1 Hermanos, mikꞌow chikꞌuꞌx alaq ri xkikꞌulumaj ri qatiꞌ-qamam e aj Israel ojertan. Echiriꞌ rike xebꞌin chupa ri luwar katzꞌintzꞌotik, ri Dios xutaq lo jun sutzꞌ* Éx. 13:21 pakiwiꞌ y echiriꞌ xebꞌopon chuchiꞌ ri mar, xebꞌutoꞌo chaꞌ konoje xkiqꞌaxuj ri mar.* Éx. 14:22 2 Konoje kꞌu rike junam rukꞌ ri Moisés e pachaꞌ xkikꞌul ri bautismo echiriꞌ xebꞌikꞌow chupa ri mar rukꞌ ri sutzꞌ pakiwiꞌ y ri yaꞌ pa taq kitzal. 3 Yey konoje rike xkitij ri maná petinaq chikaj,* Éx. 16:4, 35 ri xutaq lo ri Dios chike. 4 Jekꞌulaꞌ konoje xkitij ri yaꞌ xel lo chupa jun pek.* “Pek”: Pa kaxtila waꞌ kabꞌiꞌx “peña” che. Wa yaꞌ e ri xuya lo ri Dios, y wa pek keꞌelawi e ri Cristo,† Che wa jun pek xel lo ri yaꞌ lik chirajawaxik chike ri e aj Israel. (Éx. 17:6) Jekꞌulaꞌ che ri Cristo, petinaq wi lo ri lik chirajawaxik che ri qakꞌaslemal chwach ri Dios. ri xerachbꞌilaj rutinamit che ri kibꞌenam. 5 Tobꞌ ri Dios lik xebꞌuchajij, na rukꞌ ta kꞌu riꞌ, lik e kꞌi chike xkipetisaj ri royowal ri Dios pakiwiꞌ. Ruma kꞌu laꞌ, xekam kan pa ri luwar katzꞌintzꞌotik.* Nm. 14:22-23, 35; 16:31-32; 21:6; 26:65

6 Ronoje ri xkikꞌulumaj rutinamit ri Dios ojertan e kꞌutubꞌal chiqawach riꞌoj woꞌora chaꞌ na keꞌek ta qakꞌuꞌx rukꞌ ri na utz taj pachaꞌ ri xkiꞌan rike. 7 Maꞌan kꞌu ralaq alaq aj tioxabꞌ pachaꞌ xkiꞌan jujun chike rike ojertan. Ma jelaꞌ tzꞌibꞌital kan chupa Rutzij Upixabꞌ ri Dios: «Rutinamit ri Dios xetzꞌuyiꞌik, xewaꞌik y xeqꞌabꞌarik. Tekꞌuchiriꞌ xeyaktajik y xkiya kibꞌ chupa ri na utz taj.»‡ E xkiꞌan waꞌ echiriꞌ xkiꞌan nimaqꞌij chwach ri tiox, ri xkitaq ri Aarón che uꞌanik. Éx. 32:6,8 8 Maqaꞌan ne qeꞌoj pachaꞌ xkiꞌan jujun chike rike echiriꞌ xketzꞌabꞌej uwa kiqꞌij kukꞌ jujun chik na kikꞌulel taj, yey ruma laꞌ xekamisax xa pa jun qꞌij laj veintitres mil chi achijabꞌ.§ Waꞌ xuꞌano echiriꞌ rachijabꞌ aj Israel xesikꞌix kuma rixoqibꞌ na e ta aj Israel chaꞌ kakiꞌan nimaqꞌij chwach ri kitiox. Xkiyoj kꞌu kibꞌ riꞌ rachijabꞌ kukꞌ rixoqibꞌ e aj tioxabꞌ y ruma waꞌ xpe royowal ri Dios kukꞌ. Ekꞌu ri xuꞌan ri Dios e xtaqan che kekamisax waꞌ waꞌchijabꞌ. Nm. 25:1-5,9 9 Maqakꞌam upa ri Dios Qajawxel pachaꞌ xkiꞌan jujun chike rutinamit echiriꞌ xkipetisaj royowal ri Dios ruma xeyajan chirij. Yey ruma kꞌu riꞌ xekamik ma xetiꞌtaj kuma kumatz.* Nm. 21:4-6 10 Mayajan kꞌu alaq chirij ri Dios pachaꞌ xkiꞌan jujun yey ruma kꞌu riꞌ, ri Dios xutaq lo jun aj ꞌAnal Kamik pakiwiꞌ.* Nm. 16:41-49 11 Ronoje kꞌu ri xkikꞌulumaj rutinamit ri Dios ojertan e kꞌutubꞌal chiqawach riꞌoj woꞌora chaꞌ na kaqaꞌan ta qeꞌoj pachaꞌ ri xkiꞌan rike. Ronoje kꞌu waꞌ tzꞌibꞌital kanoq re pixabꞌanik chiqe riꞌoj, ri oj kꞌo che taq ri kꞌisbꞌal qꞌij re ruwachulew. 12 E uwariꞌche, we kꞌo junoq kuchꞌobꞌo katikiꞌ jusukꞌ, e lik chuchajij kꞌu ribꞌ riꞌ chaꞌ na katzaq taj. 13 We kakꞌam pa alaq, mabꞌiꞌij alaq: «Xew riꞌin kinikꞌowibꞌen waꞌ», ma qonoje ri oj tikawex kojikꞌow chupa waꞌ. Na rukꞌ ta kꞌu riꞌ, kubꞌul qakꞌuꞌx rukꞌ ri Dios, ma Rire na kojroqꞌotaj ta kꞌenoq y na kuya ta luwar kape juna kꞌambꞌal qapa we na yaꞌtal ta chiqe kaqachꞌij rukꞌ ruchuqꞌabꞌ Rire. 14 Ruma kꞌu ronoje wa nubꞌiꞌim loq, kampixabꞌaj alaq hermanos, ri lik kꞌax kannaꞌ alaq: Lik chajij ibꞌ alaq chaꞌ na katzaq ta alaq chupa ri kiloqꞌnimaxik uqꞌij taq ri tiox.

