18
Iyi ini wawayaghama God ina vikiivavona kamonai?
(Mak 9:33-37; Luk 9:46-48)
Nani maranai Yesu kana kivikivina ipisi kurina ma ivi tarakiiyanei bo, “God ina vikiivavona kamonai na iyi ini wawayaghama?”* Luk 22:24
Ma Yesu wawaya kikei sago ikwatui ipisi da kamosiyai imiiri. Ma ivonesi bo, “Vonavaghata avonavonemi, ke kona tereoruwe meyemi da tami nakanani ma ededa yoghoyogho na ke kovokovoghina kona rui God ina ku vikiivavona.* Mak 10:15; Luk 18:17 Tam iyai kuna tereoruwe meyem da weni wawaya kikina nakanani na God ina vikiivavona kamonai tam kuna ghe kirakai.”
“Ma iyavo kava taku notakuwai wawaya kikei kona tinariyai na ke tuna kava ma taku yavata kotitinariyeku.”
Ruyagha.
(Mak 9:42-48; Luk 17:1-2)
“Ma iyavo kava ina berai da wawaya kikei ina vitumaghana ina voterei na kovogha bero kirakiina ina viiya. Ita biibai da iwanai wakima ghamana ita kuni ma ita tawei ku bogapu da ituma dodo. Wawaya dobuwai, koti nuwapoya kirakai iyamna ruyagha ipeyari ina berai da wawaya vitumaghana ina voterei. Nakanani mara nonowa ruyagha tapanapanani. Ma iyai kwinana ina ruyaghai da ina peku na tuna kana kovogha ina rakata kirakai.”
“Mikeda imam bo kaem ina berim da berabero kuna berai na kekiiyaraghatawei. Ibiibai da imam bo kaem nevana kava ma yawasa makamakii nonowina kuna panani. Ma ibero kirakai da imam bo kaem ruwa ma ku keyama karata makamakii nonowina ina tawem.* Mat 5:30 Bo matam ina berim da kuna peku na matam kemuitawei. Ibiibai da matam nevana kava ma yawasa makamakii nonowina kuna panani. Ma ibero kirakai da matam ruwa ma ku keyama karata makamakii nonowina ina tawem.”* Yesu ke ita vonavona da imata bo kaeta kata boritawei bo matata kata muitawei. Ivi miiba da berabero ita yawasa kamonai katinimayei ma kata votere tuwanonowi. * Mat 5:29
Sipu isiwana miibiina.
(Luk 15:3-7)
10 “Kokitaruvimi da weni ededa yoghoyoghosi ke kona kitaoruwesi. Avonavonemi da i aneya kunumai mara nonowa aku Mamai God maghinonai emiimiiri.” 11 (-) Mara katamaninai giruma damsi peyarisi ves 11 ke ita terei. Ma viya na weni nakanani igirumi: ‘Taku, Wawaya Natusi apisi da wawaya siwasiwanisi ati yawasisi.’
12 “Mara sago tomowa ina sipu ivi 100 ma sago ita siwana na ami nota ikikava? Aviyavisina ita berai? Ina sipu ivi 99 warereyai ita kuyowesi da ita kamkam ma ita nae da siwasiwanina itekwai. 13 Nani sipuna sago kava ita panani na avonavonemi da iti nuwabiibii kirakiiyei, ke nakanani ma ivi 99. 14 Bade nakanani ami Mamai kunumai ke ita kayokayowei da wawaya kikei sago ina siwana.”
Varesim ina berabero.
15 “Keresiyana varesim berabero ina berai kurim na kenae kurina ma kevonei da ibera beroi. Kebera gavui da ami viruwa kava koni sisiyei. Ini yanem na nuwanuwana kuna tinavirai da koni vonapoteyana.* Luk 17:3 16 Ma am sisiya ke ini yanei na bade vimamatara wawayisi sago bo ruwa kuna rutinisi da yavata kona vovira da kona vona meyei. Nakanani kona berai da giruma katamana kona nunuri. Igiruma bo, ‘Wawaya ruwa bo aroba wawaya ini wavui, ke sago kava.’* Deut 19:15 17 Patana da ke ini yanemi na korutini da ekalesiya yavata kovi dughuwei ma ina berabero kudubina kovi debei kurisi. Ma tuna ekalesiya ke ini yanesi ma ina berabero ke ininimayei na vaghina, kobarei da ke kamomiyai ina makai. Koberai da tuna nakanani ma ke vitumaghana wawayina bo teks yuyuna wawayina yapiyapina.”
Vonatana ma vivaghina.
