Vui chơi có mang hạnh phúc không?
2
Ta tự nhủ, “Ta sẽ đi tìm lạc thú. Ta sẽ vui chơi.” Nhưng ta thấy cũng vô ích. Cười mãi cũng dại, vui chơi cũng chẳng đi tới đâu.
Ta quyết định thử dùng rượu để mua vui trong khi trí ta còn minh mẫn. Ta tìm cách hưởng lạc thú để xem có gì ích lợi cho con người đang khi sống tạm trên đời nầy không.
Lao lực có mang hạnh phúc không?
Cho nên ta thực hiện các đại công tác: ta xây nhà cửa và trồng vườn nho. Ta trồng vườn và lập công viên, ta trồng đủ loại cây trái trong đó. Ta đào hầm chứa nước để tưới cây. Ta mua tôi trai tớ gái, ta cũng có các tôi mọi sinh trưởng trong nhà ta. Ta có nhiều bầy gia súc hơn tất cả những người có trước ta tại Giê-ru-sa-lem.
Ta gom góp bạc vàng cho mình, vật quí từ các vua chúa. Ta có các nam nữ ca sĩ cùng đủ mọi thứ mà ai cũng thích.
Ta nổi danh hơn tất cả những người sống trước ta tại Giê-ru-sa-lem. Sự khôn ngoan giúp ta có được những điều ấy.
10 Điều gì mắt ta thấy, lòng ta thích là ta có.
Ta không thiếu thốn bất cứ lạc thú nào.
Ta mãn nguyện với những điều ta làm,
và lạc thú ấy là phần thưởng của công khó ta.
11 Nhưng rồi ta nhìn điều ta đã làm,
và suy nghĩ về những công khó của tay ta.
Bỗng ta nhận thấy các thứ đó đều vô ích,
giống như chạy theo mây khói.
Trên đất nầy dù có làm gì đi nữa thì cũng chẳng ích lợi gì dưới mặt trời.
Sự khôn ngoan có thể mang lợi ích
12 Ta ngẫm nghĩ lại về sự khôn ngoan,
và về sự ngu dại hay những hành động điên rồ.
Nhưng thử hỏi, có ai làm gì hơn được đâu?
Vua mới cũng chẳng làm gì hơn vua trước kia đã làm.
13 Ta thấy chắc chắn là khôn tốt hơn dại,
cũng như ánh sáng tốt hơn bóng tối.
14 Người khôn biết mình đi đâu,
còn kẻ dại lần mò trong đêm tối.
Nhưng ta nhận thấy rằng
dù khôn hay dại thì rốt cuộc cả hai đều chung số phận.
15 Ta tự nghĩ, “Điều gì xảy ra cho người ngu cũng sẽ xảy ra cho ta nữa,
cho nên khôn ngoan mà được gì?”
Ta tự nhủ, “Khôn ngoan cũng chẳng ích lợi gì.”
16 Cả người khôn lẫn kẻ dại đều chết,
Trong tương lai người ta không nhớ ai cả.
Mọi người đều bị quên lãng.
Tìm đâu ra hạnh phúc trên đời?
17 Cho nên ta ghét cuộc đời. Khi ta nhìn thấy mọi việc trên đời đều vô ích như đuổi theo mây khói, ta đâm ra buồn chán. 18 Ta ghét những điều ta đã làm ra trên đời vì phải để lại cho kẻ sống sau ta. 19 Người khác sẽ hưởng những điều ta đã khổ công gây dựng mà ta chẳng biết là nó khôn hay dại. Điều ấy cũng thật vô ích. 20 Vì thế ta đâm ra buồn chán cho những điều ta đã làm ra trên đất nầy. 21 Ai cũng khổ công dùng mọi khôn ngoan, hiểu biết, tài năng nhưng rồi chết, để lại điều mình tạo dựng cho kẻ khác. Những kẻ đến sau không bỏ công sức mà lại hưởng tất cả mọi thứ. Quả là bất công và vô ích. 22 Người ta khổ công chật vật trên đất nầy để làm gì? 23 Suốt đời con người triền miên đau khổ và buồn thảm, thậm chí đến ban đêm tâm trí cũng không an nghỉ được. Quả là vô ích.
24 Cho nên tốt hơn cả là ăn, uống, hưởng thụ công việc tay mình làm ra. Ta thấy điều đó cũng do CHÚA ban cho, 25 vì nếu Ngài không cho thì chẳng ai ăn uống hay thụ hưởng gì được. 26 Nếu ai làm vừa lòng Thượng Đế thì Ngài sẽ cho người ấy sự khôn ngoan, hiểu biết và vui mừng. Nhưng kẻ không làm vừa lòng Ngài chỉ lo thu trữ tài sản cho người làm vừa lòng Thượng Đế. Điều ấy thật vô nghĩa, chẳng khác nào đuổi theo mây khói.