๑๓
๑ ลูกที่มีสติปัญญายอมรับคำสั่งสอนของบิดา
แต่คนที่เย้ยหยันไม่ฟังการห้ามปราม
๒ คนจะรับสิ่งดีๆ ได้ ก็จากผลที่มาจากคำพูดของเขา
แต่ในจิตใจของบรรดาผู้ไม่ซื่อตรงคือความโหดร้าย
๓ คนที่ระวังปากของตนก็ระวังชีวิตของตน
คนที่เปิดปากของตนกว้างย่อมนำความเสียหายมาสู่ตนเอง
๔ จิตใจของคนเกียจคร้านมีความอยากได้ แต่ก็จะไม่มีวันได้
ส่วนจิตใจของคนขยันได้รับตอบสนองอย่างเพียบพร้อมบริบูรณ์
๕ ผู้มีความชอบธรรมเกลียดคำหลอกลวง
แต่คนชั่วร้ายปฏิบัติอย่างน่าขยะแขยงและน่าอับอาย
๖ ความชอบธรรมจะปกปักรักษาทางของผู้ที่ไร้ข้อตำหนิ
แต่ความชั่วย่อมนำความสูญเสียมาสู่คนบาป
๗ มีคนทำทีว่าเป็นผู้มั่งมีแต่ก็ไม่มีอะไรเลย
ส่วนอีกคนทำทีว่าตนยากไร้กลับมีทรัพย์มหาศาล
๘ ความมั่งมีของคนคนหนึ่งจะไถ่ชีวิตของเขาได้
แต่สำหรับคนยากไร้จะไม่มีใครขู่เข็ญ
๙ ขณะที่แสงสว่างของบรรดาผู้มีความชอบธรรมส่องแสงเจิดจรัส
ตะเกียงของบรรดาผู้ชั่วร้ายจะดับลง
๑๐ ความหยิ่งยโสมีแต่จะเป็นเหตุให้เกิดการทะเลาะวิวาท
แต่สติปัญญาอยู่กับบรรดาผู้ที่รับคำปรึกษา
๑๑ ความมั่งมีที่ได้มาโดยฉับพลันจะหมดไปอย่างรวดเร็ว
แต่คนที่ได้มาจากการสะสมทีละเล็กละน้อยก็จะเพิ่มพูนขึ้น
๑๒ ความหวังที่มีอุปสรรคขวางกั้นทำให้ท้อใจ
แต่ความต้องการที่ได้ดั่งใจปรารถนาคือต้นไม้แห่งชีวิต
๑๓ คนที่ดูหมิ่นคำแนะนำจะประสบกับความลำบาก
แต่คนที่เกรงกลัวคำสั่งสอนจะได้รับรางวัล
๑๔ การสั่งสอนอันถูกหลักของผู้มีสติปัญญาคือน้ำพุแห่งชีวิต
เพื่อให้คนหลีกลี้ไปจากกับดักแห่งความตาย
๑๕ ความเข้าใจดีทำให้เกิดความพอใจ
แต่วิถีทางของคนชั่วร้ายนำไปสู่ความพินาศ
๑๖ คนฉลาดรอบคอบประพฤติในทางของผู้มีความรู้เสมอ
แต่คนโง่เผยให้เห็นความโง่ของตน
๑๗ ผู้ส่งข่าวที่ชั่วร้ายก่อให้เกิดความลำบาก
แต่ผู้ส่งข่าวที่ไว้ใจได้นำมาซึ่งการบำบัดรักษา
๑๘ ความยากไร้และความอับอายเป็นของผู้ละเลยการสั่งสอน
แต่คนที่เอาใจใส่ต่อคำตักเตือนจะได้รับการยกย่อง
๑๙ สิ่งที่สำเร็จตามความปรารถนาช่างหวานฉ่ำต่อจิตวิญญาณ
แต่การละทิ้งจากความชั่วเป็นสิ่งที่คนโง่ทนไม่ได้
๒๐ คนที่เดินไปกับบรรดาผู้มีสติปัญญาก็จะเป็นผู้มีสติปัญญา
แต่เพื่อนของบรรดาคนโง่จะต้องทนทุกข์ต่อภัยอันตราย
๒๑ ความชั่วตามล่าบรรดาคนบาป
แต่ผู้มีความชอบธรรมจะได้รับความมั่งมีเป็นรางวัล
๒๒ คนดีมีมรดกเก็บไว้ได้จนถึงหลานๆ ของตนเอง
แต่สิ่งที่คนบาปมีก็ถูกสะสมไว้สำหรับผู้มีความชอบธรรม
๒๓ ไร่นาของคนยากไร้อาจจะผลิตพืชผลได้มาก
แต่กลับถูกทำลายสิ้นเมื่อไม่ได้รับความยุติธรรม
๒๔ คนที่ยั้งไม้เรียวไว้เป็นคนที่เกลียดชังลูกของตน
แต่คนรักลูกฝึกให้เขามีวินัยแต่เนิ่นๆ
๒๕ ผู้มีความชอบธรรมจะมีมากพอที่จะรับประทานได้จนอิ่มหนำ
แต่ท้องของคนชั่วร้ายมีแต่ความหิวโหย