19
Pɔlɔ akaɓɨkyaga Mongoni Manza ka Ɛfɛsɔ
Ngbingo yi nɨnɔ Apɔlɔ a ndɨ mino ka Kolito, Pɔlɔ akɨtanaga ndɨ ka iwili ya ɓangʉpa, adwɛ ka Ɛfɛsɔ. Kʉ ɓɛyɔ, ʉtakanya ndɨ ɓaɓɨɓya ɓemoti-ɓemoti, ɨyɨ aka na ɨɓʉ ɓɛ: «Ambɛ, minisanatʉ ndɨ na Lɨmbɛngɨ-Lotu ngbingo yi nɨnɔ mabaya ndɨ mino?» Ɓasikisya ndɨ ɓɛ: «Kalɨ! Takanukonigʉ ndɨ gʉtʉgʉ iki yi aka nɨ ɓananzɨna ko bulya Lɨmbɛngɨ-Lotu.»
Umuuso ɓata ndɨ ɓɛ: «Mogwa ndɨ iɓatiso tino?» Ɓasikisya ɓɛ: «Nɨyɔ ka Yuani.» Pɔlɔ ʉɓɨkya kʉwa ndɨ ɓɛ: «Yuani uɓotisaga ndɨ ɓatʉ nɨɓɔ ɓapaga ndɨ kayikoso ɔɓɨlɨ kaɓʉ. Ʉɓɨkyaga ndɨ gɔnɨ ɓɛ ɓabaɨlyɨ mʉtʉ yi nɨnɔ akodoku kumbuso kakɨ. Mʉtʉ yi ndɨ nɨ Yeso.»
Nɨyɔ ɓʉkana ɓɛyɔ, ɓiɓotisisa ndɨ ko lino ka Mombukwono-dosu Yeso. Pɔlɔ ubisilya ndɨ maɓɔkʉ, Lɨmbɛngɨ-Lotu usilyo. Ɓapʉnga ndɨ kanzɨna ka masasʉ dididi na kaɓɨkyaga makpʉmʉka nɨmɔ kanigyonosigʉ. Ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓasɨ ɓa ndɨ ɓuwobi tɛkɛɓɛ na ɓaɓa.
Kʉsɔ wa ɓatɨmba ɓasaa, Pɔlɔ ɨndaga ndɨ ka ndaɓʉ ya malʉmba ka Ɓayuda, ananzɨna nɨ kɛgʉ na kʉɓangakʉ. Agyaga ndɨ na ɨɓʉ ɓoɗongoso ko bulya Ɓʉngama ko Kunzi, anakɨsa ɓɛ ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓikaga ndɨ kamʉkana ɓabaɨlyɨ. Luki limoti, ɓagɔgɔ ɓa ndɨ mambɛngɨ muti, ɓakya ka baya, ɓapʉnga kanzɨna yanyɛnyɛ ko bulya yo pisi ka Mombukwono-dosu ka musilyoni wa. Kʉwa wa, Pɔlɔ ʉsa ndɨ, aga ndɨ pa imoti na ɓaɓɨɓya aka. Ɓikaga ndɨ kaɨnzɨnzɨnya na ɨɓʉ masyɛ masɨ ka ndaɓʉ ya ɨkɔlɔ ka alʉkʉ ɓemoti nɨnɔ ina ndɨ ɓɛ Tilano. 10 Lɨkpʉmʉka li nɨlɔ igyonosa ndɨ ka ɓyanga ɓɨɓa. Ɓatʉ ɓasɨ nɨɓɔ ɓa ndɨ ka iwili ya Azia, iki Ɓayuda na gʉtʉgʉ Ɓagiliki aka ɓʉkana ndɨ lɨkpʉmʉka ko Mombukwono-dosu.
Ɓomika Sɛkɛva ɓakakɨngɨla kokpumyo mambɛngɨ ma ɓʉnyɛ
11 Kunzi agyaga ndɨ makpʉmʉka mʉmbanga-mbanga pisi ka Pɔlɔ. 12 Kinili, ɓubisilyaga ndɨ ɓatʉ ɓa ɓokoloɓu ɓotu na matambala nɨmɔ ikaga ndɨ nɨ odundini nzʉyɨ ka Pɔlɔ. Ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓahʉkagatʉ ndɨ, mambɛngɨ ma ɓʉnyɛ anupupo gɔnɨ. 13 Ɓayuda ɓemoti-ɓemoti ɓikaga ndɨ kaamama ka ɓapa dididi kakɨngɨla kokpumyo mambɛngɨ ma ɓʉnyɛ ko lino ka Mombukwono-dosu Yeso. Ɓanaɓɨkya ɓɛ: «Nakamʉɓɨkya ambɛ puponi ko lino ka Yeso nɨnɔ Pɔlɔ akaɓɨkyaga lɨkpʉmʉka kakɨ.»
