Nombia kpaakpaa ŋan Maake be ŋmarase nɛ
Maake
1
Gyɔn Wurubuarɛ loŋsɔɔre ŋon ke desina gbɛɛ fa Yesu kekɔŋ
Mateo 3:1-12; Luka 3:1-8; Gyɔn 1:19-28
1 Wurubuarɛ bu Yesu Kristo nombia kpaakpaa ŋan kewalaŋ yaa. 2 Wurubuarɛ kpila tobaale ŋon bɛɛ baake nyi Gyɔn nɛ nyi waa kyaŋ Yesu gbɛɛ kɔŋ, ŋgba mena keŋ Wurubuarɛ dekpeŋkpeŋgyɔɔre ŋon bɛɛ baake e nyi Yesaya be yako Wurubuarɛ nombia aŋmaraseŋ see ŋan man nɛ. Ɔ yakowɔ nyiaa,
“Kɛɛ! Mee kpila me kpilale na waa ta n siaman.
Ŋon ne gyae la waa desina n gbɛɛneŋ see neŋ.”
3 Wurubuarɛ dekpeŋkpeŋgyɔɔre Yesaya besewɔ yako Gyɔn wose man nombia Wurubuarɛ nombia aŋmaraseŋ see ŋan man bela nyiaa,
“Ŋolo ne fae yeesa depampaa dinaa keŋ man nyiaa,
‘Ɛ desina de Gbeŋgyoo gbɛɛnaa,
na ɛ ke yela ɔ gbɛɛneŋ pou ka tenee.’ ”
4 Mena dɔɔ kɔŋawɔ ampaŋ nyiaa, Gyɔn ŋon ɔ ne sɔ balaŋ Wurubuarɛ loŋ nɛ kyaawɔ depampaa dinaa keŋ man. Na ɔ ne kolosi fa balaŋ nyi baa kyɛɛkee lee be gbɛɛneŋ kumɛɛ man na baa kɔŋ Wurubuarɛ gyaŋ, na baa sɔ wɔ Wurubuarɛ loŋ na Wurubuarɛ ka mo be nombiakumɛɛ kyɛɛ wɔ. 5 Mena dɔɔ balaŋ burum leewɔ Gyudia tɛɛlese pou man, na Gyerusalɛm donɔɔ man gyu ketɔlɛɛ be nombiakumɛɛ ŋan bɛɛ yɛɛ nɛ fa Gyɔn, te ɔ sɔɔ wɔ Wurubuarɛ loŋ Gyɔɔdan boo man. 6 Na kurumɔɔ tɔne te ba moowɔ ŋara Gyɔn kegba, te wonembu tɔne te ɔ moowɔ yɛɛ abɔsɔɔ kpaŋ ɔ teŋa man. Akpataana na teebɔɔ yɛna ɔ weenɛɛ ŋan ɔ ne dii. 7 Keŋte Gyɔn yako balaŋ baŋ nyiaa, “Walaŋ ŋolo dɔŋ me wɔle ɔ ne kɔŋ keŋ ɔ kela maŋ. Maŋ tekaboena nyi maa buŋ booli ɔtenate nkyokota ŋmeeseŋ gba ya. 8 Maŋ dɔɔ loŋ te maŋ dana mɛɛ sɔ ŋon Wurubuarɛ loŋ, mɔna akpaa ŋon de kɔŋ na Wurubuarɛ feliŋ te waa mo sɔ ŋon Wurubuarɛ loŋ.”
Yesu Wurubuarɛ loŋkesɔ
Mateo 3:13–4:11; Luka 3:21-22; 4:1-4
9 Gyɔn kɛɛ sɔ balaŋ Wurubuarɛ loŋ nɛ, te Yesu leewɔ Nasarɛte donɔɔ keŋ ke kyaa Galelia tɛɛle man nɛ kɔŋ, te Gyɔn sɔɔ e Wurubuarɛ loŋ Gyɔɔdan boo man. 10 Yesu ka mo waa lee loŋ keŋ man nɛ, karatetee dokoloŋ te ɔ naawɔ na adido ta toro, te Wurubuarɛ feliŋ ŋon moo duwuluŋ dinɔɔ tisi lee adido kaa gyakaa ɔ dɔɔ. 11 Botɔɔ te be nyii woya ŋaale kolosiwɔ lee adido yako nyiaa, “Nyaŋ yɛna me bu ŋon mɛɛ gyae lee me konɔɔ man, te n na gyoo me sia nideli.”
