2. Duwe shalda Jeldusaldéñka akuagapanane
2
(2.1–8.3)
Jatetshi Alduna kaxagatanane
1 Guñgueni izhajuizhaldeká Pentekosté* 2.1 Lv 23.15-21; Dt 16.9-11. Akldé migajienaldiamak guageñka niyakue. ldiuwañ zegatshake, saldiñga Duwe Jesú ipananekueki azbuangaba ajuizhaldeklde na ashekualdá. 2 Amak ashekualgueñki kakldegagá nogueñga, múlkaldajañ kamakualdi jaldáñ akauldi alnobaxa zhinik zabiñgueni ashekualgualdi zahauxa kagakjuldú. 3 Gueni guksé juna, juna puldatukajañ nauwa, nauwa zhikbeni exa ashekualdauxak ezuak, ezuak kagaldagaté atú. 4 Amak kagaldagatshaga na, Jatetshi Alduna kagatsauxa auxaga kaxaldaldaldiamak kejuldú. Ai Aldunaja kaksaneshiñga na, saldiñga ashekualdauxa sha sha kaugiañ kauwizhéñ azakuagazhék✡ 2.4 Ajsh 10.44-46; 19.6 kazukuakshaldá.
5 Atshake juldiúkue Jatek akldunamak izhoxa niñkakue san san kagi nahauxa zhinik Jeldusaldéñ ajuizhaldexal aldakldekue na ashekualdá. 6 Ekueja ekí múlkaldajañ akauldaté aldukatshakna, duwá izhgazhé Duwe ipananekue ajuizhaldegatoguéñ atuál saldi aldák. Ekueki sha sha azakuakakue aldalgué, ai Duwe ipananekueja ezua, ezua kauwijí kaugiañ azakuagaté aldukatshakna, “sakíga ni ekí azakuák” kakldegazhá. 7 Guakna, “¡sakí ekí azakuaká!” ajañgui na ekí izhgaldukaldá:
—¿Saldiñga ekí sha, sha azakuagatukakueki Galdildeyaxa zaldakuega naldazhé shi na? 8 Ne “sakíga ni ekí nauwijí kaugiañ sha sha azakuagaka na” zʉñgajienakí naldatshak jiaga, nukanazʉnaka. 9 Akze, nasʉñki san san kagi zaldakuañ jai mizhal nakalde: Anuñkaki Paltiaxa zalda, Mediaxa zalda, Eldámka zalda, Mesopotamiaxa zalda, jai Juldeya baxe zalda, Kapadosiaxa zalda, Pontuxa zalda, Asia baxe zalda, 10 Pildijiaxa zalda, Panpildiaxa zalda, Ejiptuxa zalda, Aldibia baxega kuíbuldu Sildene akyó zalda, anuñkaki kuíbuldu Alduma zalda jai mizhal nakalde. 11 Aikuega na anuñka juldiúga, anuñka nekueki axautshi sanákue naldatshak jiaga, nasʉñ Jate kajañguamakbé ajañgualdixa izhgakuxanekue.† 2.11 Juldiúkueja tuwiñki kauwisaná naldagáldekue jiaga kauwisanája Jate jañguamakbé ajañgualdixa izhgakuxanekueki juldiú aldeklde katuñka. Anuñkaki Kaldetaxa zalda, anuñkaki Aldabia baxe zalda katshekualdashá. Naldatshak jiaga, ai sha sha azakuagatukakuejañki “¡Jateki sakí ekí atemajañ janshagatse zʉñkatshixá!” akuagatshak, nasʉñ ezuak ezuak nauwijí kaugiañ naldiñga ni kalduká.
12 Gueni saldiñgajañki “¡sakí ekí sha sha azakuaká!” ajañgui, “sakíga ni jañguakuá” kakldegazháldi ekí izhgaldukaldá:
—Ekí zegatshake, ¿eñki ji guashi ne?
13 Guatshak ezuakuejañki iyajokldeshiñga na ekí akuák:
—Ejiékueki stuxanekue nakna ekí azakuák.
