ତା, ଆନ୍ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ହେଦାଂ ହିଦ୍ନାଂ ।” ୨୩ ଆରେ, ହେୱାନ୍ ତା ତାକେ ପାର୍ମାଣ୍ କିତାନ୍, “ଏନ୍ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇନାକା ଏନ୍ତାନାୟ୍, ହେଦାଂ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ରାଜିନି ବାଗେ ପାତେକ୍ ଏନ୍ତିତିସ୍ ପା ଆନ୍ ହିଦିନାଂ !”
୨୪ ତା ପାଚେ ହେଦେଲ୍ ହସି ହାଲ୍ଜି ତା ତେହିଙ୍ଗ୍ ୱେନ୍ବାତାତ୍, “ଆନ୍ ଇନାକା ଏନ୍ନାଙ୍ଗ୍ ? ହେଦେଲ୍ ଇଚାତ୍, ବାପ୍ତିସିମ୍ ଜହନ୍ନ୍ତି କାପ୍ଡ଼ା” ଏନା ।
୨୫ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେଦେଲ୍ ରାଜା ଲାଗେ ୱାଜ଼ି ଇଦାଂ ଇଞ୍ଜି ଏନ୍ତାତ୍, ତା ପାଚେ ତେହି ଇଚାତ୍ ଜେ, “ଏନ୍ ବାପ୍ତିସିମ୍ ହିନି ଜହନ୍ତି କାପ୍ଡ଼ା ର ତାଡ଼ିୟାତ ହେ ଦାପ୍ରେ ହିଦା !”
୨୬ ଇବେ ରାଜା ଦୁକ୍ ଆତିସ୍ ପା ଜାର୍ ପାର୍ମାଣ୍ ଆରି ବଜିତ କୁଚ୍ଚି ମାନାୟାର୍ ତାକେ ଆକାୟ୍ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ମାନ୍ କିୱାତାନ୍ । ୨୭ ଲାଗିଂ ରାଜା ହେ ଦାପ୍ରେ ର ଜାମାନ୍ତିଂ ପକ୍ଚି ହେୱାନ୍ତି କାପ୍ଡ଼ା ତାସି ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜି ବଲ୍ ହିତାନ୍ । ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ ହାଲ୍ଜି ଜେଲ୍ତାଂ ଜହନ୍ତି କାପ୍ଡ଼ା ରାସ୍ଦି ତାହିୱାତାନ୍, ୨୮ ଆରେ ହେଦାଂ ର ତାଡ଼ିୟାତ ତାକେ ତାସି ଗାଡ଼୍ଚେଂ ହିତାନ୍, ଆରେ ଗାଡ଼୍ଚେ ହେଦାଂ ଅଜ଼ି ତା ତେହିଙ୍ଗ୍ ହିତାତ୍ । ୨୯ ଜହନ୍ ଚେଲାହିର୍ ହେବେନି କାବୁର୍ ୱେନ୍ଞ୍ଜି ୱାତାର୍ ଆରି ହେୱାନ୍ ମାଡ଼ା ଅଜ଼ି ଦୁଗେର୍ତ ଇଟ୍ତାର୍ ।
ଜିସୁ ପାଞ୍ଚ୍ ହାଜାର୍ ମାନାୟାରିଂ ଚିଚ୍ପାନାକା
(ମାତିଉ ୧୪:୧୩-୨୧; ଲୁକ ୯:୧୦-୧୭; ଜହନ୍ ୬:୧-୧୪)
