Soru: Tanrı’nın nitelikleri nelerdir? Tanrı nasıldır?

Yanıt: Tanrı’nın Sözü olan Kutsal Kitap bize Tanrı’nın neye benzeyip neye benzemediğini bildirir. Kutsal Kitap’ın yetkisi olmadan, Tanrı’nın niteliklerini açıklamaya çalışmak bir fikirden öteye gitmez ve bu da özellikle Tanrı’yı anlama konusunda çoğu kez kendi başına yanlıştır (Eyüp 42:7). Tanrı’yı anlamaya çalışmanın bizim için önemli olduğunu söylemek yetersiz kalır. Tanrı’yı anlamaya çalışmamak, Tanrı’nın isteğine aykırı olarak sahte tanrılar belirlememize, onların peşinden gidip onlara tapınmamıza neden olabilir (Mısır’dan Çıkış 20:3-5).

Sadece Tanrı’nın Kendisi hakkında bildirmeyi seçtikleri bilinebilir. Tanrı’nın nitelikleri ya da özelliklerinden biri, “ışık”tır ve bu da O’nun Kendisi hakkındaki bilgileri Kendisinin bildirdiği anlamına gelir (Yeşaya 60:19; Yakup 1:17). Tanrı’nın Kendisi hakkındaki bilgileri bildirdiği unutulmamalıdır (İbraniler 4:1). Yaratılış, Kutsal Kitap ve beden alıp insan olan Tanrı Sözü (yani İsa Mesih) Tanrı’nın nasıl olduğunu bilmemize yardımcı olur.

İşe, Tanrı’nın Yaratıcımız ve bizim de O’nun yarattıklarının bir parçası olduğumuz (Yaratılış 1:1; Mezmur 24:1) ve O’nun benzerliğinde yaratıldığımızı anlayarak başlayalım. İnsan, Tanrı’nın yarattığı bütün diğer şeylerin üzerindedir ve ona yaratılış üzerinde egemenlik verilmiştir (Yaratılış 1:26-28). Yaratılış, düşüş tarafından bozulmuştur ama yine de Tanrı’nın işleri hakkında bir fikir verir (Yaratılış 3:17-18; Romalılar 1:19-20). Yaratılışın büyüklüğünü, karmaşıklığını, güzelliğini ve düzenini düşünerek Tanrı’nın ne kadar huşu verici olduğu hakkında bir fikir edinebiliriz.

Tanrı’nın isimlerinden bazılarını okumak da Tanrı’nın nasıl olduğu konusundaki araştırmamızda bize yardımcı olabilir. Bu isimleri aşağıda görmekteyiz:

Elohim – kuvvetli Olan, ilahi (Yaratılış 1:1)
Adonai - Rab, Efendi-hizmetkâr ilişkisini belirtir (Mısır’dan Çıkış 4:10, 13)
El Elyon – En Yüce Olan, en kuvvetli Olan (Yaratılış 14:20)
El Roi – her şeyi gören kuvvetli Kişi (Yaratılış 16:13)
El Shaddai – Yüce Tanrı (Yaratılış 17:1)
El Olam – Sonsuz Tanrı (Yeşaya 40:28)
Yahweh – Rab, kendiliğinden var olan sonsuz Tanrı anlamında “Ben’im,” (Mısır’dan Çıkış 3:13, 14).

Tanrı sonsuzdur, bunun anlamı O’nun bir başlangıcı olmadığı ve varlığının hiçbir zaman son bulmayacağıdır. Tanrı ölümsüz ve sonsuzdur (Yasa’nın Tekrarı 33:27; Mezmur 90:2; 1 Timoteos 1:17). Tanrı değişmez, bu da Tanrı’nın kesinlikle güvenilir olduğu anlamına gelir (Malaki 3:6; Çölde Sayım 23:19; Mezmur 102:26, 27). Tanrı kimseyle kıyaslanamaz, işleri ve varlığı bakımından O’nun gibi olan kimse yoktur. Tanrı eşsiz benzersiz ve kusursuzdur (2 Samuel 7:22; Mezmur 86:8; Yeşaya 40:25; Matta 5:48). Tanrı anlaşılmaz, O’na akıl sır ermez, anlaşılamaz, O’nu tamamen anlamak imkânsızdır (Yeşaya 40:28; Mezmur 145:3; Romalılar 11:33, 34).

