1 Ba'n tcu'n yi e' tal me'ba' yi na ak'lij chik'ej, swutz yi e' yi ploj chitxumu'n, yi na cho'c tan jale'n cu'n e'chk yol te'j junt.* Pr 28:6.

2 Qui'c na tak' ko chin ẍc'atnak nin jun, ko qui na xtxum yi mbi na tzan tan banle'n, na ilenin at xubse'n tan yi ojke'l.

3 Na chiben wunak tul il tan paj yi qui na chitxum yi mbi na chiban, nin na cyal yi i'tz tajbil Ryos, poro qui'.

4 Yi e' yi at wi'nin chime'bi'l na jal wi'nin cyamiw. Poro yi e' tal prow me'ba', na chicyaj cyen coli'n cyak'un yi e' cyetz cyamiw.

5 Yi e' yi na cho'c tetz stiw te jun e'chk takle'n yi nk'e'tz bintzi, qui'c rmeril yi qui'k tz'ul chicaws. Nin yi e' la'j qui'c rmeril yi nink che'l liwr tk'ab yi caws yi tx'aklij ẍchiwutz.† Pr 19:9.

6 Yi e' yi wi'nin banl cyalma' tan oyi'n, na jal wi'nin cyamiw, nin cyakil wunak na cho'c tan chijoyle'n yi e'a'tz, nin na cyamiwij quib scyuch'.

7 Yi e' tal prow me'ba' yi qui'c chime'bi'l nicy't nin yi e' mas cyajwutz qui na chipek' scye'j, cha'stzun te na chicyaj coli'n cyak'un yi e' cyamiw.

8 Alchok scyetz yi na ẍchus tib te balaj ajtza'kl, nin na oc tan banle'n tane'n, na elepont yi na q'uicy'lej tib, nin sjamelank cyakil yi na ban.

9 Yi e' yi na cho'c tetz stiw te jun e'chk takle'n yi nk'e'tz bintzi, qui'c rmeril yi qui'k tz'ul chicaws, na yi e' la'j, sotzel chiwutz cyera'tz sbne'.‡ Pr 19:5.

10 Yi e' yi qui'c cyajtza'kl, qui na a'w xconse'n jun c'oloj me'bi'l cya'n. Pyor nin tzun yi nink tz'oc jun tal mos tan chicawe'n yi e' yi at cyetz cyajtza'kl.

11 Yi balajil jun, na xcye' tan makle'n yi ẍchi'chbe'n c'u'l i', nin na jal k'ej jun ko qui na oc tan xtxumle'n yi e'chk takle'n cachi' yi na bajij te'j.

12 Yi ẍchi'chbe'n c'u'l jun rey ni'cu'n tu yi na ẍch'in jun león, poro yi banl talma' i', ni'cu'n tu k'ab che'w yi na jal wi e'chk xak tze' lak jalchan.

13 Yi e' cy'ajol yi tze'tzuj chitxumu'n, na cyak' bis o'kl scyetz yi chitaj chitxu'. Ncha'tz jun xna'n yi ilenin na tzan tan yajle'n yi chmil, ni'cu'n i' tu jun tz'uj, yi tu nin na tz'ujne' tu', nin chin icy'sbil paj nin.§ Pr 27:15.

14 Yi e'chk me'bi'l tu yi kaca'l, ya'stzun yi herens yi na cyak' kataj katxu' sketz, ma jun balaj xna'n yi puntil cu'n na xtxum e'chk takle'n, Ryos na ak'on tetz kuxkel.

15 Yi cy'ajil na xcye' tan tak'le'n jun watl yi chin tijle'n nin, poro yi e' yi qui na cho'c il te cyak'un ẍchitije' wi'nin we'j.

16 Alchok scyetz yi na ban tane'n yi e'chk ca'wl yi na a'lchij tetz, na elepont yi na tzan tan colche'n yi tetz stz'ajbil. Poro alchok scyetz yi na oc tan telse'n k'ej yi e'chk ca'wl yi cho'n na saj tu Ryos, sotzel wutz tera'tz sbne'.

17 Alchok scyetz yil tz'ak'on c'mo'n tetz jun tal me'ba', ni'cu'n chi yi cho'nk na tzan tan tak'le'n c'mo'n tetz Ryos, nin stk'e' Ryos banl tibaj tan tu' yi pawor yi na ban.

18 Chin tajwe'n cunin kamak chiwutz yi e' kanitxa' te yi atit tiemp tan makle'n chiwutz, poro qui tajwe'n yi mas tcu'n che'l cu'n ka'n swutz te yi chicaws.

19 Alchok scyetz yi wi'nin na mak'tij, tajwe'n yil tz'ak'lij caws. Na ko quil tz'ak'lij caws yi juna'tz, pyor sbne' tzantzaj.

20 Kol kocsaj yi balaj ajtza'kl, nin kol kacujij yil tz'oc makle'n kawutz, sjalok tzun kajtza'kltz.

21 Wi'nin e'chk takle'n na xtxum jun wunak, poro ntin Ryos na ak'on ama'l tetz tan bnol nka tan qui bnol.* Pr 16:1, 9; Ec 9:1.

22 Yi tajwe'n tan kabnol i'tz, yil ke'l cu'n te'j yi e'chk takle'n yi na kasuk. Mas ba'n tcu'n yil ko'c tetz me'ba' swutz yi quil ke'l cu'n te kayol yi na kasuk.

23 Kol kek ẍchi' Ryos, sjalok kutz'ajbil, nin ko ya'tz kaban, skatzatzink nin quil katij jun e'chk takle'n cachi'.

24 Yi e' yi chin cy'aj nin e', qui na chixcye' tan chic'a'chal quib. Na yi e'a'tz ntin na cyak' cu'n chik'ab tul yi chilak nin qui't na jal chiwalor tan tocse'n le chitzi'.† Pr 26:15.

25 Kol kak' tz'u'm tetz jun yi na stza'wej kayol, xconk tan tak'le'n cyajtza'kl yi e' yi txe'n ul cyajtza'kl. Ma yi e' yi at balaj cyajtza'kl, na a'w cyak'un tan tu' yi na maklij chiwutz.‡ Pr 21:11.

26 Alchok scyetz yil tz'oc tan jisle'n yi tz'oc tan laje'n, nka yil laj len yi xtxu' xe ca'l, i'tz jun xtxolbil yi chin tx'ixwil nin. Ej nin chin tajwe'n cunin makle'n wutz.

27 Aẍ jun c'oloj witz'un, ko quil tzacujij yil tz'oc makle'n awutz, jun cu'n yol tz'elpon ajatxol awib te e'chk balaj ajtza'kl.

28 Yi e' stiw yi qui na cyal yi bintzi, na chitzan tan xbajtzi'i'n te yi aj xtisya'inl. Na yi chiyol§ Pr 15:28. yi e' mal naka'tz, chin juntlen nin.

29 List tane'n yi e'chk xicy'xab scyetz yi e' yi na el k'ej junt cya'n, na tz'ocpon chijicyle'n yi e' yi chin juntlen nin chitxumu'n.