11
O Lazaare húmú làa vèeró bìo
1 Nìi ɓúi na ɓa le Lazaare hĩ́a lò yí here. O Lazaare mu lè mín hĩ́nni nùwã ɲun, o Maate là a Mari, á wi ho Betanii lóhó yi. 2 O Mari mu lé yìa hĩ́a kúaa ho ɲiló na sãmu sĩ o Yeesu zení wán á bĩnía sùukaa lè mí ɲún-vãní.* Mi loń Zãn vũahṹ 12.3 Lé wón ɓàn za Lazaare á lò yí here. 3 Ó o Lazaare mu ɓàn hĩ́nni mí nùwã ɲun tonkaa o ɓúi le o vaa bío bìo kà na a Yeesu yi: «Ɲúhṹso, mìn bɔ̃́nlo á lò yí here.» 4 Bìo ɓa vaá bía mu nɔn o Yeesu yi, ó o bía: «Mu vã́mú mu yínɔń bìo na à wé o ò hí ì cén. Mu ù wé á le Dónbeenì yèni á à lé. Mu ù wé á le Dónbeenì Za cùkú á à mi.»
5 O Yeesu á wa a Maate là a Mari lè ɓàn yàró Lazaare. 6 Ɛ̀ɛ ká bìo ó o ɲá a Lazaare vã́mú bìo, ó o bĩnía wó hã wizooní ɲun hen na ó o wi yi. 7 Bṹn mɔ́n, ó o bía nɔn mí nì-kenínia yi: «Mi bĩní le wa lɛ́n va ho *Zudee kɔ̃hṹ.» 8 Ó o nì-kenínia bía nɔn wo yi: «Nì-kàránlo, yínɔń bĩ́n á ɓa còonía le mí ì lèeka fo lè hã huaa á à ɓúe le? À lé bĩ́n á ũ pá wi à ũ bĩní va yi le?» 9 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Hã lɛ́ɛ̀rèwa pírú ɲun lé hĩ̀a wi le wizon-kùure yi, tàá? Ká a nùpue wee varáka le wisoni yi, ò o máa hṹaa míten, lé bìo á mu khoomu wi. 10 Ɛ̀ɛ ká a nùpue wee varáka ho tĩ́nàahṹ, ò o wé hṹaa míten, lé bìo mu khoomu mía.» 11 Bìo ó o Yeesu bía hɔ̃́n bíoní so vó, ó o pá bĩnía bía: «Wàn bɔ̃́nlo Lazaare dũma, ká ĩ màhã́ vaá sĩ̀ní a.» 12 Ó o nì-kenínia bía: «Hen ká a dũma, se o vã́mú díká wee dé, o ò wa.» 13 O Yeesu wi ò o bío le o Lazaare húrun. Ká a nì-kenínia bán wee leéka le lé mu dãmu binbirì ó o bía bìo. 14 Ó o Yeesu wã́a bía mu wéréwéré nɔn ɓa yi: «O Lazaare húrun. 15 Bìo mu yí wó yí yú mi bĩ́n á ĩ wee zã̀maka minɛ́n bìo yi, lé bìo á lé bṹn á à na á mi ì wíoka à déráa mi sĩa miì. Mi wã́a wa lɛ́n va hen na ó o Lazaare mu wi yi.» 16 Ó o Toma na ɓa wee ve làa Hénbéní á wã́a bía nɔn ɓa nì-kenínia na ká yi: «Mi mún wa lɛ́n va, à vaa páaní hí làa wo.»