Tanrı adildir, Tanrı insanlar arasında ayrım yapıp bazılarını kayırmaz (Yasa’nın Tekrarı 32:4; Mezmur 18:30). Tanrı’nın gücü her şeye yeter, Tanrı bütün kuvvete sahiptir ve Kendisini hoşnut eden her şeyi yapabilir, ama etkinlikleri her zaman kişiliğinin geri kalan kısmıyla uyum içinde olacaktır (Vahiy 19:6; Yeremya 32:17, 27). Tanrı aynı anda her yerde birden bulunur ama bu Tanrı’nın her şey olduğu anlamına gelmez (Mezmur 139:7-13; Yeremya 23:23). Tanrı, her şeyi bilir, yani Tanrı bizim herhangi bir anda ne düşündüğümüz dahil, geçmişi, şimdiyi ve geleceği bilir. Tanrı her şeyi bildiği için, adaleti her zaman adil bir şekilde yerine getirecektir (Mezmur 139:1-5; Süleyman’ın Özdeyişleri 5:21).

Tanrı birdir, başka bir Tanrı yoktur ve O bizim yüreklerimizin en derin ihtiyaç ve özlemlerini karşılayabilecek tek Kişi’dir. Sadece Tanrı, tapınma ve adanmışlığımıza layıktır (Yasa’nın Tekrarı 6:4). Tanrı doğrudur, yani günah ve kötülükleri görmezden gelemez ve gelmez. Tanrı’nın doğruluğu ve adaletinden ötürü, günahlarımızın bağışlanabilmesi için, günahlarımız İsa’nın üzerine konulduğunda O’nun Tanrı’nın gazabına katlanması gerekmişti (Mısır’dan Çıkış 9:27; Matta 27:45-46; Romalılar 3:21-26).

Tanrı egemendir, yani her şeyin üzerindedir. Yarattığı her şey iş birliği yapsa bile O’nun amaçlarının gerçekleşmesini engelleyemez (Mezmur 93:1; 95:3; Yeremya 23:20). Tanrı ruhtur, yani görülmez (Yuhanna 1:18; 4:24). Tanrı, Üçlü Birlik’tir. O aynı özden, eşit güç ve yüceliğe sahip üç Kişi’den oluşan tek Tanrı’dır. Tanrı gerçektir, hiçbir zaman bozulmadan kalacaktır ve yalan söyleyemez (Mezmur 117:2; 1 Samuel 15:29).

Tanrı kutsaldır, her türlü ahlaksal kirlenmeden ayrıdır ve bunlara düşmandır. Tanrı bütün kötülükleri görür ve bunlar O’nu kızdırır. Tanrı’dan yakıp yok eden bir ateş olarak söz edilir (Yeşaya 6:3; Habakkuk 1:13; Mısır’dan Çıkış 3:2, 4-5; İbraniler 12:29). Tanrı lütufkârdır ve lütfu, iyiliğine, şefkati, merhameti ve sevgisi dahildir. Tanrı’nın lütfu olmasaydı, O’nun kutsallığı bizi huzurundan atmasına neden olurdu. Hamdolsun ki, durum böyle değildir çünkü Tanrı her birimizi şahsen tanımayı arzular (Mısır’dan Çıkış 34:6; Mezmur 31:19; 1 Petrus 1:3; Yuhanna 3:16, 17:3).

Tanrı, sonsuz bir varlık olduğundan hiçbir insan bu Tanrı-boyundaki soruyu yanıtlayamaz ama Tanrı’nın Sözü aracılığıyla, Tanrı’nın kim ve nasıl olduğu hakkında birçok şey öğrenebiliriz. Duam, hepimizin O’nu bütün yüreğimizle aramaya devam etmemizdir (Yeremya 29:13).