11
Jun c'oloj wunak yi k'uke' chic'u'l te Ryos
1 I bin jalu' ko k'uklij c'u'l jun kajwutz te Ryos na elepont yi jun cu'n na tocsaj i' yi scambok te yi na wutz cyen te'j. Qui na lajluchax swutz i', poro jun cu'n na tocsaj yi scambok te yi na wutz cyen te'j. 2 Na yi e' kamam kate' ja jal chik'ej swutz Ryos tan tu' yi k'ukewe'n chic'u'l te'j. 3 Nin tan tu' yi k'uklij ketz kac'u'l na el katxum tetz yi Ryos bnol tetz cyakil yi bnixnak ta'n sajle'n tunintz. Nin tan tu' yol i' bnixe't. Na qui'c jun e'chk takle'n at, yi toque'n Ryos tan banle'n yi e'chk takle'n yi na kil jalu'.
4 Ej nin tan tu' k'ukewe'n c'u'l k'ajtzun Abel te Ryos, ja tak' i' jun tx'ixwatz yi mas balaj tcu'n swutz yi oy yi tak' Caín. Ej nin tan tu' k'ukewe'n c'u'l, ja jal balajil i' swutz Ryos, nin ja tzatzin Ryos te yi oy yi tak' i'. Quimnak Abel, poro tan tu' k'ukewe'n c'u'l, iẍnin na tzane't na'wse'n yi mbi banak i'.
5 Ncha'tz k'ajtzun Enoc k'uke' c'u'l te Ryos, cha'stzun te itz'enle'n taje'n ticy'le'n i' tan Ryos. Cya'l nin jale't i' cyak'un wunak, na nsken aj tcy'al Ryos. 6 Ej nin te yi ntaxk aj tcy'al ja tzatzin Ryos te'j. Poro qui'c rmeril tan tzatzine'n Ryos ske'j ko qui k'uklij kac'u'l te'j, na yi ko na kaẍkans quen kib te i' tajwe'n cu'n yil kocsaj cunin yi at i', ej nin yi list i' tan tak'le'n e'chk takle'n balaj sketz cyakil yi o' yi na ko'c tan joyle'n i'.
7 Ncha'tz k'ajtzun Noé, k'uke' c'u'l te Ryos. Na yi talol Ryos yi at tulbil e'chk takle'n yi qui otojt na quil wunak, nin tocsaj i'. Na nin oc tan banle'n yi arca bantz chiclaxe'n yi najal. Tan tu' yi k'ukewe'n c'u'l i' te Ryos ja lajluchax yi chipaltil yi e' mas wunak yi quinin cyocsaj yol Ryos. Nin tan tu' yi k'ukewe'n c'u'l ja jal yi tetz balajil swutz Ryos.
8 Ncha'tz k'ajtzun Abraham, k'uke' c'u'l te Ryos. Na yi tlol Ryos tetz tan ticy'e'n i' tul junt ama'l yi stetzaje' tzantzaj, quinin paj yi ca'wl Ryos, nin el tzaj i' le tetz tanum, poro qui'c at le wi' i' yi ama'l kale atit tpombil. 9-10 Tan tu' yi k'uke' c'u'l Abraham te Ryos, cha'stzun te ta'te'n i' tul yi jun ama'la'tz yi suk Ryos tetz. Poro quinin cambaj i' yi jun luwara'tz, ma na cyaj cyen i'-tz chi jun aj posarin tu'. Nin tal mantial tu' xcon ta'n tetz ca'l i'. Ya'stzun ban i' tan tu' at ẍch'iw tan topone'n tul yi jun tnum yi Ryos txumul tetz, nin Ryos nuc'ul tetz.
Ej nin ite'n nin e' ban Isaac tu Jacow. Ja chicyaj cyen tul ite'n nin ama'la'tz tan tu' yi k'ukewe'n chic'u'l te yi yol Ryos yi alijt ta'n scyetz.
11 Ncha'tz k'ajtzun Sara k'uke' c'u'l te Ryos na nsken bi'ẍin nin qui'c talbil i', poro tocsaj i' yi yol Ryos yi ntal yi sjalok jun tal. Nin ja el cu'n k'ab Ryos te'j na ya'stzun mbantz, nin itz'ij ni'. Wech na nsken balk'ij yi tiemp tan jale'n jun tal. Ya'stzun bajijtz, na oc tetz tajal Sara yi tz'elepon k'ab Ryos te yi yol i' yi alijt ta'n tetz. 12 Tan yi xtxolbila'se'j na lajluchax skawutz yi ja jal jun chin c'oloj xonl jun yaj, yi nsken bi'ẍin, yi qui'ct nin klo' puntil tan jale'n nitxajil i'. Poro ja jal jun chin c'oloj xonl i' chi tane'n yi tx'uml tcya'j tu yi samlicy' yi at tzi mar, yi qui ajlbe'n tetz.
