11
Nan Maunud Ay Pammati
1 Ad wani ngarud, ngachana nan pammati? Hiyasa nan siguradu ay matongparantu nan cha takú namnamaun ya nan ustu ay ammu takú ay wacha tit-iwa nan achi takú maila. 2 Kiapú ta wachay pammaten nan kaap-uwan takú ad pus-uy at nalaylaychan hi Apo Dios kan chicha.
3 Kiapú ta wachay pammati takú, maawatan takú ay nan lufong at nafiayang babaen as nan kalen Apo Dios. Isunga nan maila at naammaan ay nurpu as nan achi maila.* Gen. 1-2
4 Kiapú ta wachay pammaten Abel, nun-ichaton hiya kan Apo Dios as kaskasin ammay mu nan enat Cain. Kiapú us ta wachay pammatina at enpailan Apo Dios nan panang-aprobarna ay hiya at nalintig ay taku as nan nang-awatana as nan inchatona. Kiapú ta wachay pammaten Abel, uray natuy hiya ad pus-uy, kaman pay laing cha makekarkali kan chitaku ad wani.
5 Kiapú ta wachay pammaten Enoc, narab-et hiya ad chaya ta achina mapachasan nan utúy. Chaan nad-anan hiya asna's luta, tay enaran Apo Dios. Wacha nan naisurat as nan Kalen Apo Dios ay kanana un sakbay marab-et hi Enoc, penalaylayadna hi Apo Dios. 6 Nan maid pammatina at achina mafialin ay palaylaychun hi Apo Dios. Tay nan manglayad ay paat maesnop kan Apo Dios at masapor afurotuna ay wacha tit-iwa hi Apo Dios, ya afurotuna us ay gun-gunaana nan chiyuycha manganap kan hiya.
7 Kiapú ta wachay pammaten Noe, chinumngor hiya as nan infiakian Apo Dios maepangkep as nan ommat as tapen chi urkiw ay achi maila as nan hiyachi ay timpu. Enafurotna chi, ya nun-amma hiya as papor ta maesarakancha ay hinfiaruy. Kiapú as nan nauy ay pammatina, infilang Apo Dios hiya as nalintig ay taku ay maiyunud as nan pammatina. Ngem kun pay nan tapina ay tataku at naokómcha ay nachusa.
8 Kiapú ta wachay pammaten Abraham, enmafurot as nan nangayakian Apo Dios kan hiya ay umuy henan lukiar ay enkaren Apo Dios ay ichatnantu kan hiya. Tenaynana nan mismu ay ilina uray achina ammu nan ay-ayana. 9 Kiapú ta wachay pammatina, nagyan as nan chiyuycha fiawi ay naamma as larat, ya kun kaman mangili henan lukiar ay anchi ay enkaren Apo Dios ay ichatnantu kan hiya. Assesa us nan en-enat Isaac ay anakna ya hi Jacob ay apuna ay chicha nan naifilang ay mang-awattu as nan enkaren Apo Dios. 10 Enat Abraham sa, tay namnamauna ay makiili henan maid patingkiana ay siyudad ay plenanon ya enammaan Apo Dios.
11 Kiapú ta wachay pammaten Sara ay asawan Abraham, nunsikug hiya uray narakay as solet, tay nuntalek hiya ay tongparun Apo Dios nan enkarina.† As nan tapen nan manuskritu as nan kali ay Griego at kanana, “babaen as nan pammatina at inchat Apo Dios kan hiya nan kafiaelan ay mun-epotot uray narakay as solet hiya ya fiasig hi Sara ay asawana, tay nuntalek ay atun Apo Dios nan enkarina.” 12 Uray mu hiyasa ay naifilang hi Abraham as kaman natuy kiapú as nan kenarakayna as solet, nurpu challu kan tona ay taku nan ongoongor ay kianak ay maepachong as nan kaongor chi taraw ad chaya ya maepachong as nan achi mafilang ay lakian henan olet nan fiayfiay.
13 Am-in chaná ay tataku at natuycha ay napigsa pay laing nan pammaticha uray mu chaancha enawat nan enkaren Apo Dios kan chicha. Uray mu hiyasa, kamancha challu inila nan ommatanantu as tapen chi urkiw, ya nunlaylayadcha. Isunga inpudnucha ay kuncha yangkiay kaili ay achi am-ammu ya tataku ay napelet ay munliklikud asna's luta. 14 Tay nan tataku ay mangifiagfiakia as assesa at epailacha ay tit-iwa ay chacha an-anapun nan tukún ay lukiar ay kuwacha in-inkiana. 15 Mu nan chiyuy sikud ay lukiar ay tenaynancha nan nunumnumuncha, wachay wayacha koma ay munfiangad. 16 Ngem fiakun chi nan chacha numnumnumun, tay nan laraychuncha ay umuyan at henan kaskasin ammay ay lukiar ad chaya. Isunga achi mafiain hi Apo Dios ay maawakian as Dioscha, tay ensakianaana chicha as siyudad ad chaya.
