6
La Jisas 'e langonia ni nima to'oni (5,000) wane
(Mat 14:13-21; Mak 6:30-44; Luk 9:10-17)
1 Ma 'i buri, la Jisas ka olofolo no'o na asi 'i Galili na gila fa'alataa 'ania asi 'i Taebirias. 2 Ma nga ogunga ba'ita gila leka la'u mola 'i burina, tofuna gila agasia ni 'ola ni 'alefosilai lo'oo ngaia 'e agea fana nga gulalana nga ta'a lo'oo gila fii. 3 Ma la Jisas ka fane 'i gouna me'e busu, ma ka to'oru 'i wado fe'enia nga fufu'iwane aana. 4 Na alata no'ona, nga Fafangalaa na Tala Riunga na Jiu ngaia 'e galangi no'o. 5 La Jisas ka aga garigaria, ma ka agasia nga oguogunga ba'ita gila nigi mai te'ana, ma ka alafuu 'ilo'oo fala Filip, “'I fai na tagoru foria nga fangalaa na te'e to'omia fana 'agoru langonia 'ania nga ta'a lo'oo te'efou?” 6 Ngaia 'e fata 'ilo'oo tofuna ngaia 'e siria 'ani irito'ona la Filip, tofuna ngaia 'e su'a no'o na 'ola lo'oo ngaia te'e agea.
7 Ma la Filip 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Gwa'a nga foforinga ne'e to'omia kwaru singari* Grik ngaia iiria 200 denari. Te'e wane ngaia ngaria te'e denari fana foforinga aana fana te'e gani na taunga'inga. ma 'e sia to'omia mola fana nga forilana gwa'a me'e fangalaa sisika faga.”
8 Ma te'e wane na fufu'iwane aana la Andru, nga wanefuta ala Saemon Pita, ngaia ka fata 'ilo'oo, 9 “Te'e wela wane ngai 'i lo'oo, ma ngaia 'e to'o mola na nima mani'i beret fe'enia rua gweii'a. Tafe'ua ma ngaia 'ato 'ani to'omia nga ta'a auaula lo'oo.”
10 Ma la Jisas ka iiria faga maka 'ilo'oo, “Moru iiria fana nga ta'a 'agila to'oru 'i wado.” Nga farisi ngaia 'e aula no'ona. Ma nga ta'a te'efou gila ka to'oru 'i wado, ma ngaia toto'o fe'enia ni nima to'oni (5,000) wane. 11 Ma la Jisas ka ngaria mani'i beret lo'oori, ma ka baatafea God, ma ka dalo'ia fana nga ta'a lo'oo gila nana'i 'i no'ona. Ma ngaia ka agea 'ino'ona la'u mola na gweii'a no'ona. Ma gila te'efou, gila ngaria maka to'omia no'o 'olataa na gila siria te'efou.
12 Ma alata gila bote no'o, ngaia ka alafuu 'ilo'oo fana nga fufu'iwane aana, “Moru gonia no'o furufuruna fangalaa lo'oo 'e ole, suria goru sia ngadaa mola nga ketonga.” 13 Ma gila ka goni te'efou no'o ai, ma gila ka fa'afongua nga akwale'e kukudu ma ruaai na nga furufuruna fangalaa ne'e ole na nga nima mani'i beret laka'u gila 'ania.
14 Ma nga alata nga ta'a gila agasia 'ola ni 'alefosilai lo'oo la Jisas ngaia 'e agea, ma gila ka fata 'ilo'oo, “Wane lo'oo, ngaia nga profet na ngaia te'e nigi mai 'ubulana nga fanua lo'o 'i wado.” 15 Ma la Jisas ka leka no'o kau fa'asiga fana nga busu te'ingaia, tofuna ngaia 'e su'aai gila galangi gila ka leka no'o mai fana 'agila ula 'i burina fana ngaia 'ani kiingi faga.