୩୦ ପାଚେ ପକ୍ୟାତାକାର୍ ଜିସୁ ତାକେ ରୁଣ୍ଡା ଆତାର୍, ଆରି ହେୱାର୍ ଇନା ଇନାକା କିଜ଼ି ମାଚାର୍ ଆରେ ଇନା ଇନାକା ହିକିୟା ହିଜ଼ି ମାଚାନ୍, ହେ ୱିଜ଼ୁ ହେୱାନିଂ ୱେଚ୍ପାତାର୍ । ୩୧ ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଜାଡୁ ଆସେଙ୍ଗ୍ ର ଚିମ୍ରା ବାହାତ ଜମ୍ନାସ୍ । ଇନାକିଦେଂକି ହେନି ମାନାୟ୍ ହାନାକା ୱାନାକା ଆଜ଼ି ମାନି କାଜିଂ ହେୱାର୍ ଚିଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ପା ପାବ୍ ଆୱାଦାଂ ମାଚାର୍ ।” ୩୨ ତା ପାଚେ ହେୱାର୍ ବିନେ ଆଜ଼ି ର ଡଙ୍ଗାତ ଚିମ୍ରା ବାହାତାକେ ହସି ହାଚାର୍ ।
୩୩ ମାତର୍ ହେନି ହେୱାରିଂ ହସି ହାନାକା ହୁଡ଼୍ତାର୍ ଆରି ଚିିନ୍ କିତାର୍, ଆରେ ମାନାୟାର୍ ୱିଜ଼ାକାର୍ ଗାଡ଼୍ଦାଂ ତାଙ୍ଗ୍ଜି ହାଲ୍ଜି ହେବେ ରଚେ ହଞ୍ଚି ହାଲ୍ଜି ହେୱାର୍ ଆଗେ ଏକାତାର୍ । ୩୪ ହେୱାନ୍ ଡଙ୍ଗାତାଂ ହସି ବେସି ହେନି ମାନାୟାରିଂ ହୁଡ଼୍ଜି ହେୱାର୍ କାଜିଂ କାର୍ମାତିଂ ତାଙ୍ଗ୍ ମାନ୍ତ ରାସ୍ ଇଚାନ୍, ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାର୍ ଗଡ଼ିୟା ହିଲ୍ୱି ମେଣ୍ଡାଂ ଲାକେ ମାଚାର୍, ପାଚେ, ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଆଦିକ୍ ବିସ୍ରେ ହିକାଇ ହିଦେଂ ଲାଗାତାନ୍ । ୩୫ ୱେଡ଼ା ଆଦିକ୍ ଆତିଲେ ତା ଚେଲାର୍ ତା କଚଣ୍ତ ୱାଜ଼ି ଇଚାର୍, ଇ ବାହାତ ଚିମ୍ରା, ଆରେ “ବେସି ୱେଡ଼ା ଆତାତେ । ୩୬ ମାନାୟାର୍ ଇନେସ୍ ଚାରିବେଣ୍ତି ନାସ୍କୁ ନିକାର୍ ଆରେ ନାଟ ହାଲ୍ଜି ଜାର୍ ଜାର୍ କାଜିଂ ତିନ୍ଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜି ଇନାକା କଡ଼୍ନାର୍, ଇଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାରିଂ ପକା ।”
୩୭ ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଉତର୍ ହିତାନ୍, “ଏପେଙ୍ଗ୍ ହେୱାରିଂ ଚିଚ୍ପାଟ୍ । ହେୱାର୍ ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍, ଆସେଙ୍ଗ୍ ଇନାକା ସହେ ଟାକାନି‡ ୬:୩୭ ରୁପା ଟାକାଂ; ର ରୁପା ଟାକାଂ ରୱାନ୍ ଦେସି ନାଟାକାନ୍ ତିନ୍ଦିନ୍ତିନି କୁଲି ମାଚାତ୍ । ରୁଟିଂ କଡ଼୍ଜି ଇୱାରିଂ ହିନାସ୍ ?”