17 Kiapú ta wachay pammaten Abraham, nakasakiana hiya ay mangichaton kan Isaac ay pototna as nan nanistingan Apo Dios kan hiya. Hi Abraham ay anna ay nang-awat as nan enkaren Apo Dios at nakasakiana ay mangichaton as nan us-usa ay anakna.‡ Rom. 9:7-9 18 Nan enkaren Apo Dios kan Abraham at hiyana:
“Babaen kan Isaac at mawad-anka as kiankianakmu.”§ Gen. 22:1-18
19 Tay nuntalek hi Abraham ay uray mu matuy hi Isaac, kafiaelan Apo Dios ay mangtaku kan hiya manipud as nan utúy. Isunga kaman enawat Abraham hi Isaac ay nurpu as nan utúy.
20 Kiapú ta wachay pammaten Isaac, benendisyonana nan chuwa ay an-akna ay cha Jacob kan Esau para as tapen chi urkiw.* Gen. 27:27-29
21 Assesa us ay kiapú ta wachay pammaten Jacob, as nan kiayudna matuyan, benendisyonana nan chuwa ay ap-una ay potot Jose. As nan nangekamanana's chi, penmapakud as nan surkudna ta achi matu-ug, ya nunchaychayaw kan Apo Dios.† Gen. 47:31; 48:1-20
22 Kiapú us ta wachay pammaten Jose, as nan kiayudna matuyan, infiakiana nan mak-akantu nan chiyuycha kianak Israel ay nurpu ad Egipto, ya infilina ay masapor etakinchantu nan tong-orna ta ilufokcha henan ay-ayancha.‡ Gen. 50:24-25
23 Kiapú ta wachay pammaten nan chanakchakor Moises, entafuncha hiya nunlapu as nan naiyankana inkiana as nan maekatlu ay furanuna, tay inilacha ay am-ammay hiya ay onga. Chaancha inmugyat as nan filin nan Faraon ay ari ad Egipto ay mapatuy nan chiyuycha kaiyan-anak ay lallaraki ay Judio.§ Exo. 1:22
24 Kiapú ta wachay pammaten Moises, as nan inmurukiana, achina laychun ay maifilang as anak nan nanarakon kan hiya ay fiarasang ay potot nan Faraon.* Exo. 2:10-12 25 Kuna at lenayad ay nakiliglikiat as nan tatakon Apo Dios mu nan mangkiankianasana as nan hen-omaketan ay lagsak ay ichat chi fiasor. 26 Infilangna ay un-unuyna ay parpaliwasan nan tataku hiya kiapú as nan pammatina as nan omaliyantu nan Cristo mu nan kuwauna nan kenafiaknang ad Egipto. Tay nan paatna nunumnumun at nan gun-guna ay maichat kan hiya as tapen chi urkiw.