La Jisas 'e leka fofona
asi 'i Galili
asi 'i Galili
(Mat 14:22-33; Mak 6:45-52)
16 Ma laulafi, nga fufu'iwane aana gila ka sifo no'o fana nigifana asi no'ona. 17 Ma gila ka ta'e 'ubulana nga baru, ma gila ka eta fana 'agila olofolo no'o na asi no'ona fana nga fanua 'i Kapaneam. Ma nga logo ka logo no'o mai, ma la Jisas ngaia 'ame nigi 'ua te'aga. 18 Alata no'ona nga iru ma bio ba'ita ka to'o no'o mai. 19 Ma nga alata gila faruta to'omia nima kilomita 'amoe ma ono kilomita, gila aga kau, ma gila ka agasia la Jisas ngaia 'e leka mai fofona asi, ma ka leka galangi no'o mai te'ana baru. Ma nga fufu'iwane aana gila ma'u ma gila ka lebelebe no'o. 20 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo kau faga, “Moru sia ma'u mola! Nau lo'oo mola.” 21 Ma 'i burina nga 'ola lo'oo, ngaia ka fane 'ubulana baru, ma gila ka aile'a ba'ita. Ma alata no'ona mola ma gila ka nigi no'o na fanua na gila leka fai.
22 Ma alata ngaia 'e gani wataga no'o mai, nga oguogunga na gila nana'i 'ua na gule'e asi laka'u, gila madafia la Jisas 'e nana'i 'ua. Tofuna gila su'aai te'e baru momola ngai ai, ma gila su'a la'u mola na la Jisas 'ame leka 'ubulana baru fe'enia fufu'iwane aana. 23 Ma tani baru ngaa'i fa'asia 'i Taebirias gila bi'i nigi galangia nga lefu laka'u la Jisas 'e baatafea God fana nga fangalaa laka'u ai, ma bi'i kwatea fana ta'a auaula laka'u. 24 Ma nga alata na oguogunga lo'oori gila 'ame agasia no'o la Jisas ma nga fufu'iwane aana, gila ta'e na baru, ma gila ka leka 'agila kwailo 'ofia la Jisas 'i Kapaneam.
La Jisas ngaia nga beret na mooringa
25 Ma alata gila daria la Jisas na gule'e asi no'ona, gila ka kwaiorisi 'ilo'oo ana, “Wane ni kwaifa'ananaunga, alata taa no'ona 'i'oo leka mai 'i lo'oo welakau?”
26 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru, mooru kwailo'ofi nau, tofuna na moru 'ania mani'i beret laka'u ma moru bote, ma 'amoe la'u tofuna na moru su'aai nga fa'awatagalana nga 'ola ni 'alefosilai laka'u nau ku agea. 27 Moru sia taunga'i mola fana nga fangalaa na te'e sui mola. Mooru taunga'i fana nga fangalaa ne'e kwatea mooringa firi famooru. Nau, nga Wela na Wane na, nau taku kwatea famooru nga fangalaa na mooringa firi lo'oori, tofuna God nga Mama'a ngaia 'e faate'enia no'o na ngaia 'e aile'a fe'eni nau.”
28 Ngai lo'oo ta'a gila orisia 'ilo'oo, “Nga 'olataa na tameru agea fana 'ameru launge'enia nga taunga'inga na God ngaia 'e siria fameeru?”
29 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nga kwaisiriinga ala God ngaia 'e 'ilo'oo: Moru tagoto'o na wane na ngaia 'e kwatea mai.”
30 Ma gila ka orisia la'u 'ilo'oo, “Nga 'ola ni 'alefosilai 'utaa na to'o agea, fana 'ameru agasia ma meru ka tagoto'o amu? 'Olataa na 'i'oo to'o agea? 31 La Moses 'e kwatea nga beret laka'u gila fa'alataa 'ania ‘mana’ fana nga wawarifu meeru 'i 'ubulana nga gule'e lefu langalanga, 'ilaka'u gila giria na nga Girigiringa Abu 'ilo'oo, ‘Ngaia 'e kwatea nga beret fa'asia 'i langi faga fana 'anilai.’ ”
32 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru, la Moses ngaia 'ame kwatea nga beret fa'asia 'i langi faga. Tafe'ua Mama'a agu ne'e kwatea faga. Ma Mama'a agu ne'e kwatea la'u mola nga beret kwala'imori fa'asia 'i langi famooru. 33 Nga beret kwala'imori na God ngaia 'e kwatea, ngaia na nga wane ne'e sifo mai fa'asia 'i langi, ma ka kwatea nga mooringa fana nga ta'a te'efou fofona nga fanua lo'oo 'i wado.”
