1 Nak nyaa Jisas nak taaléba dé Got wale kudi bulte rak. Kudi bulbutitakne radéka dé déku du nak yae dé dérét wak, “Déknyényba gu yaakutaknan du Jon dé déku duwat yakwatnyék, Gorét waatadaranké. Derét yakwatnyédén pulak méné naanat yakwatnyéké méné yo, Gorét waatanaranké. Waga yaménuké naané mawulé yo.” 2 Naate wadéka dé dérét wak, “Guné Gorét waataké mawulé yate kéga waké guné yo:

Naate dé wak.

5-6 Watakne dé derét kéga wak, “Sal guna du nak kéga yaké dé yo? Du nak gaan yadéka nyédé gubés dé déku duké yék. Ye dé gana gwésba téte dé waak, ‘Wuna du, wunéké kadému las tiyaaké méné yo. Bulaa wuna du nak dé nak gayét yéké yate yaabuba yéte dé wuna ga saabak. Saabadéka wuna kadému las kaapuk rakwa. Méné wunéké kadému las tiyaaménu wuné kukba kwayékataké wuné yo.’ 7 Naate waadéka dé awula gaba ran du wak, ‘Bulaa wani muké wunat waatamarék yaké méné yo. Gwés wunébu tépék. Wuna baadi wuné wale widé de kwao. Bulaa wuné raapme ménéké kadému kwayémarék yaké wuné yo.’ Naate dé wak. 8  * Lu 18:5 Gunat wuné wakweyo. Dé ‘Wuna du’ naate, dé raapme kadému déké kwayémarék yaké dé yo. Wani du déku gwésba téte waasaakudu dé widé kwaaké mawulé yate, dé raapme wani du mawulé yadékwa kadému déké kwayéké dé yo.

9  * Jo 14:13-16“Gunat wuné wakweyo. Guné Gorét waatasaakugunéran dé gunéké kwayéké dé yo. Kéni aja kudi mé véknwu. Guné sékalte sékalte véké guné yo. Guné gwésba viyaasaakugunéran gwés naapiké dé yo. 10 Du taakwa Gorét waatadaran dé deké akwi kwayéké dé yo. Du taakwa sékalte sékalte de akwi véké de yo. Du taakwa gwésba viyaadaran gwés naapiké dé yo. Guné wani aja kudi véknwute guné Gorét waatasaakuké guné yo. Waatagunu dé guna kudi véknwuké dé yo.

11 “Kéni kudi wawo mé véknwu. Guné yaapa, guna baadi gukwami kwayégunuké wado, guné kaabe kérae kwayéké guné yo, kapu yaga pulak? Wan kaapuk. Guné deké gukwami kwayéké guné yo. 12 Guna baadi séraa gék kwayégunuké wado guné kulamagu kérae kwayéké guné yo, kapu yaga pulak? Wan kaapuk. Guné deké séraa gék kwayéké guné yo. 13 Bulaa wani kudiké mé sanévéknwu. Guné kapéredi mawulé yakwa du rate guné guna baadiké yéknwun mu guné kwayu. Awuréba rakwa ban guna yaapa yéknwun mawulé yakwa du rate gunat talakne déku Yaamabi kwayéké dé yo, dérét waatakwa du taakwaké.” Naate dé derét wak.

14  * Mt 9:32-34 Kutakwa dut nak kure téléka dé kudi kaapuk buldén. Yadéka Jisas wani kutakwat wadéka lé wani dut kulaknyénytakne lé yaage yék. Yaage yéléka dé tépa kudi bulék. Buldéka de du taakwa wani muké sanévéknwu wanévéknwuk. 15 Yadaka de du las wak, “Jisasna mawuléba akwi kutakwana némaan ban déku yé Bielsebul dé wulae tu. Téte apa kwayédéka dé wadéka de kutakwa yaage yu.” 16  * Mt 12:38, 16:1 Naate wadaka las de dérét wak, “Méné déknyényba vémarék yanan apa jébaa nak yaménu naané véte kutdéngké naané yo, Got déku jébaa yaménuké ménat wadénké.” 17 Naate wadaka Jisas deku mawulé kutdéngte dé derét wak, “Kéni kudi mé véknwu. Némaa gayéba rakwa du mawulé vétik yate kémba kémba rate waariyadaran de rasaakumarék yaké de yo. Nakurak gaba rakwa du taakwa mawulé vétik yate deku kapmu waariyadaran de wawo rasaakumarék yaké de yo. 18 Wani kudiké sanévéknwute akwi kutakwana némaan ban Seten déku du waleké mé sanévéknwu. De mawulé vétik yate deku du taakwa wale waariyadaran de rasaakumarék yaké de yo. Guné wunat wagunén pulak Seten déku du taakwa yaage yédoké wadéran de rasaakumarék yaké de yo. Seten waga jébaa kaapuk yadékwa. 19 Guné wunéké kéni kudi guné wo. Akwi kutakwana némaan ban Bielsebul wuna mawuléba téte wunéké apa tiyaadéka wuné wawuréka de kutakwa yaage yu. Wan yénaa kudi guné wo. Guna du las de wawo wadaka de kutakwa yaage yu. Guna du waga yadaka guné derét kéga kaapuk wagunékwa, ‘Bielsebul guna mawuléba téte apa kwayédéka guné wagunéka de kutakwa yaage yu.’ Derét waga wamarék yate samuké guné wunat wani kudi guné wo? Wuné de wale nakurak jébaa yawuréka de de kutdéngék. Guné wunéké yénaa kudi guné wo. 20 Mé véknwu. Got wunéké apa dé tiyao. Tiyaadéka wuné kutakwat wawuréka de yaage yu. Got wunéké waga apa tiyaadénké guné véte kutdéngké guné yo. Got némaan ban rate du taakwaké miték védéran tulé débu yaak.