18 “Vonavaghata avonavonemi, aviyavisina dobuwai kona gudui na bade God kunumai ina gudui. Ma aviyavisina dobuwai koni vaghinei na bade God kunumai ini vaghinei.* Mat 16:19; Jon 20:23 19 Ma bade ana vona meyemi. Keresiyana varesim yavata ami viruwa dobuwai aviyavisina koni vaghinei na ami nota koni sagoi ma kona nipowana na aku Mamai kunumai ami kayowana ina berai kubiimi, 20 iyamna maranai wawaya ruwa bo aroba avakuwai ini sagosi na taku yavata nani kamonai.”
Notataweyana miibiina.
(Luk 17:3-4)
21 Pita imiiririya Yesu kurina ma ivi tarakiiyana bo, “Bada, varesiku berona ina beraberai kuriku na mara viya ana notatawei? Mara miikovimaruwa bo?”* Luk 17:3-4
22 Ma Yesu ivonapotei bo, “Avonavonem da ke mara miikovimaruwa kava, kegha da mara peyarina ma mara nonowa kuna beraberai, Grik igiruma da mara 77 bo mara 70 x 7 kwinam ina berabero kuna notatawei. * Gen 4:24 23 iyamna God ina vikiivavona na weni miibiina nakanani. Mara sago kiivavo sago imakamakai ma nuwanuwana ivivi tetei da ina bigabiga wawayisi kii tupi ita ruvai da ita gudui. 24 Ivi karei ma wawaya ina bigabiga sago irutinapiyei, kana tupi irakata kirakai.§ Grik gamonai kana tupi ghamana na ‘10 tausan talent.’ 25 Nani bigabiga wawayina ke ruvaruvana da kana tupi ghamanakina ita gudui. Tuna kubiine kiivavo ina bigabiga viya kurisi ivonakiiyaragha da wawayina, kawana ma natunatuna iti gimaresi da iti sleiv ma bade ina sawara yavata kudubina iti gimarei da nani tupina ita gudui.”
26 “Ma bigabiga wawayina itawotei ku tano ma manawinai isasa da kiivavo ku maghinona. Ma ivi nowi bo, ‘Kevi kamyuyuweku ma karakava kaku tupi peyarina ani miiyei.’ 27 Vaghina ma, kiivavo ivi kamyuyuwei ma kana tupi inotatawei ma ivotawei da inae.”
28 “Nani bigabiga wawayina ikiibau inenae na bigabiga kwinana ipanani. Tuna gwabinai kana tupi gisina imakamakai.** Grik gamonai kana tupi gisina na ‘100 denariyas.’ Tuna kubiine kaiyona ikimopotai ma ikiirara bo, ‘Kam tupi gwabikuwai kegudui!’ ”
29 “Ma kwinana maghinonai itawotei ku tano ma ivi nowi bo, ‘Kevi kamyuyuweku ma karakava kaku tupi peyarina ani miiyei.’ ”
30 “Ma ibara, ke iti kamyuyuwei da ku gabura itawanaoruwei ma nani dobunai ita makamakai da kana tupi iti miiya yavui. 31 Bigabiga turaturasi weni berana ikitai ma ivi nuwapoya kirakai. Inae kiivavo kurina ma aviyavisina peyarina itupuwa na ivi debei.”
32 “Ma kiivavo nani bigabiga wawayina ikwatui da irui kurina. Ma ivonei bo, ‘Tam bigabiga berom! Kuvonavikamyuyuwa kuriku na kam tupi ghamanakina ma anotatawei. 33 Ikikava avi kamyuyuwem na nakanani bigabiga kwinam kuti kamyuyuwei.’ 34 Ma kiivavo nuwanuwana ipughu kirakai da ivonatawei ku gabura. Ma nani kamonai ina vowavowa kirakiiyei ina nene da kana tupi kudubina ini miiya yavui na ina kiibau.”
35 “Ma aku Mamai kunumai nakanani ina berai kurimi maranai tami ke nuwanuwami kudubinai varevaresimi i berabero kona notatawei.”

*18:1: Luk 22:24

*18:3: Mak 10:15; Luk 18:17

*18:8: Mat 5:30

*18:9: Yesu ke ita vonavona da imata bo kaeta kata boritawei bo matata kata muitawei. Ivi miiba da berabero ita yawasa kamonai katinimayei ma kata votere tuwanonowi.

*18:9: Mat 5:29

18:11: Mara katamaninai giruma damsi peyarisi ves 11 ke ita terei. Ma viya na weni nakanani igirumi: ‘Taku, Wawaya Natusi apisi da wawaya siwasiwanisi ati yawasisi.’

*18:15: Luk 17:3

*18:16: Deut 19:15

*18:18: Mat 16:19; Jon 20:23

*18:21: Luk 17:3-4

18:22: Grik igiruma da mara 77 bo mara 70 x 7 kwinam ina berabero kuna notatawei.

*18:22: Gen 4:24

§18:24: Grik gamonai kana tupi ghamana na ‘10 tausan talent.’

**18:28: Grik gamonai kana tupi gisina na ‘100 denariyas.’