14 Kumu-kumu ɓemoti Muyuda nɨnɔ ina ndɨ ɓɛ Sɛkɛva a ndɨ na ɓomiki maɗɨya na ɨka. Ɓomikakɨ ɓɔ ɓagyaga ndɨ lɨkpʉmʉka li nɨlɔ. 15 Luki limoti, lɨmbɛngɨ la ɓʉnyɛ usikisya ndɨ ɓɛ: «Namibatʉ Yeso, namiba gɔnɨ Pɔlɔ ɓɨnza. Luki limoti, iɓunu ma ɓa wanɨ?»
16 Alʉkʉ yi nɨnɔ a ndɨ na lɨmbɛngɨ la ɓʉnyɛ nɔ ubumbukyoku ɓomika Sɛkɛva, ʉkʉkʉmilyaga, ʉgyagya ndɨ ɓɨnyɛ kadwɛ kʉ kwa kʉ ɓomiki ɓɔ ɓopupoku ndɨ ka ndaɓʉ ɓondumbu na ɓeviɗi. 17 Ɓatʉ ɓasɨ ɓa Ɛfɛsɔ, iki Ɓayuda na gʉtʉgʉ Ɓagiliki aka ɓʉkana ndɨ mongoni mi nɨmɔ. Ɨɓʉ ɓasɨ ɓaɓanga ndɨ, ɓobibisa lino ka Mombukwono-dosu Yeso. 18 Ɓatʉ ɓudingi nɨɓɔ ɓa ndɨ nɨ ɓoboilyini, ɓodogoku ndɨ kaɓɨnɨkyana na kaɓɨkyaga ɓʉnyɛ kaɓʉ nɨɓɔ ɓagyaga ndɨ ɓɨngbanganya ko misa ka ɓambanzʉ. 19 Luga ka ɓatʉ nɨɓɔ ɓʉkɨmaga ndɨ ɓanɛkɔ, ɓudingi ɓodoku ndɨ na ɓakɨtaɓʉ kaɓʉ ɓaya ɓanɛkɔ kabʉsya kambwa ka ɓambanzʉ ɓasɨ. Ɓagya kʉwa ndɨ ɨsaɓʉ ya ɓakɨtaɓʉ ɓi nɨɓɔ, apá ɓuyi ɓambuma ɓɛlɔfʉ ɓatɛkɛɓɛ kuɓukumuti. 20 Kinili, pisi ko ngu ka Mombukwono-dosu, lɨkpʉmʉka ko Kunzi ɨgbata ndɨ, ɨtʉlyana ka ɓapa ɓayasɨ.
Ɓambanzʉ ɓovikimonogini ka Ɛfɛsɔ
21 Kumbusa wa lɨkpʉmʉko li nɨlɔ, Pɔlɔ osisila ndɨ kaɨnda ka Yelusalɛma pisi ka iwili ya Makedonia na nɨyɔ ya Akaya. Ɨyɨ aka ndɨ ɓɛ: «Nakadwɛ kʉ, nakwananatʉ ɓanʉ gɔnɨ kaaga ka Lʉma.» 22 Ʉtɨka kʉwa ndɨ ka Makedonia ɓatʉ ɓaɓa luga ka nɨɓɔ ɓesingyaga ndɨ ka ligubo, a ndɨ nɨ Timotio ɨɓʉ na Ɨlasɨtɔ. Ɨyɨ mombukwana-dakɨ otigolo mbɛyɨ ndɨ ɓata ka Azia aka.
23 Ko ngbingo yi nɨnɔ, ɓambanzʉ ɓavɨkɨmanaga ndɨ ka Ɛfɛsɔ ko bulya Pisi ka Mombukwono-dosu. 24 Kʉ ɓɛyɔ, a ndɨ na mutwo-mabɨsya ɓemoti nɨnɔ ina ndɨ ɓɛ Demetilio. Ɨyɨ Demetilio otwaga ndɨ ka ɓangwɛyɨ ɓekingyosi ɓayɨkɛkɛkɛ ɓaya ɓandaɓʉ ko kunzi muko yi nɨnɔ ina ndɨ ɓɛ Alitemisi. Ligubo li nɨlɔ ʉpága ndɨ ɓotwa-mabɨsya ɓuyi ɓudingi. 25 Demetilio ʉmʉmʉla kʉwa ndɨ ɓotwa-mabɨsya na ɓatʉ ɓasɨ nɨɓɔ ɓagyaga ndɨ ɓʉsɔlɔ ɓa ligubo li nɨlɔ. Ɨyɨ aka na ɨɓʉ ɓɛ: «Ɓomika-mama, makaiba ɓɨnza ɓɛ talyalyaga ka ligubo li nɨlɨ. 26 Mbɨya wanʉ, makaɨna na kaʉkana nɨlɔ Pɔlɔ akagya. Kɛgʉ asɨ ka Ɛfɛsɔ aka, luki limoti lɨkpʉmʉko nɨlɔ a kʉwa ɓuwobi kaɨtʉlyana ka Azia wasɨ. Ulutoni ɓatʉ ɓudingi, uyikasa tamanaga kaɓʉ ɓɛ ɓokunzi nɨɓɔ ɓambanzʉ ɓutwogo ɓakɛgʉ ɓokunzi. 27 Kɛgʉ asɨ ligubo kusu aka lɔ akakɨsa kapʉtɨkana, luki limoti, gʉtʉgʉ ɨbɨba ya ndaɓʉ ko kunzi mudingi Alitemisi aka. Ɨyɨ nɨnɔ ɓabibisogo ɓapa ɓayasɨ ka Azia na ka ɔɓɨlɨ wasɨ!»