27 Kiapú ta wachay pammatina, nak-ak hiya ad Egipto ay chaan inmug-ugyat as nan fungat nan Faraon. Entata-una nan likiat, tay kamana iilaun hi Apo Dios ay achi maila. 28 Kiapú us challu ta wachay pammatina, insuruna as nan chiyuycha kianak Israel nan masapor ay atuncha as nan omona ay fiasta ay makali un Munlausan sakbay ay nak-akcha ad Egipto. Infilina us kan chicha ay warsiyancha nan pantiwcha as charan chi karnero ta achi matuy nan papanguru ay lallaraki ay an-akcha as nan mar-osan nan pomatuy ay anghel.† Exo. 12
29 Kiapú ta wachay pammaten nan chiyuycha kianak Israel, nanarancha ay nanguy henan namag-anan ay luta ay hiyasa nan nunkudwa ay Munchachara ay Fiayfiay. Ngem kun pay penachas nan chiyuycha i-Egipto ay mangunud kan chicha, nurningcha am-in.‡ Exo. 14:16-17
30 Kiapú ta wachay pammaten nan chiyuycha kianak Israel, naikur-ub nan nangatu ay tuping ay nangaarad henan siyudad ay Jerico as nan narpasancha ay nunmarcha ay nangliwus henan nauy ay siyudad as pitu ay urkiw.§ Jos. 6
31 Kiapú ta wachay pammaten Rahab ay usa ay fiafiai ay mangepabpafiayad as achorna, chaan naetapi hiya ay napatuy as nan chiyuycha chaan enmafurot kan Apo Dios, tay menangilina ay ustu nan chiyuycha kianak Israel ay uy nangsisiim henan siyudad ay Jerico.* Jos. 2:11-22; 6:22-25
32 Ay ituruyku pay ay mun-ukud? Achi met ommat chi timpok ay mangukud as nan maepangkep kan cha Gideon, Barac, Samson, Jefte, David, Samuel ya nan chiyuycha pomapadtu.† Jos. 23:9-10; Ukom. 4:14-16; 7:22-25 33 Kiapú ta wachay pammaticha, wachacha kan chicha nan nangafiak as nan nakikubkufiatancha henan tukutukún ay muntorayan. Wachacha nan tapina ay nalintig nan atuncha ay mun-okóm, ya wachacha nan nang-awat as nan enkaren Apo Dios. Wachacha us nan tapina ay nangakúm as tapak nan chiyuycha layon.‡ Dan. 6:1-27 34 Nan tapina kan chicha at penauycha nan kumilkilarok ay apuy,§ Dan. 3:1-30 ya nan tapina at naelayawancha nan mangpatuy koma kan chicha babaen as nan espada. Nan tapina at nakapuycha, ngem nunfialincha as mafikas. Nan tapina at nunfialincha as naraing ay makikufiat, ya enpalayawcha nan ongoongor ay kafusorcha ay sosorchachu. 35 Wachacha us nan fianafiai ay nang-awat as nan chiyuycha nataku manipud as nan utúy ay iib-acha ay laylaychuncha.
Kiapú ta wachay pammaten nan tapina kan chicha, enachicha nan pannakawayawayacha. Kuncha at lenayad ay maparpaliwasan inkiana natuycha. Tay nan namnamauncha at nan kaskasin ammay ay fiyag ad chaya as nan matakuwancha manipud as nan utúy.* 1 Ar. 17:19-24; 2 Ar. 4:18-37 36 Nan tapina us at naot-otyokcha ya nasapsapletcha. Nan tapina at nakor-ongancha ay naifiarud. 37 Wachacha us nan nalomlomtak inkiana natuycha, ya wachacha us nan narakiachi ay nakudwa nan achorcha. Natuycha nan tapina babaen as espada. Nan tapina us at kun lawá kopkop chi karnero ya kianching nan fiachucha. Pararu ay puglicha, naparpalikiatcha ya naparpaliwasancha. 38 Nunliklikudcha henan chiyuycha disyerto ya henan chunchuntug ay cha omab-afong as nan liyang ya os-osok. Ngem nan kenatit-iwana at achi maekari nan tataku asna's luta ay makekadkadwa kan chicha.
39 Nalaylaychan hi Apo Dios kan chatona ay tataku kiapú ta wachay pammaticha, ngem chaancha challu enawat nan enkaren Apo Dios kan chicha. 40 Wacha nan kaskasin ammay ay plenaplanon Apo Dios para kan chitaku, tay achina tongparun nan enkarina kan chicha inkiana makekadkadwa takú kan chicha ta mun-us-usauna chitaku am-in ay mang-awat as nan enkaren Apo Dios, ya munfialinuna chitaku am-in as tataku ay maid munkurangana.
*11:3 Gen. 1-2
†11:11 As nan tapen nan manuskritu as nan kali ay Griego at kanana, “babaen as nan pammatina at inchat Apo Dios kan hiya nan kafiaelan ay mun-epotot uray narakay as solet hiya ya fiasig hi Sara ay asawana, tay nuntalek ay atun Apo Dios nan enkarina.”
‡11:17 Rom. 9:7-9
§11:18 Gen. 22:1-18
*11:20 Gen. 27:27-29
†11:21 Gen. 47:31; 48:1-20
‡11:22 Gen. 50:24-25
§11:23 Exo. 1:22
*11:24 Exo. 2:10-12
†11:28 Exo. 12
‡11:29 Exo. 14:16-17
§11:30 Jos. 6
*11:31 Jos. 2:11-22; 6:22-25
†11:32 Jos. 23:9-10; Ukom. 4:14-16; 7:22-25
‡11:33 Dan. 6:1-27
§11:34 Dan. 3:1-30
*11:35 1 Ar. 17:19-24; 2 Ar. 4:18-37