Pégulduja Jatetshi múldigaba kakbene
14 Ekí akuaguake Pégulduki Duwejañga 11 gaxanekue juizhiñga izhgaldaxeni matshuwi ashekualdekueja nukandana ekí kakbeyaldá: “Nasanákuañ, saldiñga jai Jeldusaldéñ mizhekuekuañ jiaga, sakí zegaté mituñká shalda miñmeyaldikue nak, muldetua nukaté nogwíñ. 15 Anuñkake stuxáñkaldekue ekí kazukuaká mijañguatshak, naldagálde ni mijañgú. Niuwi jue meñga‡ 2.15 “9:00 am” ni me zʉtugazhé naldashá. 16 Ne ekí zekaki, Jatetshi múldigaba naldiñga zʉxaitshixa Juelja ekí zexaldixa kalta gauwanane:
17 ‘Saldiñga netshi Jateja ekí guak: Auxa zegapanatshake
saldiñga káguba saná na nahauxa nají Alduna muldetua kagatsauxa kaxaldaldaldiamak kagakaxaldikue.
Eja na mimiskuakue, mimibunzhikue nají múldigaba naldiñga kaldukshanamak kágubakuek kakbeñshaldikue.
Ekíga na, nakuakue aldunaldi jigaba katuñshaldikue.
Duebakueki kabi kakzukualdikue.
18 Atshakna sigí, munzhi naxazauñkakue zʉnake nají Alduna muldetua kagatsauxa kaxaldaldaldiamak kagakaxaldikue.
Eja na nají múldigaba naldiñga kaldukshanamak
kágubakuek kakbeñshaldikue nakldá.
19 Atshak alnobaxa zʉnake zegaté atú guazhámak zekualdikue.
Ekibeñga, kagik jiaga nas za auxaga kama naksuikue ne awatuñshaldikuamak
zegaté atú guazhámak zekualdikue.
Ekí zekualdatshakna, kagike abi baxega ne, guksé puldi ijiáxalda setañgua zalda zegaté atualdixa.
20 Atshakna, alnobaxa zʉnake niuwiki tuañ izgualdikue,
saxaki abi itsune jana atsʉshi za ité izgualdikue nzha.
Akze, nas Saldiñga netshi Sáñkaldak káguba agatsaldi azhi agatsaldakí ne katuál naxaldikuéñ ldiuwañki
atemajañ akzé, zʉxaita zalda janshizhe niuwañ zegagáñgaki ekí zexaldixa nzha.
21 Amak zegagá noxaldieñga, ezua minkualdal miñgakaxanaldikue, mieldejañki aik
“nají Sáñkalda, sha atshikuge shalda guiyaba tuazháldikuamak nazikuá makualdí”
axakuañnexaldiake amak ikualdaldixa nakldá.’ ”✡ 2.17-21 Jl 2.28-32; Alm 10.13
22 Ekí sezheklde kakbeñgueni ekí jiaga kakbeyá: “Maiñ nauwibama Isayél shtukuakuañ, ekí miñmeyaldikue muldetua nukaté nogwíñ: Miñkuahamakga Saldiñga netshi Jateja Asukuá Duwe Jesú Nasaldéxa zalda aldéñga kagik gaxane mimatuñshane. Sakí ekí mimatuñshazhá. Aldéñga Asukuá Duwe mimikenáñ izhoguéñ, jika janshagatsegaba atemajañ atshaté tu guabínamak atshishane nak. 23 Naldatshak jiaga, ezuakuañki Duwe aguldiñkakuek agemine.✡ 2.23 Mlk 14.41; Lk 22.47-48 Ne amak gegagá minogueñga Jatejañki ekí zexaldixa janaktunalguamak nuxa zek.✡ 2.23 Lk 22.22; 24.46; Ajsh 3.18; 4.27-28; 1Pe 1.19-20 Guane nalgué, ai Duwe ageminekueki kutám atshixakue nalgué jiaga, Duwe akuaxaldiamak kagaunekbine. Ekí miyagaunegatshakna, ekuejañki amak kaldixa axaldiya akuaxá akuane. 24 Duwe Jesú ekí shuane nalgué jiaga, Ajateja mokue izhgaldakshá.✡ 2.24 Mt 28.5-6; Mlk 16.6; Lk 24.5; Ajsh 4.10; 5.30 Akze, Duweki zʉxaita guiyaba tuwi shuigatshak jiaga, Jateja shuane za nokshazhá. Akze, ni jiyája ni shuixaja shuane za nokshazháka. 25 Nauwibama Dabíja e shalda ekí guaklde sezheklde:
‘Najate, mañki Saldiñga netshi Sáñkalda maldé, naldesañ izhoxal za matuñkuge.
Mañki ekí natezhak za mizhogakna, sha nakundana akzekakue zhe nakzukuazháldi, nagubiyazháldixa.