15 Wetaꞌam lik kꞌo naꞌoj alaq chaꞌ kamaj alaq usukꞌ ri kambꞌiꞌij. Chꞌobꞌo pe kꞌu alaq chi utz puwi wa kambꞌiꞌij we qatzij. 16 Echiriꞌ kaqachap ri kꞌolibꞌal kꞌo vino chupa, kuxtabꞌal re rukikꞌel ri Cristo xturuw quma riꞌoj, kojtioxin chwach ri Dios. Echiriꞌ kaqatij kꞌu waꞌ, ¿na e ta nebꞌa kojuꞌan xa jun rukꞌ Rire? Jekꞌulaꞌ echiriꞌ kaqatij ri pam kuxtabꞌal re rucuerpo xyaꞌ pa kamik, ¿na e ta nebꞌa kojuꞌan xa jun rukꞌ Rire? 17 Waꞌ wa pam xa jun, tobꞌ kawechꞌik y kajach chiqe. Jekꞌulaꞌ riꞌoj, tobꞌ oj kꞌi, xa jun qawach ma qonoje junam kaqatij wa pam.

18 Chilape alaq ri kakiꞌan ri e aj Israel. Echiriꞌ kakitij rawaj ekamisam chwach raltar re ri Dios Qajawxel, rukꞌ waꞌ ebꞌare jun kakikuxtaj ri Dios. 19 ¿Saꞌ kꞌu ri kambꞌiꞌij puwi taq ri ikꞌowisam chwach juna tiox? ¿E nawi kambꞌiꞌij kꞌo uwach ri tiox o e kꞌo uwach rawaj ekamisam chwach? ¡Na e taj! 20 Ri kambꞌiꞌij e waꞌ: Echiriꞌ ri na ketaꞌam ta uwach ri Dios keqasan rukꞌ awaj chwach juna tiox, na e ta chwach ri Dios keqasan wi, ma e chikiwach taq ri itzel uxlabꞌixel. E uwariꞌche lik na kuaj taj kaꞌan e alaq kukꞌ ri kakiloqꞌnimaj taq ri itzel uxlabꞌixel. 21 Yey na ubꞌe ta kꞌenoq katij alaq ri vino re yakbꞌal uqꞌij ri Qanimajawal yey katij alaq ri vino re yakbꞌal kiqꞌij ri itzel uxlabꞌixel. Jekꞌulaꞌ na ubꞌe ta nenareꞌ we ralaq katij alaq ri waꞌim chwi rumexa ri Qanimajawal yey katij ne alaq ri waꞌim chwi ri mexa ke ri itzel uxlabꞌixel. 22 Ma ¿kaꞌaj kami alaq e kapetisaj alaq royowal** Pa ri chꞌaꞌtem griego kubꞌiꞌij “achixomanik”. E pachaꞌ juna achi o juna ixoq lik na kukꞌul ta kꞌana ukꞌuꞌx echiriꞌ rukꞌulel keꞌek ukꞌuꞌx rukꞌ junoq chik. Jekꞌulaꞌ ri Dios lik kape royowal we riꞌoj oj re Rire yey kaqayak uqꞌij juna tiox. ri Dios ruma xꞌan e alaq kukꞌ ri kakiloqꞌnimaj tiox? ¿Kachꞌij nebꞌa alaq ruchuqꞌabꞌ Rire?