17 Bìo ó o Yeesu wà vaá zo ho Betanii lóhó yi, ó o ɲá à ɓa le o Lazaare nùuna á yú hã wizooní bìo náa. 18 Ho Betanii lè ho Zeruzalɛɛmu yí nà yi mín yi. Mu máa yí kilomɛɛterewa bìo tĩn sese, 19 á ɓa *zúifùwa cɛ̀rɛ̀ɛ ló ho Zeruzalɛɛmu yi ɓuara a Maate là á Mari cɔ̃́n, á wà ɓueé tɛ̀ɛní ɓàn yàró yúmú. 20 Bìo ó o Maate ɲá à ɓa le o Yeesu bò o ɓuen, ó o ló lée sã́ a yahó, ò o Mari wón kará le zĩi yi. 21 Bìo ó o lée yú a, ó o bía nɔn wo yi: «Ɲúhṹso, fo nɔ̀nzoǹ lá wi hen, se wàn yàró yí húrun. 22 Ɛ̀ɛ ká ĩ zũ le hã laà na kà wán pá, á bìo ɓúenɓúen na fo ò fìo le Dónbeenì cɔ̃́n, á le è wé.» 23 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Mìn yàró á à vèe.» 24 Ó o Maate bía: «Ĩ zũ le ká le Dónbeenì wee vèení ɓa nì-hía ho dĩ́míɲá vé nɔ̀nzoǹ, ó o ò vèe.» 25 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Ĩnɛ́n lé yìa wee vèení ɓa nì-hía á wee na le mukãnì binbirì. Yìa dó mí sĩi miì, ó o mukãnì á à kɛń, hàrí à ɓànso hí. 26 Á nùpue lée nùpue na dó mí sĩi miì á yú le mukãnì binbirì, wón máa hí máa cén. Maate, fo tà bṹn le?» 27 Ó o Maate bía: «Ũuu Ɲúhṹso, ĩ tà le fo lé *Yìa le Dónbeenì mɔn léra, le Dónbeenì Za na ko ò o ɓuen ho dĩ́míɲá yi.»
28 Bìo ó o Maate bía bṹn vó, ó o wà ɓueé von mín hĩ́nló wee hũmɔnkaráa: «O nì-kàránlo lée wi hen. O le ũ ɓuen.» 29 Bìo ó o Mari ɲá bìo bía, ó o dɛ̀ɛnía hĩ́nɔn bánbáa mà a Yeesu. 30 Mu pã̀ahṹ ò o Yeesu lá dĩǹ yí ɓueé zon ho lóhó yi. O wi hen na ó o Maate lée sã́ a yahó yi. 31 Bìo ɓa zúifùwa na lá wi le zĩi yi làa Mari, á wee hĩ̀í o sĩi mɔn wo ò o hĩ́nɔn bánbáa ló, á ɓa bò a mɔ́n. Ɓa wee leéka le o bò ò lé le búure wán á lée wá. 32 Bìo ó o Mari vaá dɔ̃n hen na ó o Yeesu wi yi, ó o lií ɓúrá a yahó, ò o bía nɔn wo yi: «Ɲúhṹso, fo nɔ̀nzoǹ lá wi hen, se wàn yàró yí húrun.» 33 Ká a Yeesu mɔn ò o wee wá, á ɓa nùpua na bò làa wo mún wee wá, á mu vá a yi làa sòobɛ́ɛ, ó o sò mí yahó. 34 Ó o tùara ɓa yi: «Lé wen á mi nùuna a yi?» Á ɓa bía nɔn wo yi: «Ɲúhṹso, ɓuen ɓuee loń.» 35 Ó o Yeesu yèn-caa wee lé. 36 Á ɓa zúifùwa na wi bĩ́n á wee bío: «Mi loń bìo ó o lá wa làa wo.» 37 Ká ɓa nùwã yɛn ɓúi bán ɓɛ̀n wee bío: «Orɛ́n na wɛɛ́ra a muii yìo, á so mún lá yí dà máa hè o Lazaare húmú le?»
38 Bìo ɓa wee va hen na le búure wi yi, ó o Yeesu á mu wíokaa vá yi làa sòobɛ́ɛ. Le búure mu lée ɓó-lɛɛhó ɓúi kɔ̃hṹ, á ɲii pon lè le hue-beenì. 39 Ó o Yeesu bía: «Mi bĩ̀iní le huee lén bĩ́n.» Ó o Maate na lé yìa húrun ɓàn hĩ́nló, á bía nɔn o Yeesu yi: «O sãmu á à wé, lé bìo ó o wi le búure yi yú hã wizooní bìo náa.» 40 Ó o Yeesu bía nɔn wo yi: «Ĩ so yí bía yí nɔn foǹ le ká fo dó ũ sĩi miì, á fo ò mi le Dónbeenì cùkú beenì le?» 41 Á ɓa wã́a bĩ̀inía le huee léra. Ó o Yeesu yòó dá mí yahó ho wáayi, ò o bía: «Ĩ Maá, ĩ wee dé ũ bárákà, lé bìo fo tà ɲá ĩ fìoró. 42 Ĩ zũ le fo wee ɲí ĩ cɔ̃́n fɛ́ɛɛ, ɛ̀ɛ ká ĩ wee bío làa fo bìo kà wán ɓa nùpua na kĩ́nía miì kà bìo yi, bèra a na ɓa tà le lé ũnɛ́n tonkaa mi bìo bon.» 43 Bìo ó o Yeesu bía hɔ̃́n bíoní so vó, ó o bía pɔ̃́npɔ̃́n: «Lazaare, ɓuee lé.» 44 Ó o Lazaare na lá húrun ɓueé ló, ká a zení là a níní bá lè hã nín-kéníwà, á yahó pon yi. Ó o Yeesu bía: «Mi fee wo, à día le o lɛ́n.»