13 Poro quim Abraham scyuch' yi e' cy'ajl yi ntaxk tetzaj yi suki'nt tan Ryos scyetz. Poro te yi ntaxk chiquim nternin ajlij chic'u'l te yi na chiwutz cyen te'j. Nin wi'nin chitzatzine'n yi ncho'c tan xtxumle'n yi mbi tz'ak'lok scyetz. Nin clar cunin cyal: O' tu' aj posarinl tzone'j wuxtx'otx', che'ch. 14 Tan yi jun yola'tz yi el le chitzi', na elepont yi cho'n ajlij chic'u'l te junt ama'l tan chinajewe'n tul. 15 Yi cho'nk ajlij chic'u'l te yi e'chk ama'l kale e' icy'akt, ja klo' jal puntil cya'n tan chipakxe'n junt tir, poro qui'. 16 Na yi cyetz cho'n ajlij chic'u'l te junt najbil mas balaj swutz tzone'j wuxtx'otx'. I'tz yi ama'l yi at jalen tzi'n tcya'j. Ej nin quinin tx'ixwij Ryos yi ncyal yi i' chiRyosil na ja bnix jun ama'l ta'n tetz cyetz.
17 Ej nin ncha'tz ja lajluchax yi k'uklij c'u'l Abraham te Ryos. Na yi toque'n Ryos tan pile'n i' quinin cabej c'u'l yi cwe'n klo' biyol yi jun tal ẍutuj cy'ajl tetz xtx'ixwatz. Wech alijt tan Ryos tetz yi tan Isaac jale't jun c'oloj xonl i'. 18 Na je yol Ryos yi tal tetz: “Tan Isaac jale't jun c'oloj axonl.”* Gn 21.12. 19 Poro tan tu' yi list Abraham tan biyle'n cu'n klo' Isaac, na tzun elepont yi nternin k'uklij c'u'l i', na mpe nink quim Isaac, xcyek Ryos tan titz'e'n junt tir chixo'l alma'. Ej nin ya'stzun bajijtz tane'n, na yi claxe'n Isaac, ni'cu'ntz chi cho'nk mitz'ij junt tir ẍchixo'l alma'.
20 Ncha'tz k'ajtzun Isaac k'uke' c'u'l te Ryos, na talnak tetz Jacow tu Esaú yi at tulbil chibanl.
21 Ej nin ncha'tz k'ajtzun Jacow k'uke' cunin c'u'l te'j yi at tulbil yi banl Kataj squibaj yi e' cy'ajl Ẍep, na yi txant tan quime'n nin tal scyetz yi at tulbil cyetz chibanl.
22 Ncha'tz ka'jtzun Ẍep, k'uke' c'u'l te Ryos, na yi txant tan quime'n i', cyaj tlol scyetz yi e' tanum, yi e' xonl Israel, yi at cyelbil tzaj le tnum Egipto. Nin cyaj cawul scyetz yi tajwe'n tan bene'n quicy'al yi bakil i' yil che'l tzaj.
23 Ncha'tz yi e' taj xtxu' Moisés k'uke' chic'u'l te Ryos yi xcyek i' tan colche'n yi ni'. Na yi titz'e'n Moisés quinin cu' chibiyol ma na ja cyew tetz ox xaw, tan paj yi quilol yi chin yube'n nin yi tal ni'. Ej nin tan tu' yi k'ukewe'n chic'u'l te Ryos quinin e' xob tetz yi rey yi cawun tan chibiyle'n cyakil yi e' tal ni' xicy yi e' itz'ij te tiempa'tz.
24 Ncha'tz Moisés yi yajine'n, ja k'uke' c'u'l te Ryos, na mas ba'n tcu'n ban swutz i' yi toque'n tetz nitxajil Ryos swutz yi nink a'lchij yi i' yi tal yi me'l rey tetz yi tnum Egipto. 25 Na yi xtxumu'n i', i'tz yi mas ba'n tcu'n yil stij i' q'uixc'uj scyuch' yi e' yi ate' tetz tajal Ryos, swutz yi nink tzatzin i' tetz cobox ntzi' k'ej tan banle'n yi tetz tajbil. 26 Na nin oc i' tan xtxumle'n yi mas ba'n tcu'n kol smuc' i' q'uixc'uj chi ban Cristo, swutz yi nink tetzaj cyakil yi mebi'l yi at le tnum Egipto. Na cho'n nin ajlij c'u'l te yi suki'nt tan Ryos.