28 Nɨyɔ ɓambanzʉ ɓʉkana lɨkpʉmʉka li nɨlɔ ɓɛyɔ, ɓavɨkɨmanaga ndɨ, ɓanapamɨkanaga ɓɛ: «Alitemisi wa Ɛfɛsɔ a mudingi!»
29 Kʉwa wa, gʉɗʉ wasɨ avɨkɨmanaga ndɨ. Ɨɓʉ ɓasɨ ɓʉkanana ndɨ kaaga ɓɨgala-gala ka pa yangba nɨyɔ ɓamʉmʉkanaga ndɨ mino, ɓagwi ndɨ Gayɔ na Alisitaliko, Ɓamakedonia ɓaɓa ɓi nɨɓɔ ɓakpakyana ndɨ na Pɔlɔ. 30 Pɔlɔ a ndɨ wakɨtʉlya kaɨnda kambwa ka ambaza yi nɨnɔ, luki limoti ɓaɓɨɓya ɓapakya ndɨ. 31 Gʉtʉgʉ ɓangama ɓemoti-ɓemoti ɓa Azia nɨɓɔ ɓa ndɨ ɓawai-dakɨ, ɓatɨkɨlya ndɨ ɓambanzʉ kaɓɨkya ɓɛ kipupisonitɔgʉ kʉ ɓɛyɔ. 32 Ko ngbingo yi nɨnɔ aka nɔ, ɓambanzʉ ɓapʉnga ndɨ kanzɨna gbalɨ, ɓanzɨngɨmana ndɨ. Luga kaɓʉ, ɓambanzʉ ɓudingi ɓakɛgʉ ndɨ kaiba gʉtʉgʉ ɓɛ ɓomumukoni ko bulya ɨkɨ. 33 Kʉwa wa, ɓambanzʉ ɓemoti-ɓemoti luga wa ambaza ɓatʉmbʉlyaga ndɨ Alesandulia lɨkpʉmʉka li nɨlɔ. Ɓayuda ɓakpamya ndɨ ɓɛ akɨtagɨ kambwa. Kʉwa wa, Alesandulia ʉgbʉma na maɓɔkʉ ɓɛ ɓadakɨ kyɛ a ndɨ kapa kanzɨna. 34 Luki limoti, nɨyɔ ɓambanzʉ ɓibo ɓɛ Alesandulia a Muyuda, ɨɓʉ ɓasɨ ɓapʉnga ndɨ kapamɨkanaga ka ɓasaa banda ɓaɓa ɓɛ: «Alitemisi wa Ɛfɛsɔ a mudingi!» 35 Ka muliɓo, ndɔmbɛ mudingi wa gʉɗʉ yi nɨnɔ udokisa ndɨ, ʉɓɨkya ɓɛ: «Ɓatʉ ɓa Ɛfɛsɔ, ɓambanzʉ ɓasɨ ɓakaiba ɓɛ Ɛfɛsɔ a pa yi nɨyɔ oɓuulyogo ndaɓʉ ko kunzi Alitemisi mudingi na mulundu kakɨ nɨmɔ ogwoku ndɨ kʉgʉ wa lɨsyɛ. 36 Kɛgʉ na mʉtʉ gʉtʉgʉ ɓemoti aka nɨnɔ akwanana kaanganya. Kinili, okwononi mbɛyɨ kosisa mambɛngɨ, nɨ makogyigʉ lɨkpʉmʉka ɓɨsɔsɔsɔ. 37 A ɓɛyɔ, ɓalʉkʉ ɓi nɨɓana moduku na ɨɓʉ ɓa ɓakiɓigʉ ka ndaɓʉ ko kunzi kusu ikanɨ katʉmbwa yi. 38 Kika nɨ Demetilio na ɓotwa-maɓɨsya nɨɓɔ ɓagyaga na ɨɓʉ ligubo ɓakɛgʉ kaʉkanana na mʉmbanzʉ, masyɛ mʉkɔ ɓangbanga atʉ, ɓazozi ɓatʉ gɔnɨ, ɓakwanana kaaga kʉ ɓɛyɔ. 39 Makika na lɨkpʉmʉka lagɔgɔ lɨɓɨkya, nɨyɔ igyonosa kʉwa ɓanʉ kambwa ka ɓangama. 40 A ɓɛyɔ, kaɓyɛnɛnɛ na lɨkpʉmʉka li nɨlɔ igyonosi na lɨsyɛ li nɨlɨ, ɓakwanana katɨpɨlyaga ɓangbanga ɓɛ tovikimonogini. Takɛgʉ no pisi yi nɨyɔ tatʉmbʉlaga mino mʉ ma musilyoni mi nɨma.» 41 Nɨyɔ ama kanzɨna ɓɛyɔ, ʉpá ɓambanzʉ lɨgʉndʉ.