26 Akna, aldunaxa zeñ nakldeshi akldé mikzamakga mikzukualdikue.
“Abuáke shuixaldatshak mokue maldezhgaldakshaldixa shakldá” za nakualdi jimiktualdikue.
27 Jinake naldakí.
Mañki shuanuge za naldokshabaldáldixa.
Naski mijí za izhoshi, amak za mixatshikuge nakna, shuixaldatshak nají abuá galduñgua guabaldáldixa nak.
28 Akze, mañki shuixaldikueni mokue maldezhgaldakshaldixaga natuñshamalde.
Mañki naldesañ za mizhogakna, zʉxaita zalda zeñ maldakzukualdixa nakldá.’ ”✡ 2.25-28 Sal 16.8-11
29 Ekí sezheklde kakbeñgueni ekí jiaga kakbeyá: “Nasanákue, nakzék naldakí ekí miñmeyanaka: Nauwibama Dabíki shuigueni ají abuá shuanekue abegeñka abexanane. Ai abexaneñki kaiga jiaga nauwikenáñga nogashá. 30 Guatshak Dabíki Jatetshi múldigaba naldiñga zʉxaitshixa nalguakna, ezua zʉnekualdal naxaldixaja guaxaldixaga guashi ekí kalta gauwanane. Akze, Jateja ekí axakildashiñga akbene nauwibamaja akualdiñga none: ‘Nas ezua mitukua ma najíkue kaksanekbaldamak kaksanexaldixa izhaxaldikue niyó.’✡ 2.30 2S 7.12-13; Sal 89.3-4; 132.11-12 31 Amak zegagá nogueñga Jatejañki nauwibama Dabík sakí zexaldixa tuñshatshak, ezua zʉnekualdal gaxaldixa guakldeki shuixaldinik mokue izhgaldakshaldixa guakshane. Ekíga na, shuane za nokshazháldi, ni ají abuá galduñguá guazháldixa guakshane.
32 ”Ekí guakldalguamakga Duwe Jesú shuigueni Saldiñga netshi Jateja mokue izhgaldakshá. Nasʉñ saldiñga agapa kaldeñkakuañki Duwe amak izhgaldaguenik tuñkaldamak axautshikuek kakbeñka naldashá. 33 Jateja ekí Asukuá Duwe Jesú izhgaldakshiñgueniki jékaldaxa akldé akzukuiñga, aldéñ jibatshaldi mual sanexaldiamak ité. Aldéñga na ají Alduna Asukuák nasʉñ ajíkuañ zʉñgexaldiamak niuwi agexaldixa akbenalguamak niuwi ageguakna, aldéñ zhiniki ai Alduna muldetua zʉñgatsauxa zʉñkaldaldaldiamak zʉñgakaxane. Amak zʉñgene awatuñshi atshañkalduka na, tuabinuka, nukabinuka nakldá. 34 Akze, nauwibama Dabí jékaldaxa nitshigazháne naldatshak, Jateja ezua zʉnekualdal gaxaldixa shaldaga ekí gauwá:
‘Saldiñga netshi Jateja nají Sáñkalda Zʉnekualkak ekí akbeyá:
Nas saldiñga aksanegatokugeñga, jibatshugaldi mual akldé akzéñ naldesañ yate guwá.
35 Naski maguldiñkakuek auxaga magubishaldikueñka yo amak mizhoxaldixa nakldá.’ ”✡ 2.34-35 Sal 110.1
36 Ekí sezheklde kakbeñguenik ekí jiaga kakbeyá: “Akna maiñ saldiñga nauwisaná Isayélkuañ ekí muldetua miñkualdakue: Saldiñga netshi Jatejañga na ezua zʉnekualdal gaxaldixa guakldanamak Asukuá Duwe Jesúga zʉñgakaxá guane. Ega na, aldéñ naldiñga nauwijí Sáñkalda izhoxaldiamak itene. Ne ega na maiñ kaldixa axaldiyá akuakshishá guamine nakldá.”
37 Ekí aldukatshakna ajuizhaldekldekueja aldunaxa zʉxaita izhajanatshak, Péguldu na Duwejañga gaxanekue juizhiñga ekí agalduká:
—Gajakuañ, guake Jate zʉñkabetaldiamake, ¿mielde shi atshakue zʉñgatsá?