21-22  * Kl 2:15“Kéni kudi mé véknwu. Apa yakwa du waariyadékwa mu kure déku gaké téségédéran déku gwalmu akwi miték raké dé yo. Radu apat kapére yakwa du nak yae wani du wale waariye déku vi waariyadékwa nak mu wawo kérae déku gwalmu wawo kéraaké dé yo. Kérae dé wani gwalmu nak duké munikweké dé yo. Seten wani apa yakwa du pulak. Wuné apat kapére yakwa du pulak. Wuna apa Setenna apat débu talaknak.

23 “Wuné wale jébaa yamarék yakwa du taakwa de wuna maama de ro. Wuné du taakwat wawuréka de wuna kémba de ro. Wuna du taakwat kutkalé yamarék yakwa du taakwa de wuna du taakwat yaalébaanu.”

24 Wani kudi watakne dé Jisas derét kéga wakwek, “Kéni kudi mé véknwu. Kutakwa ye lé nak duna mawuléba wulae te kulaknyénytakne lé yék. Maas viyaamarék yakwa taaléba yeyé yeyate raléran taaléké lé sékalék. Sékalpatiye lé wak, ‘Wuné déknyényba rawurén gat gwaamale yéké wuné yo.’ 25 Naate watakne gwaamale yae lé vék wani duna mawulé yéknwun ye bakna tédéka. 26 Vétakne ye lé kutakwa nak taaba sékét nak taababa kayék vétiknét kwole yaak. Kwole yaalén kutakwa yadan kapéredi mu taale yaan kutakwa yalén kapéredi mat débu talaknak. Wani kutakwa akwi de wani duna mawuléba wulae ték. Déknyényba nakurak kutakwa déku mawuléba wulae téléka dé wani du walkamu kapéredi mu dé yak. Wupmalemu kutakwa déku mawuléba wulae tédaka dé wupmalemu kapéredi mu yak.”

27 Jisas wani kudi wakwedéka de dé wale tén wupmalemu du taakwa wani kudi véknwuk. Véknwute lé taakwa nak némaanba kéga dérét waak, “Déknyényba ménat kérae ménéké munyaa kwayén taakwat Got kutkalé yadu lé yéknwun mawulé yate miték raké lé yo.” 28  * Lu 8:21; Re 1:3Naate waléka dé Jisas wak, “Wan adél. Wani muké sanévéknwumarék yate kéni muké mé sanévéknwu. Gotna kudi véknwute wadékwa pulak yaran du taakwat Got kutkalé yadu de yéknwun mawulé yate miték male raké de yo.” Naate dé Jisas wak.

