BALUWA YA NK'HONGO YA PAULO KWA
1 TIMOSEO
ULONGOELO
Baluwa ya nk'hongo ya Timoseo yawandikagwa ni Mwigala Ulosi Paulo kwa mwanamp'hina ywakwe etangagwa Timoseo. Yadahika baluwa ino Paulo aiwandikaga mgati mwo mwaka wa milongo mtandatu na miidi kubula milongo mtandatu na mine kulawa aho Yesu eze elekwe. Lupisi ulo lwandaga mwa mazuwa yakwe yo uheelo mwe isi. Paulo aivanaga vitendese na Timoseo hata nk'hanana nyingi kamwitanga kunda mwanawe. Wafilipi 2:22; 1Timoseo 1:2; 1:18.
Baluwa ino ni imwenga mwe zibaluwa izine za Paulo izo awandike kwa mnt'hu ekedu hant'hu he difyo dya want'hu wamhuwile Kilisito. Baluwa zint'huhu zint'hatu ni Timoseo ya kaidi na Tito na Filemoni. Mwe baluwa ino kuna malagizo ya ivo want'hu wakuungwa kumvika Mnungu 2:1-15, na nt'hogola ze vilongozi wawe 3:1-13 na makanyo mwo kukekaulisa na wahinizi wa lulimi 1:3-11; 4:1-5; 6:2-5. Aya yose yalagisa ivo Paulo amhinize Timoseo kunda kilongozi mwa mafyo yamwenga. Mwe baluwa ino ya Timoseo ya nk'hongo ziyumo sila nyingi zikudaha kuwambiza vilongozi wa mazuwa aya, mwo kuzilongoza zindima zawe mwa mafyo ya wahuwila wa Kilisito wakuyalongoza.
Yemndani
Paulo akonga kwa kumlamsa Timoseo 1:1-2.
Akajika, amkanya Timoseo akekaulise na wahinizi wa lulimi. 1:3-11
Paulo agendeela kutambalisa ivo akumtogola Yesu Kilisito. 1:12-19
Naho Paulo amwink'ha malagizo Timoseo mwe mbuli yo kuvika ne mbuli ye vilongozi we difyo dya want'hu wamhuwile Kilisito. 2-3
Paulo abindiliza baluwa kwa kumwink'ha Timoseo malagizo yo uheelo. 4-6.
1
1 Miye Paulo mwigala ulosi ywa Yesu Kilisito kwa kulagizwa ni Mnungu Mlokozi ywetu, hamwenga na Yesu Kilisito, idikawiilo dyetu, 2 nakuwandikila weye Timoseo mwanangu ywe kindedi mwo mhuwi,
Chawalombezelani uwedi na mbazi no utondowazi kulawa kwa Mnungu Tate na kwa Yesu Kilisito Zumbe ywetu, vinde na weye.
Makanyo mwe Mahinizo ya Udant'hi
3 Enga viya husigiile umwo nandile haita Makedonia, naunga wikale uuko Efeso vileke uwalemeze want'hu watuhu wakuhiniza mahinizo yo udant'hi. 4 Wagambe wazileke zisimo za lulimi na kutambula ludongo lwa mazina helwiina uheelo lwe cheleko chawe ivo yakukelongoza, izimbuli izo zikwigala mahigano du, naho hazikuwaika want'hu mwo mzungu wa Mnungu ukumanyika kwa sila yo mhuwi. 5 Kitalo mwe dilagizo idi ni lukunde lukulawa mwo moyo wedi, no kumanya ukudamanya ayedi, no mhuwi we kindedi. 6 Wamwenga wayaleka aya niyo wahitukila kutalaula mbuli heziina wambizi. 7 Waungisa kuhiniza miko ya Mnungu, mna wenye hawa kukombaganya kiya wakulonga na kiya wakutigiza.
8 Mna kimanya, miko ya Mnungu ni yedi uneva ina damanyilwa ndima ivo ikuungwa. 9 Chaungwa kukumbukila kugamba, miko hayaikilagwa want'hu wedi, mna yaikilagwa want'hu waihile, hi waivi, hewe kumwogoha Mnungu, na wata wavu, he hewekukile na hewemmanyize Mnungu na wakumhomola Mnungu na wakomi wa welesi wawe na kuwakoma want'hu watuhu, 10 wahabwasi na wakutenda uhabwasi na wagosi weyawe, wakutaga want'hu, wakukelisa kwa kudant'ha, na wadya wakudamanya chochose hi mahinizo ye kindedi. 11 Mahinizo ayo, yazumilana ne Mbuli Yedi ya Mnungu ina ukulu, nink'hingwe miye nibilikize.
Paulo atogola uwedi wa Mnungu
12 Namgamba nivedi Yesu Kilisito Zumbe ywetu anigeile ludole mwe ndima yangu. Namgamba nivedi kwaviya kaniona miye kunda mhuwilwa, niyo anisagula ninde mtumwa ywakwe, 13 hamwenga na kugamba aho nk'hongo nehinda hahomola, naho nehinda msulumizi naho mnt'hu ywa nk'humbizi. Mna Mnungu anionelaga mbazi kwaviya nadamanyaga ivo haheina kukombaganya naho hyandile na mhuwi. 14 Mna Zumbe nakanikupuila uwedi wakwe kwa wingi, niyo anink'ha mhuwi, no lukunde mwo kulunganywa na Yesu Kilisito. 15 Ino ni mbuli ya kuhuwilwa na ya kuzumilwa, ya kugamba Yesu Kilisito ezaga mwe isi vileke awayokole wata wavu, name ni mwavu kujink'ha wose, 16 mna Mnungu kanionela mbazi, vileke Yesu Kilisito alagise ivo afinyilize kwajili yangu miye nandile no wavu kujink'ha wose, kulagisa kugamba wose wakuunga wamhuwile nawahokele ugima wa ulo na ulo. 17 Haluse kwa Seuta ywa ulo na ulo, heekubanika naho hakuoneka naho eli Mnungu ekedu, ande ywa kogohwa na ukulu heviina uheelo! Taile.
18 Mwanangu Timoseo ywe kindedi mwo mhuwi nakulagiza enga mbuli yo ulotezi ivo ilongigwe mwa weye aho kale, naivo utimile zimbuli izo unde mhumi mwo utowani, 19 naho utoze mhuwi wako na kumanya kudamanya ayedi. Wamwenga hawakutegeleze kuunga kusagula kudamanya ayedi niyo wabananga mhuwi wawe. 20 Wamwenga mwa awo ni Humenayo na Alekizanda, awo niwenk'hilize kwa Mwavu vileke wahinizizwe wasekumhomola Mnungu.