27
Ɓa ɓuan o Poole ɲɔnnáa ho Oroomu
1 Bìo mu bía le wa ko wa lá ho won-beenì à varáa ho Italii kɔ̃hṹ yi, á ɓa nɔn o Poole lè ɓa kàsósa nùwã yɛn ɓúi ɓa dásíwá ɲúhṹso na ɓa le Zuliyuusi yi. O dásí nìi mu á ló ho *Oroomu dásíwá kuure ɓúi yi, dìo ɓa wee ve làa bá-zàwa bɛ́ɛ dásíwá kuure. 2 Wa zon ho Adaramiite lóhó won-beenì dà-kéní na ko ho dé mí yahó lè ho Azii kɔ̃hṹ wonna dĩ̀nníi cɔ̃́n á hĩ́nɔn wà. Nìi ɓúi na ɓa le Arisitaaki á zon làa wɛn. O ló ho Maseduana kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Tesaloniiki yi. 3 Mu tá na lée tɔ̃n, á wa vaá dɔ̃n ho Sidɔ̃n lóhó. O Zuliyuusi ɓuan o Poole se, ó o nɔn le níi wo yi ò o léka mín bɔ̃́nlowà wán à ɓa yí o séení. 4 Bṹn mɔ́n á wa hĩ́nɔn bĩ́n wà. Ká ho pinpiró wee sĩ́ wa yahó, á wa kun á khíi tun waten yi lè ho Siipere kɔ̃hṹ na wi mu ɲumu tĩ́ahṹ, á bã́ hón wà. 5 Wa tò mu yámú ɲumu yi á ló ho Silisii lè ho Pãnfilii kãna nìsã́ní yi á vaá dɔ̃n ho Lisii kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Miraa. 6 Lé bĩ́n á ɓa dásíwá ɲúhṹso yú ho Alɛkisãndiri lóhó won-beenì ɓúi na wà a va ho Italii kɔ̃hṹ. Á hón lé hìa ó o kúaa wɛn yi. 7 Wa wó wizooní ká hã boo ho wɔ̃hṹ wán. Wa wà yɛ̀rɛ̀dɛ̀dɛ̀, á lò bon làa sòobɛ́ɛ á bò yi vaá dɔ̃nnáa ho Kĩniide lóhó ɲii. À bìo ho pinpiró hò wɛn á wa yí dà máa lá dén dã́ní so, á wa kun vaá ló lè ho Salamɔnɛɛ cɔ̃́n, á bã́ ho Kɛrɛɛte kɔ̃hṹ na wi mu ɲumu tĩ́ahṹ wà. 8 Wa bã́ ho kɔ̃hṹ mu, ká mu màhã́ wó lònbee làa sòobɛ́ɛ. Wa vaá dɔ̃n ho lahó ɓúi na ɓa wee ve làa «Wonna Dĩ̀nníi La-senì.» Ho wi ho Lasee lóhó nìsã́ní. 9 Wa míana le vɛɛnì mu yi dà, á ɓa *zúifùwa ɲiní lìró pã̀ahṹ* Ɓa zúifùwa ɲiní lìró: Ɓa zúifùwa wee wé lì mí ɲiní hã wiso-poa pĩihṹ vaa véeníi lè ho tá khóorè pĩihṹ ɓúakáró pã̀ahṹ. Ɓa ɲiní mu lìró mɔ́n lé bìo á hã pinpi-beera wee wé và yi. Hã wonna pàró yidèérè wé kɛń hón pã̀ahṹ so yi. khĩína yú, á ho won-beenì pàró lònbee wíokaa wee wé. Lé bṹn ó o Poole ɲànáa ɓa zeǹ wán kà síi: 10 «Wàn zàwa, ĩ mɔn mu le le vɛɛnì na wa wi yi á à wé lònbe-beenì. Ho won-beenì lè mí sèró á ho yáaró na ɓùaa á à yí. À bè bṹn wán, á warɛ́n wa bɛɛre yí bánbáa á wa mukãní á à vĩ́ mu yi.» 11 Ɛ̀ɛ ká ɓa dásíwá ɲúhṹso màhã́ dó mí sĩi bìo ho won-beenì ɲúhṹso làa yìa te ho leékaa le mí ì wé yi, á po bìo ó o Poole bía. 12 Ho kɛɛní hã wonna dĩ̀nníi na kà yi yínɔń bìo na se le tɛ̀ɛnì pã̀ahṹ. Lé bṹn te bìo á bìa wi ho won-beenì yi boomuso á wó le ɲii dà-kéní à ɓa le mí ì hĩ́ní ho lóhó mu yi á à lɛ́n. Ɓa lá wi à ɓa vaa dã ho Kɛrɛɛte kɔ̃hṹ wonna dĩ̀nníi la-veere ɓúi na ɓa le Fenikisi. Hã yèrèmáa wi lè lé wii tèeníi. Lé bĩ́n ɓa wi à ɓa vaa cãaka yi, à le tɛ̀ɛnì pã̀ahṹ khĩí ká mu lá dà à wé.