29 Wupmalemu du béré taakwa béré yaate jawudaka dé derét kéga wakwek, “Kéni tulé rakwa du taakwa kapéredi mu de yasaaku. Wunat de waato, wuné déknyényba vémarék yadan apa jébaa yate Gotna apaké derét wakwatnyéwuruké. Gotna yéba kudi wakwen du Jona yadén apa jébaa pulak male yaké wuné yo. Nak apa jébaa deké yamarék yaké wuné yo. 30 Déknyényba Jona Ninivat ye dé yadan kapéredi muké derét kudi wakwek. Jona yadén pulak wuné yo. Wuné Akwi Du Taakwana Nyaan wuné kéni tulé rakwa du taakwat yadan kapéredi muké kudi wakweyo. 31 Déknyényba némaa taakwa nak, séknaa képmaaba yae lé némaan ban Solomonna kudi véknwuké lé séknaa yaabuba yék. Dé yéknwun mawulé pukaakwa du radéka wuné kéba téte guné wale kudi bulkwa du wuné yéknwun mawulé pukaakwa du rate Solomonét wunébu talaknak. Kukba Got némaa kot véknwute némaan ban radéran tulé wani némaa taakwa raapme Gotna méniba téte lé gunat waké lé yo, ‘Wuné séknaa saaknaba wuné yaak. Yae Solomonna kudi wuné véknwuk. Jisasna kudi Solomonna kudit débu talaknak. Guné Jisasna kudi kaapuk véknwugunén. Waga yate némaa kapéredi mu guné yak.’ Waga wani taakwa waké lé yo. 32 Déknyényba Ninivaba ran du taakwa de Jonana kudi véknwutakne yadan kapéredi mu de kulaknyényék. Jona némaan du radéka wuné kéba téte kudi bulkwa du wuné némaan ban rate Jonat wunébu talaknak. Kukba Got némaa kot véknwute némaan ban radéran tulé Ninivaba ran du taakwa Gotna méniba téte de gunat waké de yo, ‘Jona naanat Gotna kudi wakwedéka naané véknwute yanan kapéredi mu kulaknyénytakne naané Gotna kudi miték véknwuk. Jisas Jonat talakne gunat Gotna kudi wakwedéka guné yagunén kapéredi mu kulaknyénymarék yatakne guné Gotna kudi kaapuk véknwugunén. Waga yate guné némaa kapéredi mu yak.’ Naate waké de yo gunat.”

33 Wani kudi watakne dé derét kéga wakwek, “Kéni aja kudi mé véknwu. Du téwayé sérakne kure yae sapgutaknadan awu gwaléba kaapuk paakutaknadakwa. De jaabéba de akutakno. Akutaknadaka waba rakwa akwi du taakwa de miték vu. 34 Guna méni wan gaba tékwa gwés pulak. Wani gwés naapidaka gaba nyaaka dé yo. Guné yéknwun mu male végunéran guna mawulé miték téké dé yo. Yadu guna sépé miték tédu guné nyaakaba raké guné yo. Guné kapéredi mu male végunéran guna mawulé miték témarék yaké dé yo. Guna mawulé miték témarék yadéran guna sépé miték témarék yadu guné gaankétéba raké guné yo. 35 Guné waga ramuké guné jérawu yaké guné yo. 36 Guna mawulé miték male tédéran guné nyaakaba male rate yéknwun mu yate miték male raké guné yo.”

37  * Lu 14:1 Jisas wani kudi wakwebutidéka dé Parisina du nak dérét wak, dé yae dé wale kadému kaduké. Wadéka dé yae déku gat wulae dé wale kaké nae dé rak. 38  * Mt 15:1-2 Radéka dé Parisina du vék. Védéka dé deku apa kudi wadén pulak déku taaba taale yakutnyémarék yadéka dé sanévéknwu wanévéknwuk. 39 Yadéka dé Némaan Ban Jisas dérét wak, “Guné Parisina du, guné awu yakutnyéte kapasaknwu male guné yakutnyu. Yaalésaknwu kaapuk yakutnyégunékwa. Yagunéka yaalé kapéredi dé yo. Guné guna sépéké sanévéknwute wupmalemu gwalmu nak du taakwat bakna nyégéle wupmalemu kapéredi mu las wawo yagunéka guna mawulé kapéredi dé yo, wani awuna yaalésaknwu kapéredi yadékwa pulak. 40 Guné waagété yakwa du guné. Got guna sépé kuttakne guna mawulé wawo dé kuttaknak. Waga yadénké guné kaapuk miték sanévéknwugunékwa. 41 Guné yéknwun mawulé yate gwalmu yamarék du taakwaké gwalmu kwayéké guné yo. Kwayégunu guna mawulé miték téké dé yo Gotna méniba.