34 Ma gila ka alafuu 'ilo'oo fana, “Welakau, 'ita tala'ina maka ori 'ala'a, to'o kwatea no'o beret lo'oo fameeru.”
35 Ma la Jisas ka alafuu 'ilo'oo, “Nau no'o na beret na mooringa. Ni dai ne'e leka mai te'agu, ngaia 'ato 'ani molo'u la'u. Ma ni dai ne'e tagoto'o agu, ngaia 'ato 'ani maarigo'u la'u. 36 Nau ku iiria famooru 'e sui no'o, gwa'a moru agasi nau, moru 'ame tagoto'o mola agu. 37 Ta'a te'efou na Mama'a agu ngaia 'e kwatega fagu, tagila leka te'efou no'o mai te'agu. Ma ni dai na ngaia 'e siria lekanga mai te'agu, nau ku sia ma'asini te'enia mola.
38 Tofuna nau ku sifo mai fa'asia 'i langi, 'amoe la'u fana agelana 'ola suria kwaisiriinga agu 'i talagu. Nau ku leka mai fana agelana 'ola na God 'e siria. 39 'Ola na God ngaia 'e siria, na nau 'aku aga le'a na ta'a te'efou na ngaia 'e kwatega fagu gila sia foo mola. Ma gani 'i'isi nau taku bi'i tata'ega fana nga mooringa firi. 40 God na Mama'a agu ngaia 'e siria ni dai na gila aga fagu, ma gila ka tagoto'o agu, 'agila momoori firi. Ma nau taku tata'ega fana mooringa na gani 'i'isi.”
41 Ma nga ta'a gila ka eta 'agila ngu'ungu'u no'o burina, tofuna ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, “Nau no'o na beret ne'e sifo mai fa'asia 'i langi.” 42 Ma gila ka alafuu 'ilo'oo faga kwairiu, “Nga wane lo'oo la Jisas nga wela ala Josef lo'oo mola, ma goru su'a mola na mama'a aana ma nga tete'e aana. Ma 'e 'utaa na ngaia 'e iiria ngaia 'e sifo mai fa'asia 'i langi?”
43 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Moru noto fa'asia nga ngu'ungu'unga 'i laloamooru. 44 Te'efuta wane 'e sia leka mola mai te'agu lauta Mama'a agu ne'e alenau mai 'ame talaia mai te'agu. Ma ta'a na gila leka mai te'agu, nau taku fa'amooriga na gani 'i'isi. 45 Nga profet gila giri ma gila ka 'ilo'oo, ‘God ngaia 'e kwaifa'ananau na nga ta'a te'efou.’ Ma ni dai ne'e longoa Mama'a ma ka ngaria no'o su'a 'olanga fa'asia, tagila leka mai te'agu. 46 Ma te'efuta wane 'ame agasia nga Mama'a. Te'ingaia nga wane ne'e leka mai fa'asia God no'o na ngaia 'e agasia nga Mama'a. 47 Nga 'ola kwala'imori nau ku iiria famooru, ni dai na ngaia 'e tagoto'o agu, ngaia te'e momoori firi.
48 Ma nau no'o na beret na nga mooringa. 49 Nga wawarifu mooru gila 'ania nga beret laka'u gila fa'alata 'ania ‘mana’ 'ubulana gule'e lefu langalanga, ma gila ka mae mola. 50 Tafe'ua ma nga beret ne'e sifo mai fa'asia 'i langi, te'efuta wane 'e 'ania, 'ato ngaia 'ani mae. 51 Mai nau na beret na nga mooringa fa'asia 'i langi. Lauta te'efuta wane 'e 'ania nga beret lo'oo, ngaia te'e momoori firi. Ma nga beret no'ona na labegu, na nau ku kwatea fana nga ta'a fofona fanua lo'o 'i wado 'agila momoori ai.”
52 Ma nga ta'a no'ona gila ka eta no'o fana orikwaisu'usu'uinga 'i laloaga kwairiu, ma gila ka fata 'ilo'oo, “Nga wane lo'oo 'e kwate 'uta'i na nga labena fadauru fana 'anilai lo'oo?”