13 Ho pinpi-zàwa ɓúi hĩ́nɔn lè le wii hɛ̀ɛníi ɓàn nín-káahó á wee pɛ̀ɛka, á ɓa wee leéka le mí dà à wé bìo ɓa lá le mí ì wé. Ɓa hĩ́nɔn á vá lée bã́ lè ho Kɛrɛɛte kɔ̃hṹ ɓàn ɲi-kã́ní á wà. 14 Cúa-yɛn á pinpi-beenì ɓúi na ɓa le Erakiyon á ló ho kɔ̃hṹ mu wii hɛ̀ɛníi ɓàn nín-tĩánì. 15 Á ho yèrèmá sĩ́ ho pinpiró lée bìo na yí dà máa wé. Á wa sã́ san día waten, á ho ɓuan wàráa. 16 Ho kɔ̃hṹ dà-za ɓúi na wi mu ɲumu tĩ́ahṹ á yèni ɓa le Koda, ká ho wi le wii hɛ̀ɛníi ɓàn nín-káahó, lé hón á wa khĩína nìsã́ní, á ho dá tun wɛn cĩ́inú, á wa màhã́ wã́a yú ho won-za na ɓa wee wé zo fenínáa míten ká mu here na can wa mɔ́n á lá yòó dó. Ká wa lò màhã́ bon wóráa mu. 17 Bìo wa lá ho yòó dó vó, á ɓa won-pàwa canka hã hũni á bánbáa ho won-beenì à ho hĩ́a yí hɛkɛnka. Ɓa zã́na ho hĩ́a vaa fùuní le hɔ̃̀nlè yi ho Libii ɲii, á ɓa lá le dɛ̀ɛ na wee tĩ̀ ho won-beenì lùwíi yi á can ho won-beenì yi lè ho hũló á lií dó mu ɲumu yi, à ɓa wã́a día míten á ho pinpiró lá wàráa. 18 Bìo ho tá tɔ̃n à ho pinpiró pá lan wee vĩ́nvã ho won-beenì lè mí sòobɛ́ɛ, á ɓa ɓúakáa wee ɓùɛn ho sèró à kúee mu ɲumu yi. 19 Mu ɓàn tá na bĩnía lée tɔ̃n, á ho won-beenì bìowa ɓúi á ɓarɛ́n lè mí nín-bia wee khũaa yénní kúee mu ɲumu yi. 20 Mu yú wizooní bìo yɛn ká nùpue yère máa dá lé wii lè hã mànàayio wán, à ho pinpiró pá lan wee và lè mí pànká. Mu ù va à yí, à wa yàá wã́a yí máa leéka le o ɓúi ì fen.
21 Bìa wi ho won-beenì yi míana à ɓa máa dí bìo. Ó o Poole wã́a hĩ́nɔn dĩ̀n ɓa yahó ò o bía nɔn ɓa yi: «Mi nɔ̀nzoǹ lá zũ se bìo á ĩ le mi yí le wa lé ho Kɛrɛɛte yi á mi tà yi. Se mu minka bìowa na wee yáa kà á lá máa yí máa wé. 22 Ɛ̀ɛ ká hã laà na kà wán á mi hení mi sĩa. O ɓúi mukãnì máa vĩ́. Ho won-beenì mí dòn lé hìa á à yáa. 23 Ho hĩihṹ tĩ́nàahṹ, á le Dónbeenì na á ĩ bìo sã̀ yi á wee ɓùaaní, lé dén wáayi tonkaro á ɓuara ĩ cɔ̃́n, 24 á ɓueé bía nɔn miì: ‹Poole, yí zɔ̃́n. Fo ko à ũ vaa dĩ̀n ho Oroomu bɛ́ɛ yahó. Le Dónbeenì á à fení ũnɛ́n làa bìa làa fo páanía wi ɓúenɓúen.› 25 Wa nùwã, mi cén hení mí sĩa. Ĩ dó ĩ sĩi le Dónbeenì yi. Mu ù wé làa bìo mu bía nɔnnáa miì. 26 Ho pinpiró á à dón wɛn á à varáa ho kã-veere ɓúi yi.»