42 “Guné Parisina du, kapéredi mu gunéké yaaké dé yo. Guné akwi gwalmu muniye tabé nak taaba sékét nak taababa kayék wan véti wan véti takne guné nakurak tabé Gotké kwayu. Waga kwayéte guné akwi kutjo wawo muniye tabé nak taaba sékét nak taababa kayék wan véti wan véti takne guné nakurak tabé Gotké guné kwayu. Kutjo wan némaa mu kaapuk. Wan makwal mu. Guné wani makwal muké sanévéknwute guné kéni némaa muké kaapuk sanévéknwugunékwa. Guné nak du taakwat kutkalé yaké guné yo. Guné Gotké mawulat kapére yaké guné yo. Guné guna gwalmu muniye tabé nak taaba sékét nak taababa kayék wan véti wan véti takne nakurak tabé Gotké kwayégunékwa wan yéknwun. Wani mu kulaknyénymarék yaké guné yo. Wani makwal mu yate wakwewurén némaa mu wawo yagunu mukatik miték yakatik guné yak.

43  * Lu 20:46 “Guné Parisina du, gunéké kapéredi mu yaaké dé yo. Guné Gotna kudi bulnakwa gat wulae némaan duna taaléba raké guné mawulé yo. Guné du taakwa jawudakwa taaléba yeyé yeyagunu nak du taakwa gunat véte kéga wadoké guné mawulé yo: ‘Wan naana némaan du dewa yaakwa.’ Naate wadoké guné mawulé yo.

44 “Gunéké kapéredi mu yaaké dé yo. Guné déknyényba kiyaadaka rémdan waagu pulak. Kukba ran du wani waagu tékwa képmaa takuba yeyé yeyate rémdan waaguké kutdéngmarék yadakwa pulak, nak du taakwa guna kapéredi mawuléké kaapuk kutdéngdan. Yate de guné wale tu.”

45 Jisas wani kudi wakwedéka dé apa kudiké kutdéngkwa du nak dé dérét wak, “Némaan du, méné waga wate naanat wawo méné waatiyu.” 46 Naate wadéka dé kéga wakwek, “Guné apa kudiké kutdéngkwa du, gunéké wawo kapéredi mu yaaké dé yo. Du nak wupmalemu apakélé mu yaatadéka nak du yae las wawo akutaknedékwa pulak, guné apa jébaa las wawo du taakwaké guné kwayu. Kwayéte derét guné kéga wakweyo, ‘Guné kéni apa kudi akwi véknwute wadékwa pulak yaké guné yo.’ Naate wagunéka de wani kudi véknwute wadékwa pulak yaké apakélé jébaa de yo. Yadaka guné deké mawulé lékmarék yate derét kutkalé kaapuk yagunékwa.

47 “Gunéké kapéredi mu yaaké dé yo. Déknyényba guna képmawaara de Gotna yéba kudi wakwen duwat viyaapéreknék. Yadaka guné rémdan taaléba yéknwun mu takno. 48 Guna képmawaara viyaapérekne rémdan duna taaléba waga yéknwun mu takne guné wo, ‘Naana képmawaara yadan muké naané kusékéru.’ 49 Naate wagunékwaké yéknwun mawulé pukaakwa ban Got dé wak, ‘Wuné wuna yéba kudi wakwekwa du wuna kudi kure yékwa duwat wawo wawuru de Isrelna du taakwaké yéké de yo. Yédo lasnyét yaalébaante lasnyét viyaapérekgé de yo.’ 50-51  * Jen 4:8 Naate wadéka waga yadaka guné kutdéngék. Déknyényba guna képmawaara Gotna yéba kudi wakwen duwat de viyaapéreknék. Taale Ken déku wayékna Ebelét dé viyaapéreknék. Got kéni képmaa kuttakne walkamu radéka Ken dé Ebelét viyaapéreknék. Viyaapérekdéka de guna képmawaara viyaapérekgére ye ye kukba de Sekaraiat viyaapéreknék. Dé Gotna gana nyédéba tédéka de dérét viyaapéreknék. Viyaapérekdanké bulaa guné kéni tulé rakwa du gunat wuné wakweyo. Got yadan kapéredi muké sanévéknwute guné deku képmawaara waga kapéredi mu yagunénké wawo sanévéknwute gunat némaanba yakataké dé yo.

52 “Guné apa kudiké kutdéngkwa du, gunéké kapéredi mu yaaké dé yo. Guné Gotké yédakwa yaabuké walkamu guné kutdéngék. Kutdéngte guné wani yaabuba yémuké guné kélik yak. Yate guné wani yaabuba yéké mawulé yakwa du taakwat waatigunéka de wani yaabuba kaapuk yédan.” Naate dé Jisas wak.

53-54  * Lu 6:11, 19:47, 20:20Watakne yédéka de apa kudiké kutdéngkwa du Parisina du wawo deku mawuléba de wak, “Sal dé naana kudi kaatate kapéredi kudi las waké dé yo? Wadu naané dérét kotimké naané yo.” Naate wate dérét waatite de wupmalemu kudi dé wale bulék.