53 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru, lauta moru 'ame 'ania nga labegu, ma moru 'ame go'ufia nga 'abugu, ngaia 'e 'ato iiki 'amooru momoori firi. 54 Ma ni dai ne'e 'ania nga labegu, ma ka go'ufia nga 'abugu, ngaia te'e to'o na nga mooringa firi, mai nau taku tata'ea na fe'e gani 'i'isi. 55 Du'ana nga labegu no'o na ketonga kwala'imori, ma nga 'abugu no'o na 'ola ni go'ufilai kwala'imori. 56 Ma ni dai ne'e 'ania nga labegu, ma ka go'ufia nga 'abugu, ngaia 'e nana'i fe'eni nau, mai nau ku nana'i fe'enia. 57 Mooringa 'e 'ita mai fa'asia God, ma ngaia ne'e kwate nau mai. Mai nau ku momoori la'u mola tofuna 'i ngaia. Maka 'ino'ona la'u mola ni dai ne'e 'ania labegu, ngaia te'e momoori la'u mola tofuna 'inau.
58 Ma 'inau ku 'ame 'ilaka'u nga beret laka'u nga wawarifu mooru gila 'ania. Gila 'ania ma gila ka mae mola. 'Inau nga beret ne'e sifo mai fa'asia 'i langi, ma ni dai ne'e 'ania nga beret lo'oo, ngaia te'e momoori firi.”
59 La Jisas 'e iiria nga 'ola lo'oo alata ngaia 'e kwaifa'ananau 'ubulana nga 'ifi ni fo'anga 'i Kapaneam.
60 Ma nga ta'a 'e aula na gila leka suria la Jisas, gila longoa nga 'ola lo'oo ngaia 'e fata suria, ma gila ka fata 'ilo'oo, “Nga kwaifa'ananaunga lo'oo ngaia 'e 'ato 'e iiki. Ni dai na te'e leka suria?”
61 Ma la Jisas 'e su'aai gila ngu'ungu'u no'o buri na suria 'ola lo'oo, ma ngaia ka fata 'ilo'oo faga, “'Ilo'oo ma nga alafuunga lo'oori ngaia agea amooru 'ame siria lekanga suri nau? 62 Ngaia 'e 'uta'i lauta na moru agasi nau, nga Wela na Wane, nau 'aku ori mai fana nga lefu laka'u nau ku nana'i mai ai 'i na'o? 63 Te'ingaia nga Anoe 'ola Abu ne'e kwatea nga mooringa. Ma nga tegelangaa na wane 'e sia agea mola 'ola lo'oo. Ma nga alafuunga lo'oo nau ku iiria famooru ne'e leka mai fa'asia nga Anoe 'ola Abu ne'e kwatea nga mooringa. 64 Ma gwa'a 'ani 'ilo'oo, tani wane amooru gila 'ame tagoto'o mola.” Du'ana 'ita 'ua no'o mai 'i na'o, la Jisas 'e su'a te'efou no'o ani dai na gila 'ame tagoto'o, ma ni dai na te'e kwatea fana nga maarimae aana. 65 Ma ngaia ka alafuu la'u 'ilo'oo, “Ngaia na'a nau ku iiria no'o famooru, te'efuta wane 'e sia leka mola mai te'agu, lauta Mama'a agu 'ame talaia mai te'agu.”
66 Ma ka 'ita na alata no'ona, nga ta'a 'e aula na gila leka suria, gila ka abulo matari no'o, ma gila 'ame leka no'o fe'enia.
67 Ma la Jisas ka kwaiorisi na nga akwale'e wane ma ruaai aana maka 'ilo'oo, “'Ilo'oo ma moru siria 'amooru ori la'u mola fa'asi nau?”
68 Ma la Saemon Pita ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, “Alafa, 'ino'ona ma ni dai ngaa'i la'u na tameeru leka te'ana? 'I'oo no'o na 'i'oo to'o na nga alafuunga na nga mooringa firi. 69 Meeru meru tagoto'o, ma meru ka su'aai 'i'oo no'o na Wane Abu na 'i'oo leka mai fa'asia God.”
70 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo, “Nau na nau ku firia moru no'o akwale'e wane ma ruaai. Ma gwa'a 'ani 'ilo'oo, te'e wane amooru ngaia nga adalo.” 71 Na alata la Jisas ngaia 'e alafuu 'ilo'oo, ngaia 'e fata suria la Judas lo'oo, nga wela ala Saemon Iskariot. Gwa'a la Judas ngaia nga wane na akwala ma ruaai, ngaia te'e kwatea la Jisas mola fana nga maarimae aana.
*6:7 Grik ngaia iiria 200 denari. Te'e wane ngaia ngaria te'e denari fana foforinga aana fana te'e gani na taunga'inga.