23 E kꞌo ri kebꞌiꞌn re: «Panuqꞌabꞌ kꞌo wi kanꞌan saꞌ ri kuaj kanꞌano» kechaꞌ. Qatzij, pero na ronoje taj taqal chwe kanꞌano. «Panuqꞌabꞌ kꞌo wi kanꞌan saꞌ ri kuaj kanꞌano» kechaꞌ. Pero na ronoje taj kuya nukꞌiyibꞌal chwach ri Dios. 24 Na utz ta kꞌu riꞌ we junoq e xew kutzukuj ri utz chiribꞌil ribꞌ, ma ri lik chirajawaxik wi e kutzukuj ri utz chike ri nikꞌaj chik. 25 Ronoje kꞌu ri kakꞌayix pa carnes, utz katij alaq; xew matzꞌonobꞌej alaq y makꞌo machꞌobꞌ ne alaq che we ikꞌowinaq chwa juna tiox o na ikꞌowinaq taj. 26 Ma jewaꞌ tzꞌibꞌital kan pa Rutzij Upixabꞌ ri Dios:

27 Yey we kꞌo junoq na ukojom ta rubꞌiꞌ ri Cristo kusikꞌij alaq pa juna waꞌim y kaꞌaj alaq keꞌek alaq, utz riꞌ. Ronoje kꞌu ri kuya chiwach alaq, utz katij alaq, xew kꞌu matzꞌonobꞌej alaq y makꞌo ne machꞌobꞌ alaq pa petinaq wi. 28 Noꞌj we e laꞌ kꞌo junoq kubꞌiꞌij che alaq: «Waꞌ ikꞌowisam chwach tiox,» riꞌ matij alaq ruma ri kuchꞌobꞌ ri jun xbꞌiꞌn re waꞌ, tobꞌ etaꞌam chi alaq na mak taj katijik. Ma ronoje ruwachulew rukꞌ ronoje ri kꞌo chwach, re ri Dios Qajawxel.* Sal. 24:1 29 We na katij ta kꞌu alaq waꞌ, e ruma ri kuchꞌobꞌ ri jun chik hermano, ma chwach rire e mak, tobꞌ chiwach ralaq na mak taj. ¿Utz kꞌu nawi we junoq chik kaqꞌataw tzij panuwiꞌ riꞌin echiriꞌ kanꞌan ri lik kunaꞌ nukꞌuꞌx utz kanꞌano? 30 Yey we kantioxij che ri Qaqaw janipa ri kayaꞌ chwe pa waꞌim, ¿suꞌbꞌe kꞌu riꞌ kinchꞌaꞌtibꞌexik?

31 Rukꞌ kꞌu ri waꞌim y ri miqꞌinaꞌ katij alaq o tobꞌ saꞌ ri kaꞌan alaq, ri lik chirajawaxik wi e ꞌana alaq ronoje re yakbꞌal uqꞌij ri Dios. 32 Maꞌan ralaq alaq latzꞌanel chike ri jujun chik, tobꞌ e aj judiꞌabꞌ o na e ta aj judiꞌabꞌ; maꞌan ne alaq waꞌ chike ri kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo. 33 Riꞌin rukꞌ ronoje ri kanꞌano, e kanꞌan ri utz chike konoje. Na kantzukuj ta kꞌu ri utz xew chiwibꞌil wibꞌ riꞌin, ma e kantzukuj ri utz ke konoje chaꞌ jelaꞌ kakiriq ri chomilaj kꞌaslemal re ri Dios.