୩୮ “ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, ମି ତାକେ ଏଚେଗଟା ରୁଟିଂ ମାନିକ୍ ? ହାଲ୍ଜି ହୁଡ଼ାଟ୍ ।” ହେୱାର୍ ବୁଜା ଆଜ଼ି ୱାଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍, “ପାଞ୍ଚ୍ ଗଟା, ଆରେ ରିଣ୍ଡାଂ ମିନ୍କୁ ।”
୩୯ ଜିସୁ ବଲ୍ ହିତାନ୍, ମାନାୟାରିଂ ବାଟାତ କୱାଣ୍ କାଚ୍ରା ଜପି କୁଦା କୁଦା କିଜ଼ି କୁଚ୍ଚି କିୟାଟ୍ । ୪୦ ହେବେ ହେୱାର୍ ସଏ ସଏ ଜାଣ୍ ଆରେ ପଚାସ୍ ପଚାସ୍ ଜାଣ୍ ଆଜ଼ି କୁଦା କୁଦା ଆଜ଼ି କୁଚ୍ଚାର୍ । ୪୧ ପାଚେ ଜିସୁ ହେ ପାଞ୍ଚ୍ଗଟା ରୁଟିଂ ଆରେ ରିଣ୍ଡାଂ ମିନ୍କୁ ଆସ୍ତି ସାର୍ଗେତ ହୁଡ଼୍ଜି ଆସିର୍ବାଦ୍ କିଜ଼ି ଇଚାନ୍ ଆରି ରୁଟିଂ ଡ୍ରିପ୍କିସ୍ ମାନାୟାରିଂ ପାସ୍ପେଦେଂ ଚେଲାରିଂ ହିତାନ୍ । ପାଚେ, ହେ ଲାକେ ରିଣ୍ଡାଂ ମିନ୍କୁ ହେୱାରିଂ ବାଟା କିଜ଼ି ହିତାର୍ । ୪୨ ହେବେଣ୍ଡାଂ ୱିଜ଼ାକାର୍ ତିନ୍ଞ୍ଜି ପଟ ପାନ୍ଚାର୍, ୪୩ ଆରେ ହେୱେର୍ ଡ୍ରିଙ୍ଗ୍ତି ରୁଟିଂ ପେସ୍ଜିପା ବାର ଟପା ବାର୍ତି କିତାର୍ ଆରି ମିନ୍କୁପା ଏଲେଙ୍ଗ୍ନେ ପେସ୍କାତାର୍ । ୪୪ ରୁଟି ତିନି ମାନାୟ୍ ପାଞ୍ଚ୍ ହାଜାର୍ ଆଣ୍ଡ୍ରାହିମ୍ଣାଂ ମାଚାର୍ ।
ଜିସୁ ଏଜ଼ୁଂ ଜପି ତାଂତାନ୍
(ମାତିଉ ୧୪:୨୨-୩୩; ଜହନ୍ ୬:୧୫-୨୧)
୪୫ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାନ୍ ତା ଚେଲାରିଂ ଡଙ୍ଗାତ ଦୁମ୍ଜି ବେତ୍ସାଇଦା ନିପ ଆନ୍ଟି ପାଡ଼୍କା ଆଗେ ହାନ୍ଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, ଆରେ ହେୱାନ୍ ଇବେଣ୍ଡାଂ ମାନାୟାରିଂ ୱିଜ଼ାରିଂ ହେଲ ହିତାନ୍ । ୪୬ ଜିସୁ ହେୱାର୍ ତାକେଣ୍ଡାଂ ହେଲ ଅତି ପାଚେ ଜିସୁ ପାର୍ତାନା କିନି କାଜିଂ ମାଡ଼ିଜପି ହାଚାନ୍ । ୪୭ ମ୍ଡିକାହାରେସ୍ ଆତିଲେ ଡଙ୍ଗା ହାମ୍ଦୁର୍ ମାଦି ମାଚାତ୍ ଆରେ ହେୱାନ୍ ମେଦ୍ନିତ ରକାନ୍ ମାଚାନ୍ । ୪୮ ଲଡ଼ି ଦୁକା କାଜିଂ ହେୱାରିଂ ଡଙ୍ଗା ଗାଟି କିଦେଙ୍ଗ୍ କସ୍ଟ ପାୟା ଆନାକା ହୁଡ଼୍ଜି ହେୱାନ୍ ପୁରା ନାଣା କୁଜ଼ୁ କେପା ୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍ ହାମ୍ଦୁର୍ ଜପି ତାଙ୍ଗ୍ଜି ଚେଲାର୍ ତାକେ ୱାତାନ୍, ଆରେ ହେୱାର୍ କଚଣ୍ତାଂ ଆଗେ ତାଂଦେଙ୍ଗ୍ ପା ସାସ୍ ମାଚାନ୍ । ୪୯ ମାତର୍ ହେୱାର୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ହାମ୍ଦୁର୍ ଜପି ତାଂନାକା ହୁଡ଼୍ଜି “ପୁଦା ଇଞ୍ଜି !” କିକିରାଡିଂ କିତାର୍ । ୫୦ ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାର୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ହୁଡ଼୍ଜି ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ମାଚାର୍ । ମାତର୍ ଜିସୁ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାରିଂ ବେରଣ୍ କିଜ଼ି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, ପାଡ୍ରା ଆମାଟ୍ “ସାସ୍ ଆଡୁ ଇୱାଙ୍ଗ୍ ତ ଆନ୍ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆମାଟ୍ !”