12 Debokenaŋ man te Wurubuarɛ feliŋ ŋon yela Yesu gyuuwɔ depampaa dinaa daale man. 13 Yesu kyaawɔ depampaa kenaŋ man weeya sɔŋola (40). Ɔ kekyaa botɔɔ nɛ, te ɔbɔnsam kɔŋawɔ kaa kɛɛse e kɛɛse e kina. Na Yesu kyae ŋale man wonembia man, te Wurubuarɛ kpilala leewɔ adido kɔŋ kaa kɛɛ ɔ dɔɔ.
Yesu kebaake ɔ kaseela gyaŋgba nyibaŋ
Mateo 4:12-22; Luka 4:14-15; 5:1-11
14 Te di weeya ala ya te be kyaŋa Gyɔn tɔ deni. Ba ke kyaŋ e tɔ deni wɔle nɛ, Yesu kɔŋawɔ Galelia tɛɛle dɔɔ ɔ ne kolosi Wurubuarɛ nombia kpaakpaa ŋan fa balaŋ nyiaa, 15 “Debaŋ keŋ te lii, te Wurubuarɛ gyoori keŋ mɔ ta benaa. Ɛ kyɛɛkee lee ɛ gbɛɛneŋ kumɛɛ man kɔŋ Wurubuarɛ gyaŋ, na ɛ ke lɛɛ nombia kpaakpaa ŋan di!”
16 Keŋte Yesu gyuuwɔ ka mo Galelia boo nɔɔman. Botɔɔ te ɔ naa Simɔn na ɔ naabu Anderiase na bɛɛ lɔ asawuse boo keŋ man, nawolo nyi be yɛɛ kpɛɛ kyaŋarawɔ. 17 Keŋte Yesu yako wɔ nyiaa, “Ɛ kaa sila maŋ, na maa yela ɛ ke yilaa balaŋ fa maŋ ŋgba mena keŋ ɛ ne kyaŋ kpɛɛ nɛ.” 18 Debokenaŋ man te be tinaa ba asawuse ŋan yela, te be kaa sila Yesu. 19 Ɔ ke gyu ɔ siaman kyomii nɛ, ɔ naa Sebedeo bia Gyemisi na ɔ naabu Gyɔn na be doo ba degbele man bee desina ba asawuse. 20 Debokenaŋ man te Yesu baake wɔ, te be tinaa be kya Sebedeo na be paasetena baŋ pou yela degbele keŋ man te be kaa sila Yesu.
Yesu kegegi feliŋkum lee balee ŋolo man
Luka 4:31-37
21 Keŋte be gyuuwɔ Kapanum donɔɔ man. Te Gyudatena kefɛɛfowee kelii nɛ, Yesu gyuuwɔ bɔ ɔsom deni man ɔ kaa wola wɔ Wurubuarɛ nombia. 22 Yesu kawola keŋ doo balaŋ baŋ pou nɔɔ. Nawolo nyi ɔ ne gyɔ ɔ konɔɔ wola ŋgba walaŋ ŋon ɔ dana doŋ nombia ŋan ɔ na wolo nɛ dɔɔ nɛ. Ɔ kawola keŋ te yɛɛ ŋgba Gyudatena mmaraa wolala baŋ nɛ ya. 23 Debaŋ kenaŋ na balee ŋolo kyaa bɔ ɔsom deni man botɔɔ keŋ feliŋkum doo ɔ man. Karatetee dokoloŋ te ɔ fae yeesa keŋkeŋ nyiaa, 24 “Nyaŋ Yesu Nasarɛte baale, woŋ yaa n ne gyae de gyaŋ? N kɔŋae n kaa wɔlɛɛ daa? Ma gyeŋ neŋ nyi nyaŋ yɛna Wurubuarɛ walaŋ ŋon ayimɛɛ be doo n man ya nɛ.”
25 Botɔɔ te Yesu faree feliŋkum keŋ nyiaa, “Wu n nɔɔ, na n ka lee ɔ man.” 26 Keŋte feliŋkum keŋ wosi balee ŋon nideli, te ke fae yeesa keŋkeŋ te ka leewɔ ɔ man laŋ. 27 Nombii kei doo balaŋ baŋ pou nɔɔ te be bɔɔse dɔŋa nyiaa, “Woŋ nombii yaa? Kawola wɔle? Ɔ dana doŋ feliŋkumɛɛ dɔɔ, keŋ nyi ɔ ne kolosi fa ŋa na ŋee nyii ɔ dei.” 28 Mena dɔɔ Yesu wose man nombia yaaseewɔ gyu Galelia tɛɛle man na ka yenaase pou.