27 Mu tĩ́nɔ̀nna pírú náa yú ká ho pinpiró ɓuan wɛn wàráa ho *Mɛditeranɛɛ yámú ɲumu wán. Ho tá tĩ́ahṹ, á ho won-beenì ton-sáwá wee leéka le wa wà vaá sùará le ɓónɓóore yi. 28 Á ɓa lèera ho hũló na ho hɔ̃nló dɛ̀ɛ ɓúi na lì á can yi á dó mu ɲumu yi, á mu booró yú hã mɛɛterewa ɓóní làa pírú làa bìo hèɲun. Bìo ɓa vá van cĩ́inú, á ɓa tĩ́n lèera ho dó, á ɓa yú mɛɛterewa ɓóní làa bìo hètĩn. 29 Ɓa zã́na le wa won-beenì hĩ́a vaá hén hã hue-beera ɓúi. Lé bṹn nɔn á ɓa khũaana ho hɔ̃nló bìowa bìo náa na lìka na wee ɓua ho dĩ̀ní á can ho won-beenì yi á kúaa mu ɲumu yi lè ho mɔ́n, à ɓa wã́a kará wee lòoní ho tá tĩló. 30 Ho won-beenì ton-sáwá wi ɓa lùwí, á ɓa vá ho won-za na ɓa wee wé zo fenínáa míten ká mu here á dó mu ɲumu yi, à ɓa wee bío le lé mu bìowa na wee ɓua ho dĩ̀ní á mí wee kúee lè ho yahó. 31 Ó o Poole bía nɔn ɓa dásíwá ɲúhṹso lè ɓa dásíwá na ká yi: «Héyìi! Ɓa nùpua mu á yí kará ho won-beenì yi, á mí máa fen.» 32 Á ɓa dásíwá wã́a fáara ho won-za mu hũni á día á ho wà.
33 Bìo ɓa wee lòoní ho tá tĩló, ó o Poole henía ɓa sĩa le ɓa dí mu bìo. O bía làa ba kà: «Bìo kà lé mu wizooní pírú náa ká mi yí máa dí bìo hùúu. 34 Mi cén cà mu bìo dí, à mí pànkáwá à kɛń. Mi nì-kéní woon á dɛ̀ɛ ɓúi kà máa khuee yi.» 35 Hɔ̃́n bíoní so bío vaa véeníi, ó o Poole lá ho búurú, á dó le Dónbeenì bárákà, ò o cɛ̀ɛkaa ho wee là. 36 Á ɓa ɓúenɓúen màhã́ wã́a yú le sĩ-heɓúee á wee dí. 37 Warɛ́n na wi ho won-beenì mu yi lée nùpua khĩá-ɲun làa ɓúará-tĩn làa pírú làa nùwã hèzĩ̀n. 38 Bìo ɓa dúka sù á ɓa khũaana ho dĩ́nló á kúaa mu ɲumu yi bèra a na à ho won-beenì wé záyi.
39 Bìo ho tá tɔ̃n, á ho won-beenì ton-sáwá á yí zũ ho lahó na ɓa wi yi. Lahó ɓúi na sùaráa lè le ɓónɓóore na ho pinpiró yí tà yí here yi, lé bĩ́n á ɓa lá wi à ɓa vaa zoo dĩ̀ní ho won-beenì yi ká mu lá dà à wé. 40 Á ɓa feera mu bìowa na lìka na wee ɓua ho dĩ̀ní á kúaará. Ho won-beenì mu ɓàn pɛ̀ɛnía á ɓa mún feera kúaará, á ɓa can ho pɔ̃nsò-beenì ho won-beenì mu yahó, à ho pinpiró wã́a dón ho à ɲanáa hón lahó so yi. 41 Ká ɓa màhã́ vaá ɓó le hɔ̃̀nlè yi. Ho won-beenì mu ɓàn yahó á fùunía le hɔ̃̀nlè yi á ho yí dà máa va lùe. Ká ho ɓàn mɔ́n á mu ɲumu na wee hĩ́ní lè mí pànká á háakaa. 42 Á ɓa dásíwá wi à ɓa ɓúe ɓa kàsósa, ò o ɓúi hĩ́a yí wã́a lɛ́n à fen. 43 Ká ɓa dásíwá ɲúhṹso màhã́ wi ò o fení a Poole, ó o pã́ le ɓa yí wé mu. Ò o bía nɔn bìa zũ mu ɲumu yi le ɓa yénka lé ho yahó à bánbá ɲa le ɓónɓóore. 44 Ká bìa ká bán á à ɓuaka hã pɛnminí tàá ho won-beenì bìowa ɓúi yi á ɲanáa ɓa mɔ́n. Lé kà síi á wa ɓúenɓúen wóráa á dàńna lóráa mu ɲumu yi à dɛ̀ɛ woon á yí wó a ɓúi.
*27:9 Ɓa zúifùwa ɲiní lìró: Ɓa zúifùwa wee wé lì mí ɲiní hã wiso-poa pĩihṹ vaa véeníi lè ho tá khóorè pĩihṹ ɓúakáró pã̀ahṹ. Ɓa ɲiní mu lìró mɔ́n lé bìo á hã pinpi-beera wee wé và yi. Hã wonna pàró yidèérè wé kɛń hón pã̀ahṹ so yi.