୫୧ ଆରେ, ହେୱାନ୍ ହେୱାର୍ ଲାଗାଂ ହାଲ୍ଜି ଡଙ୍ଗାତ ଦୁମ୍ତାନ୍, ଆରେ ଦୁକା ତିର୍ ଆତାତ୍ । ହେବେ ହେୱାର୍ ମାନ୍ତ ମାନ୍ତ କାବା ଆଜ଼ି ହାଚାର୍ । ୫୨ ହେୱାର୍ ପାଞ୍ଚ୍ ହାଜାର୍ ମାନାୟାରିଂ ରୁଟି ଚିଚ୍ପିନି ବିସ୍ରେ ଅରତ୍ ପୁନ୍ୱାଦାଂ ହିକାୱାଦାଙ୍ଗ୍ ମାଚାର୍ ଇନାକିଦେଂକି ରୁଟି ନି ଗଟ୍ଣା ୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍ ହେୱାର୍ତି ବୁଦି ଆର୍ୱାଦାଂ ମାଚାତ୍, ଲାଗିଂ ହେୱାରିଂ ମାନ୍ ଆଟ୍ୱା ଆଜ଼ି ମାଚାତ୍ ।
ଗିନେସର୍ ତାକେ ଜିସୁ ରଗି ଲଗାଂ ଉଜ୍ କିତାନ୍
(ମାତିଉ ୧୪:୩୪-୩୬)
୫୩ ହେୱାର୍ ନାସି ଗିନ୍ନେସରତ୍ ନିପ ଏକିସ୍ ଗୁଟିତ ଡଙ୍ଗା ଗାଚ୍ଚାର୍ । ୫୪ ଆରେ, ହେୱାର୍ ଡଙ୍ଗାତାଙ୍ଗ୍ ଜୁତିଲେ, ମାନାୟାର୍ ହେ ଦାପ୍ରେ ତାଙ୍ଗ୍ ଚିନ୍ କିତାର୍, ୫୫ ହେ ୱିଜ଼ୁ ରାଜି ନିକାର୍ ଚାରିବେଣ୍ତାଂ ହନ୍ଚି ହାଚାର୍, ଆରେ ଜିସୁ ଇମେ ଇମ୍ଣି ବାହାତ ମାନାନ୍ ଇଞ୍ଜି ୱେଚାର୍, ହେ ବାହାତ ରଗି ମାନାୟାରିଂ କାଟେଲ୍ତ ପିଣ୍ଡ୍ଜି ତାସି ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍ । ୫୬ ଆରେ, ହେୱାନ୍ ଇମେ ଇମ୍ଣି ନାସ୍ତ, ଗାଡ଼୍ଦ କି ହାରୁନାସ୍ତ ହଟାର୍, ମାନାୟ୍ ହେ ବାହାତ ଆଟ୍ ପାଦାଲାକେ ରଗି ଲଗାଙ୍ଗ୍ ଇଡ଼୍ଜି, ହେୱାର୍ ଇନେସ୍କି ଜିସୁ ହେନ୍ଦ୍ରାନି ଚେଲିଂ ଡୁନାର୍, ଇଦାଂ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଗୱାରି କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍; ଆରି, ଏଚେକ୍ ଜାଣ୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଡୁତାର୍, ୱିଜ଼ାର୍ ଉଜ୍ ଆତାର୍ ।
✡୬:୪ ୬:୪ ଜହନ୍ ୪:୪୪.
✡୬:୧୧ ୬:୧୧ ପକ୍ୟାତାକା ୧୩:୫୧.
✡୬:୧୧ ୬:୧୧ ଲୁକ ୧୦:୪-୧୧.
✡୬:୧୩ ୬:୧୩ ଜାକ୍ବ ୫:୧୪.
*୬:୧୪ ୬:୧୪ ରାଜା ହେରଦ୍; ହେରଦ୍ ଆଣ୍ଟିପସ୍, ଗାଲିଲିନି ସାସନ୍ କାର୍ୟା ।
†୬:୨୨ ୬:୨୨ ହରଦିଆତି ଗାଡ଼୍ହି; କେତେକ୍ ପତିତ ତା ଗାଡ଼୍ହି ହେରଦିୟା ।
‡୬:୩୭ ୬:୩୭ ରୁପା ଟାକାଂ; ର ରୁପା ଟାକାଂ ରୱାନ୍ ଦେସି ନାଟାକାନ୍ ତିନ୍ଦିନ୍ତିନି କୁଲି ମାଚାତ୍ ।