Yesu kekyɔ balaŋ burum kaweese
Mateo 8:14-17; Luka 4:38-41
29 Be ka lee bɔ ɔsom deni keŋ man pɛ, te baŋ na Gyemisi na Gyɔn gyuuwɔ Simɔn na Anderiase dɛɛ. 30 Be ke gyu na Simɔn wa awu doo ɔ na wee kpaŋalaŋ, keŋte be yako Yesu. 31 Botɔɔ te Yesu gyuuwɔ alo ŋon gyaŋ, te ɔ kyaŋa e ɔ nyiŋmaa man gate e kyaase. Debokenaŋ man te alo ŋon kawee keŋ taŋawɔ, te ɔ kɛɛ be dɔɔ.
32 Mena wee kenaŋ balinɔɔ weese kagyoo nɛ, balaŋ moo be kaweesetena na baŋ pou feliŋkumɛɛ doo be man nɛ kɔŋ Yesu gyaŋ. 33 Keŋte donɔɔ keŋ man balaŋ pou kɔŋawɔ kaa wuu dekpaŋalaŋ keŋ denanɔɔ man. 34 Te Yesu kyɔɔ balaŋ burum be kaweese kpookpoo pou. Ɔ gegi feliŋkumɛɛ burum mɔ lee balaŋ man keŋ ɔ te fa ŋa gbɛɛ nyi ŋe dee kolosi ya, nawolo nyi ŋa gyeŋ walaŋ ŋon dinɔɔ Yesu yɛɛ.
Yesu kekolosi Wurubuarɛ nombia Galelia tɛɛle man
Luka 4:42-44
35 Ke tɛɛ kena nebo nebo fuu nɛ, Yesu karatɛɛwɔ lee dekpaŋalaŋ man gyu yenaŋ daale keŋ botɔɔ yɛɛ yididi nɛ, te ɔ ke fanewɔ fa Wurubuarɛ. 36 Keŋte Simɔn na ɔ tebia baŋ gyuuwɔ bɛɛ kɛo e. 37 Ba kena e nɛ te be yako e nyiaa, “Balaŋ baŋ pou ne kɛo neŋ.” 38 Botɔɔ te Yesu yako wɔ nyiaa, “Ɛ yela dee gyu donɔɔse ŋan ŋe kyaa siaman nɛ man, na me kaa kolosi Wurubuarɛ nombia ŋan botɔɔ mɔ. Nawolo nyi keŋ dɔɔ te me kɔŋawɔ tɛɛle kei dɔɔ.” 39 Mena dɔɔ ɔ tɛɛwɔ kila Galelia tɛɛle pou dɔɔ, te ɔ kolosi Wurubuarɛ nombia ŋan fa wɔ bɔ ɔsom denɛɛ man pou, te ɔ gegi feliŋkumɛɛ lee balaŋ man.
Yesu kekyɔ akuŋtuŋte ŋolo kawee
Mateo 8:1-4; Luka 5:12-16
40 Te akuŋtuŋte ŋolo kaa buŋawɔ ɔ doona dɔɔ Yesu nawɔɔtɛɛ waase e nyiaa, “Me Gbeŋgyoo, akpaa n ne gyae na n ke tale kyɔ maŋ me kawee kei.” 41 Botɔɔ nɛ, ɔ nombia yɛɛ Yesu waraŋase te ɔ moo ɔ nyiŋmaa gyakaa ɔ dɔɔ yako e nyiaa, “Mɛɛ gyae, n kawee dɛɛ taŋ.” 42 Debokenaŋ man te ɔ kawee keŋ taŋawɔ, te ɔ nyiŋa ɔ wose. 43 Pɛ Yesu ke lɔ balee ŋon gbɛɛ nɛ, ɔ faree e nideli nyiaa, 44 “Kɛɛ nyi walaŋ na walaŋ na nyii kpene keŋ be kɔŋ nɛ ya. Mɔna mo n wose gyu kawola Wurubuarɛ sae ŋon, na n ketɔ kedeesa abɔɔ ŋan de naana Mosesi ba wolo nyi yaa tɔ nɛ. Kei gyae ke yela walaŋ kamasɛ kena nyi n kawee keŋ te taŋ.” 45 Mɔna balee ŋon ka lee debɔɔ man pɛ te ɔ gyoo nombia ŋan dekpeŋkpeŋ kegyɔ, te walaŋ kamasɛ nyiiwɔ. Lee mena dɔɔ Yesu te tale gyoo donɔɔ kamasɛ man na balaŋ kena e ya. Ɔ ne gyu bo ke kyaa donɔɔ keŋ nɔɔman, botɔɔ keŋ balaŋ be gyae baa naa e ya nɛ. Mɔ keŋ koraŋ na, balaŋ na lee yenaŋ kamasɛ kɔŋ ɔ gyaŋ.