38 Guake Péguldujañki ekí kakiyó:
—Maiñ ezuak minauxa sha miyatshixa majiñga maja xaldeki Jatek agakualdinakue. Ekí miyatshaldiakna, Asukuá Duwe Jesú namak mijañguxa miyawatuñshaldiamak nik mimajaukshakue. Ekíki Jateja sha miyatshixa miñkabetaldiamak. Gualdinik na ají Alduna miñgexaldixa. 39 Ají Alduna zʉñgexaldixa zʉñmeyatshake, aiki nasʉñ, nauwijí sukuakue, saldiñga aldéñ namak jañguxakue maldé zaldi izhukakue jiaga zʉñgexaldixaga guashi zʉñmeyanane. Akze, Saldiñga netshi Sáñkalda, Nauwijatejañga saldiñga ajíkuañ naldakualdiamak axaldagakue zʉñmeñkakuek ají Alduna zʉñgexaldixa nakldá.✡ 2.39 Is 57.19
40 Ekí Pégulduja guashiñga na, jiak exa zhinik akldé kakbeyatoshiñga, keshkaldukshi ekí jiaga kagakuañnék:
—Maiñ Jateja minkualdakue miyagakuañnexaldí. Ekíki shanekue kaiga zhekualdatukakue guiyaba katuñshatshak ekíga mimatuñshi guakuak.
41 Ekí kakbeyatshak ai múldigaba agipananekueki nik kajaukshá. Ai ldiuwañga matshuuwi anuñka 3.000 Duwe ipananekue juizhi izhgaldiyá na akuá. 42 Ekue na Duwejañga ají múldigaba guaxal gaxanekueja shi kaxaldixá muldetua axaldukshi, amak axajanashiji za izhukakue. Ekí izhoshi na, Duwe ipananekue na izhajuizhaldeshi, Duwe nauwitsaldí shuane shalda be zhigisekui axaldixa kagabene axaji, Jate axazakuashi za na ashekualdapaná.
Duwe ipananekue sakí ashekualdapanane✡ 2.43-47 Ajsh 4.32-35; 5.12-16
43 Atshaga na Duwe Jesújañga gaxanekueki kágubakueja janshizhe ajanashaté atú guazhámak matshuwi ajanashéñ zhinik na, exa ashekualdekueja “¡Jateja sakí ekí katshishixá!” ajañgui na ashekualdá. 44 Duwe ipananekuegaba muldetua ishkaldaldi, ajañgui za aldoshi na, jika numa kaxaldekueki saldiñga netshi ajañgui na 45 atshuake kagi, numa nabeyasaldinik ai shalda iyapankáki mielde jika agajuezhatukakueki agaxauneka. 46 Niuwi neyauxa juwí Jate axazakuageñka ajuizhaldexal za alduka. Ekíga na, kauwijuldi zeñ kakldeshi, gakue izhgaxauwi zhualduxa asaji, Duwe nauwitsaldí shuane shalda jiaga be ishkiyasekui axaji na ashekualdá. 47 Kauwizhéñki ekí ashekualdi, Jate za akldé akzamakga agazukui za ashekualdatshak, axautshikuejañki janshizhekue katuñka. Niuwi neyauxa, nauwijí Sáñkalda Duwe Jesúja akldé akldeñga káguba kekualdatshakna, aldéñ ipananekue juizhi izhgaldiji na ashekualdá.
*2:1 2.1 Lv 23.15-21; Dt 16.9-11. Akldé migajienaldiamak guageñka niyakue.
✡2:4 2.4 Ajsh 10.44-46; 19.6
†2:11 2.11 Juldiúkueja tuwiñki kauwisaná naldagáldekue jiaga kauwisanája Jate jañguamakbé ajañgualdixa izhgakuxanekueki juldiú aldeklde katuñka.
‡2:15 2.15 “9:00 am”
✡2:21 2.17-21 Jl 2.28-32; Alm 10.13
✡2:23 2.23 Mlk 14.41; Lk 22.47-48
✡2:23 2.23 Lk 22.22; 24.46; Ajsh 3.18; 4.27-28; 1Pe 1.19-20
✡2:24 2.24 Mt 28.5-6; Mlk 16.6; Lk 24.5; Ajsh 4.10; 5.30
✡2:28 2.25-28 Sal 16.8-11
✡2:30 2.30 2S 7.12-13; Sal 89.3-4; 132.11-12
✡2:35 2.34-35 Sal 110.1
✡2:39 2.39 Is 57.19
✡2:42 2.43-47 Ajsh 4.32-35; 5.12-16