Ɓa zúifùwa ɲúnása le mí ì na a Yeesu ɓa à ɓúe
(Matiye 26.1-5; Maaki 14.1-2; Luki 22.1-2)
45 Bìo ɓa *zúifùwa na ɓuara a Mari cɔ̃́n mɔn bìo ó o Yeesu wó, á ɓa cɛ̀rɛ̀ɛ dó mí sĩa wo yi. 46 Ká ɓa tĩ́ahṹ á ɓa nùwã yɛn ɓúi wà vaá yú ɓa *Farizĩɛwa, á lá bìo ó o Yeesu wó á fɛɛra nɔn ɓa yi. 47 Á ɓa Farizĩɛwa lè le *Dónbeenì yankarowà ɲúnása á von mí ninzàwa *làndá tũ̀iá fɛɛrowà na ká à ɓa kúaa mín wán, á bía nɔn mín yi: «Wa ɓɛ̀ntĩ́n ko à wa wé bìo ɓúi. O nìi mu sòobáa wee wé mu yéréké bìowa dàkhĩína. 48 Ká wa día ó o wee wé mu, á ɓa nùpua ɓúenɓúen hĩ́a yèrèmá à dé mí sĩa wo yi. Á ho Oroomusa ɲúnása á à hĩ́ní ì fì wa *Dónbeenì zĩ-beenì, á à ɓúe wa nìpomu ɲúhṹ.† Ho pã̀ahṹ mu yi, ká ho Oroomusa pànká wi ɓa zúifùwa wán.» 49 Á ɓa nì-kéní na ɓa le Kayiifu, yìa lé le Dónbeenì yankarowà ɲúhṹso beenì le lúlúure mu yi, á bía nɔn ɓa yi: «Mi yí zũ bìo ɓúi mu yi. 50 Mi so yí zũ le warɛ́n cɔ̃́n á mu sṹaaní ò o nùpue nì-kéní hí wa nìpomu ɓúenɓúen bìo yi à mu bè yi fennáa le?» 51 O Kayiifu mu yí bía hã bíoní mu míten. Ká bìo ó o lé le Dónbeenì yankarowà ɲúhṹso beenì le lúlúure mu yi, lé bṹn nɔn ó o wee fɛɛ le Dónbeenì ɲi-cúa kà síi, le o Yeesu ko ò o hí mín nìpomu bìo yi. 52 Mu yínɔń bán mí dòn bìo yi. O mún ko ò o hí, à le Dónbeenì zàwa ɓúenɓúen na saawaa wi ho dĩ́míɲá ɓúenɓúen yi, ò o vá kúee mín wán, à wé lè mu nìpomu dà-kéní.
53 Lé bṹn bìo yi, á ɓa zúifùwa ɲúnása bía tò mu wán mu zoǹ le mí ì na a Yeesu ɓa à ɓúe. 54 Á lé bṹn nɔn ó o Yeesu wã́a yí máa hɛ́ɛ ɓa zúifùwa tĩ́ahṹ à ɓa mi, ò o wà van ho lóhó ɓúi na ɓa le Efarayiimu, hìa ɓó le dùure yi, á vaá kará bĩ́n lè mí nì-kenínia.
55 Hen ká ɓa zúifùwa sã́nú na ɓa le Paaki wà ɓueé dã, à ɓa cɛ̀rɛ̀ɛ léka à fèn va ho Zeruzalɛɛmu, á vaa ceé míten à dàń díráa ho sã́nú mu. 56 Ɓa nùpua wee cà a Yeesu, á wee tùaka mín yi le Dónbeenì zĩ-beenì lún yi le o Yeesu mu á à yí ì ɓuen ho sã́nú díiníi lée, tàá o máa ɓuen. 57 Mu ù wé à le *Dónbeenì yankarowà ɲúnása lè ɓa *Farizĩɛwa á nɔn le ɲii le ká yìa zũ hen na ó o Yeesu wi yi, à ɓànso ɓuee bío mu, à mí wìi wo.