15
1 پاسخ ملایم خشم را فرو مینشاند، امّا پاسخ سخت، خشم را برمیانگیزاند.
2 از زبان شخص دانا حکمت میچکد، ولی از دهان شخص نادان حماقت بیرون میآید.
3 خدا همهجا را زیر نظر دارد و ناظر کارهای مردمان نیک و بد میباشد.
4 سخنان خوب حیات میبخشند، امّا حرفهای بد باعث دلشکستگی میشود.
5 شخص نادان نصیحت والدین خود را بیاهمیّت میشمارد، ولی فرزند عاقل تأدیب آنها را میپذیرد.
6 خانهٔ شخص صادق از ثروت پُر است، امّا دسترنج مردم بدکار برای آنها تلخکامی به بار میآورد.
7 دانش توسط اشخاص دانا منتشر میشود نه به وسیلهٔ مردم نادان که در آنها راستی نیست.
8 خداوند از قربانیهای مردم بدکار متنفّر است، امّا از دعای درستکاران خشنود میگردد.
9 خدا از کارهای بدکاران متنفّر است، امّا پیروان راستی را دوست میدارد.
10 کسانیکه راه راست را ترک کردهاند، مجازات سختی در انتظار آنهاست، و اگر نخواهند که تأدیب و اصلاح شوند، خواهند مرد.
11 حتّی دنیای مردگان از نظر خدا پنهان نیست، پس آیا انسان میتواند افکار خود را از او پنهان کند؟
12 کسیکه کارش مسخره کردن است، از نزدیک شدن به اشخاص دانا خودداری میکند، زیرا دوست ندارد که سرزنش آنها را بشنود.
13 دلِ شاد، چهره را شاداب میسازد، امّا دلِ غمگین، روح را افسرده میکند.
14 شخص عاقل تشنهٔ معرفت است، امّا شخص نادان خود را با حماقت سیر میکند.
15 زندگی برای شخص فقیر سراسر زحمت است، همهچیز به نظرش بد میآید، امّا اگر دلش شاد باشد، از زندگی لذّت میبرد.
16 دارایی کم همراه با خداترسی بهتر است از ثروت هنگفتِ با اضطراب.
17 خوردن نان و سبزی در جایی که محبّت هست بهتر است از خوردن کباب در جایی که نفرت وجود دارد.
18 شخص تندخو نزاع برپا میکند، ولی شخص صبور دعوا را فرو مینشاند.
19 راه شخص تنبل با خار پوشیده است، امّا راه آدم درستکار هموار است.
20 فرزندان دانا پدران خود را خوشحال میسازند، امّا فرزندان احمق مادران خود را تحقیر میکنند.
21 آدم احمق از کارهای احمقانه لذّت میبرد، امّا شخص دانا از راه راست منحرف نمیشود.
22 نقشهای که بدون مشورت کشیده شود، با شکست مواجه میگردد؛ امّا مشورت زیاد باعث موفّقیّت میشود.
23 جواب درست لذّتبخش است و سخنی که به جا گفته شود چه نیکوست.
24 راه مردم دانا به سوی حیات بالا میرود و آنها را از سقوط در دنیای مردگان باز میدارد.
25 خداوند خانهٔ مردم متکبّر را ویران میکند، امّا از دارایی بیوه زنان حفاظت مینماید.
26 خداوند از نقشههای پلید متنفّر است، ولی افکار پاک را میپسندد.
27 کسیکه دنبال سود نامشروع میرود، به خانوادهٔ خود لطمه میزند؛ امّا کسیکه از رشوه نفرت دارد، زندگی خوبی خواهد داشت.
28 آدم خوب پیش از جواب دادن فکر میکند، امّا شخص بد زود جواب میدهد و مشکلات به بار میآورد.
29 خداوند از مردم بدکار دور است، ولی دعای اشخاص نیک را میشنود.
30 دیدن روی شاد و خندان و شنیدن خبر خوش به انسان خوشی و سلامتی میبخشد.
31 کسیکه انتقادهای اصلاح کننده را قبول کند، داناست.
32 کسیکه تأدیب را نپذیرد، خود را حقیر میسازد؛ ولی هر که آن را بپذیرد، دانایی کسب میکند.
33 خداترسی به انسان حکمت میآموزد و فروتنی برای او عزّت و احترام به بار میآورد.