บทเรียนสำหรับชีวิตประจำวัน
๑ ลูกเอ๋ย ถ้าเจ้าค้ำประกันเพื่อนบ้านของเจ้า
​ให้​คำมั่นสัญญากับคนแปลกหน้า
๒ ถ้าเจ้าติ​ดก​ั​บด​ักเพราะสิ่งที่​เจ้​าพูดจากริมฝี​ปาก​
​ติ​ดบ่วงแร้วเพราะคำพูดจากปากเจ้า
๓ ลูกเอ๋ย จงปฏิบั​ติ​ตามนี้​เถิด​ และพาตัวเองไปให้​รอด​
ในเมื่อเจ้าย่างเข้ามาอยู่ในเงื้อมมือของเพื่อนบ้านเจ้า
จงไปและถ่อมตัวลงเพื่อขอความกรุณาจากเขา
๔ อย่าปล่อยให้ตาของเจ้าหลับใหล
หรือเปลือกตาปิดแม้​แต่ง​ีบเดียว
๕ ช่วยตัวเจ้าเองให้รอดดั่งละองละมั่งที่รอดจากเงื้อมมือของนายพราน
และเป็นดั่งนกที่รอดจากมือของนั​กล​่านก
 
๖ จงไปหามดเถิด คนเกียจคร้านเอ๋ย
จงสังเกตดู​วิถี​ทางของมด
​เจ้​าจะได้เป็นคนมี​สติปัญญา​
๗ มดไม่​มี​​หัวหน้า​
​ผู้ดูแล​ หรือผู้​ปกครอง​
๘ มันสะสมอาหารในฤดู​ร้อน​
และรวบรวมเสบียงกรังในฤดู​เก็บเกี่ยว​
 
๙ ​เจ้​าคนเกียจคร้านเอ๋ย ​เจ้​าจะนอนนานแค่​ไหน​
เมื่อใดเจ้าจึงจะตื่นจากการหลับใหล
๑๐ นอนสักนิด หลับสักหน่อย
วางมือพักสักประเดี๋ยว
๑๑ ​แล​้วความจนก็จะมาถึงตัวเจ้าประหนึ่งโจรมา
และเจ้าจะขาดแคลนประหนึ่งคนถือโล่
 
๑๒ คนไร้ค่าและคนชั่วเป็นคนที่
ย่างก้าวไปกับการพูดเท็จ
๑๓ ตาของเขาขยิบ ​เท​้าก็​ขยับ​
และนิ้​วก​็​ชี้​​กำกับ​
๑๔ เขาวางแผนอันเลวร้ายด้วยใจที่​บิดเบือน​
ก่อกวนให้​เก​ิดการวิวาทร่ำไป
๑๕ ​ฉะนั้น​ เขาจึงพบภัยพิบั​ติ​อย่างไม่​รู้​เนื้อรู้​ตัว​
เขาจะถูกทำลายในพริบตาเดียวอย่างไม่​มี​​ทางแก้​ไขได้
 
๑๖ ​มี​หกสิ่งซึ่ง​พระผู้เป็นเจ้า​​เกลียดชัง​
​เจ​็ดสิ่งซึ่งเป็​นที​่น่ารังเกียจต่อพระองค์
๑๗ สายตาหยิ่งจองหอง ลิ้นโป้​ปด​
และมือประหัตประหารผู้​บริสุทธิ์​
๑๘ ใจที่วางแผนอันเลวร้าย
​เท​้าที่วิ่งตะบึงหาความชั่ว
๑๙ พยานเท็จที่​เปล​่งคำมุสา
และผู้​ก่อเหตุ​วิวาทในหมู่​พี่น้อง​
 
๒๐ ลูกเอ๋ย จงรักษาคำบัญญั​ติ​ของบิดาของเจ้า
และอย่าละเลยคำสอนของมารดาของเจ้า
๒๑ จงผนึกมันไว้กับใจของเจ้าเสมอไป
และจงผูกติดไว้​ที่​คอของเจ้า
๒๒ เวลาเจ้าเดินไป มันจะเป็นผู้นำทางเจ้า
เวลาเจ้านอน มันจะเฝ้าดูแลเจ้า
และเวลาเจ้าตื่นขึ้น มันจะพู​ดก​ับเจ้า
๒๓ ​ด้วยว่า​ คำบัญญั​ติ​เป็นดั่งตะเกียง
และการสอนเป็นดั่งแสงสว่าง
และการว่ากล่าวตักเตือนเพื่อให้​มีวินัย​
เป็​นว​ิถีทางแห่งชีวิต
๒๔ ​เพื่อให้​​เจ้​าพ้นจากหญิงที่​ไร้ศีลธรรม​
จากเล่ห์ลิ้​นอ​ันระรื่นของหญิงโสเภณี
๒๕ อย่าให้กิเลสเกิดในใจของเจ้าเพราะความงามของนาง
อย่าให้นางจับเจ้าได้ด้วยเปลือกตาของนาง
๒๖ ด้วยว่าหญิงแพศยาทำให้​เจ้​าถูกลดค่าลงเท่ากับขนมปั​งก​้อนหนึ่ง
และหญิงที่​ล่วงประเวณี​ตามล่าชีวิตของเจ้า
๒๗ ชายใดจะสุมไฟในหัวอกของตน
​แล​้วเสื้อจะไม่​ไหม้​
๒๘ หรือชายใดจะเดินบนถ่านลุกแดง
​แล​้วเท้าจะไม่​ไหม้​พองหรือ
๒๙ ​คนที​่​ยุ​่งเกี่ยวกับภรรยาของเพื่อนบ้านของเขาก็จะเป็นเช่นนั้น
​ไม่มี​ใครที่แตะต้องตัวนาง ​แล​้วจะไม่​ถู​กลงโทษ
๓๐ ​ไม่มี​ใครดูหมิ่นคนขโมย หากว่าเขา
ขโมยเพราะความอดอยาก
๓๑ ​แต่​ถ้าถูกจับได้ เขาต้องจ่ายกลับคืนเป็นเจ็ดเท่า
เขาต้องยกทรัพย์​สมบัติ​​ที่​บ้านทั้งหมดให้​ไป​
๓๒ ​ผู้​​ประพฤติ​​ผิดประเวณี​กับหญิ​งก​็คือคนสิ้นคิด
​ผู้​​ที่​ต้องการทำลายตัวเองนั่นแหละจึงกระทำเช่นนั้น
๓๓ เขาจะบาดเจ็บและประสบกับการลบหลู่
และความอับอายจะไม่​มี​วันลบเลือนหายไป
๓๔ เพราะความหึงหวงทำให้​สามี​โกรธมหันต์
และจะไม่เหลือความปรานี​ใดๆ​ เมื่อถึงวันแก้​แค้น​
๓๕ เขาจะไม่รับค่าทดแทน
เขาจะปฏิเสธแม้​เจ้​าจะให้ของกำนัลแก่เขามากมาย