27 Ej nin tan tu' yi k'uke' c'u'l te Ryos, cyaj cyen tilol yi tnum Egipto. Chin xo'wbil nin yi rey poro quinin xob Moisés tetz, na jal walor i' tan tu' yi tocsaj cunin yi xomij Ryos te'j. Ni'cu'ntz chi tilk i' wutz Ryos tane'n. 28 Nin tan tu' yi k'ukewe'n c'u'l Moisés te yol Ryos, oc i' tan banle'n tane'n yi jun k'ej Pasc yi tal Ryos tetz. Nin cawun scyetz yi e' tanum tan toque'n chitz'itul yi chich' te'jak marquil yi puertil chica'l, bantz qui chiquime'n yi e' bajx cy'ajol yil tz'icy' cu'n yi ángel tan chibiyle'n cu'n klo'.
29 Ncha'tz tan tu' yi k'ukewe'n chic'u'l yi e' xonl Israel, je' tanc'ul tib yi Cyak Mar tan quicy'e'n pone'n jalaj icy'en. Chin skej nin ban yi mu'ẍ be'a'tz kale e' icy'e't. Poro yi ticy'e'n chibnol quib yi e' aj Egipto quinin e' icy'pon, na nin e' quim xe mar.
30 Ncha'tz tan tu' yi nternin k'uke' chic'u'l yi e' kamam kate', cu' wo'c yi tapij yi at solte'j yi tnum Jericó. Cu' wo'c tan tu' yi chixone'n juk tir solte'j yi tnum tc'u'l juk k'ej. 31 Ncha'tz Rahab, yi wi'tz bnol tetz, k'uke' c'u'l te Ryos nin tak' chiposar yi e' xk'ukwil. Cha'stzun te quinin quim i' tetz yi chiquime'n yi e' mas pajol ca'wl.
32 Poro nk'e'tz tajwe'n yil wal mas xtxolbil scyeru'. Na qui'c ama'l tan walol cyakil yi mbi banak Gedeón, mbi banak Barac, mbi banak Sansón, mbi banak Jepté, mbi banak Luwiy, mbi banak Samuel, tu yi mbi banake' len yi e' elsanl stzi' Ryos tentz. 33 Cyakil yi e'a'tz k'uke' len chic'u'l te Ryos. Tan tu' yi nternin k'uke' chic'u'l te Ryos at e' yi e' xcye' tan cyocse'n junt jilwutz wunak jak' chica'wl. Nin at e' yi chumbalaj nin e' ban tan cawu'n. Nin at e', yi tan tu' yi k'uke' chic'u'l te Ryos, ja chicambaj yi suki'nt tan Ryos scyetz. Nin ncha'tz at e' yi e' xcye' tan makle'n chiwutz yi e' balum tan qui cyoque'n tan chibajse'n. 34 Nin at e' yi e' xcye' tan stzajse'n k'ak'. Nin at e' yi e' el liwr tk'ab spar. Nin at e' cotxcoj yi quiwix chic'u'l tan oyintzi', na e' xcye' tan chibiyle'n cu'n yi chicontr. 35 Ej nin at e' xna'n yi quimnake' chixonl poro ja chitz'ij junt tir. Ncha'tz at e' yi e' q'uixpij tan tu' yi k'uklij chic'u'l te Ryos. Quinin chic'ul tan cyele'n liwr na mas ba'n tcu'n le wutz cyetz cyajtza'kl yi itz'e'n junt tir tan chicambal jun itz'ajbil yi quinin bajsbe'n tetz swutz yi cyele'n klo' liwr tetz cobox ntzi' k'ej. 36 Ej nin at e' yi ja chimuc' xcy'aklil; at e' yi e' jislij; at e' yi e' cu' tcaren; at e' yi e' oc xetze'; 37 at e' yi e' c'oxlij tan c'ub; at e' yi cob cun tu' e' el tan seruch; at e' yi e' biylij tan spar; at e' yi ja che'l ojkuj tan paj yi cya'l na ajwe't chiwutz. Stz'uml cne'r, nka stz'uml chiw tlen tu' xcon tetz be'ch cyetz. Chin meba' nin e', chin buchij che' nin, wi'nin e' yi e' oc wunak tan chixuxe'n. 38 Lastum yi ate' yi e' balaj nak yi na cyocsaj Ryos ẍchixo'l yi e' mal nak yi qui'c mu'ẍ chixac. Ncha'tz yi e' balaj wunaka'tz ja chixon tulak e'chk ama'l yi tz'inunin tu', nin xo'lak wutz tan cyewal quib. Ja xcon e'chk jul tu e'chk picy cya'n tetz chica'l. 39 Poro ja lajluchax yi chumbalaj nin yi e' tan tu' yi k'ukewe'n chic'u'l te Ryos. Quinin chicambaj yi suki'nt tan Ryos scyetz. 40 Na txumijt junt xtxolbil tan Ryos yi mas balaj tcu'n. Ej nin i'tz, yi o' jun ketz sbne' te yi suki'nt tan Ryos. Na quinin cho'c cyetz tetz tz'aknak cu'n, ma na jalen cu'n yil kamol cu'n kib scyuch'.